• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Columns » Dick Verstegen » Waarom toch die wil om te weten wat ‘het’ boeddhisme is? Hou op.

Waarom toch die wil om te weten wat ‘het’ boeddhisme is? Hou op.

29 januari 2013 door Dick Verstegen

Waarom toch die wil om te weten wat ‘het’ boeddhisme is? In elk stukje tekst over dat onderwerp lees ik de onuitgesproken wens om te weten of uit te leggen wat het ware boeddhisme is. Hou toch op. Ik snap de behoefte achter de bijdragen en ze zijn niet zelden hoogstaand geformuleerd. Maar ze gaan niet echt ergens over.  Ze gaan over een schijnprobleem. Als je wilt weten wat boeddhisme is, richt je dan zeker niet op doctrines en dogma’s, zoals bepaalde opvattingen over karma en wedergeboorte.

We hebben in dit leven iets te doen, nu. Dat is wat de historische Boeddha ons voorhield. We kunnen iets doen om onszelf en de wereld te bevrijden. Wat dat betreft zit er in Boeddha’s onderricht een grote mate van maakbaarheid. Wat dan en hoe? Onze belemmeringen om vrij te zijn kunnen we open en eerlijk bezien en laten voor wat ze zijn. Kun je ook loslaten noemen. Oefenen kan met meditatie en aandacht, zonder oordeel. Een flinke opgave waar je een leven aan kunt wijden, want het karwei is nooit af. En je hoeft je niet eens boeddhist te noemen om er aan te gaan staan.

Als je loslaat en je hechting aan beelden en woorden opgeeft kun je je bewust worden van de wakkere geest die ons draagt, waar we deel van uitmaken en die ons in staat stelt tot die liefdevolle waarneming van de dingen zoals het is om het Shunryu Suzuki te spreken. Ons eigen en andermans gedrag en de wereld behoren daartoe. De ‘tienduizend’ dingen dus. Waar de wakkere geest zich aandient, houdt de maakbaarheid op; die is dan ook niet meer nodig. De bevrijding van alle wezens en dingen dient zich aan.

In de zentraditie noemde Bodhidharma tegenover keizer Wu van Liang uitgestrekte leegte de essentie van het boeddhisme. Shen-hsiu vond het zuiveren van onze geest de kern.  Huineng het inzicht dat er niets te zuiveren valt. En Ikkyu de waarheid in je hart. En zo zijn er nog veel meer van dit soort wonderlijke ‘definities’.  Ook de koanliteratuur is er van doordrongen. Is er één die meer gelijk heeft dan de ander? Zoek niet naar de zeven verschillen, maar naar de overeenkomst of de parallelliteit. Dat is helender dan welk eigen gelijk ook kan zijn!

De variaties in de wijze waarop we aan de slag kunnen zijn niet zo belangrijk. Dàt we aan de slag gaan wel.

In de landen die Ellen en ik lange tijd bereisd hebben, ontmoetten we hele wonderlijke aspecten van het boeddhisme. In Bodhnath en in Bodhgaya bijvoorbeeld waren er heel wat mensen die zich aan devotionele uitputting overgaven. En wie ben ik om te zeggen dat het daar niet om gaat?  In een lodge ontmoetten wij een oude man die van een oud pindakaasblik een gebedsmolen had gemaakt. Hij zat die in een houten bed achterin de eetzaal onophoudelijk rond te draaien met een stralende glimlach.

De wakkere geest laat zich op talloze manieren ontdekken en kennen. Net als Avalokiteshvara alle gestalten kan aannemen om mensen te bevrijden. Welk beeld wij ook van de maan hebben; wij herkennen haar pas als wij de vingerwijzingen en de uitdrukkingsvormen van dode en levende goeroes of meesters kunnen laten voor wat ze zijn.

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Columns, Dick Verstegen Tags: hechting, historische Boeddha, loslaten, Shunryu Suzuki, wakkere geest

Lees ook:

  1. Waarom toch die wil om te weten wat ‘het’ boeddhisme is? Hou op.
  2. Vrijen zonder deadline
  3. Dick – lente
  4. Niets is zo

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Annemiek Deerenberg zegt

    29 januari 2013 om 11:31

    Dank je wel.

  2. Mariëtte Paravicini di Capelli zegt

    29 januari 2013 om 11:44

    Uit het hart gegrepen Dick!

  3. alluman zegt

    29 januari 2013 om 15:14

    Tja, je kunt beregezellig aan de slag en van alles doen, maar als je niet weet of het juist is wat je doet, werkt het alleen maar averechts, lijkt me.

    Ik snap eerlijk gezegd je frustratie ook niet zo. Is je frustratie dat mensen proberen om het fenomeen ‘boeddhisme’ te omschrijven of dat mensen proberen de ‘ware’ dharma te achterhalen?

    Bedoel je het eerste, dan ben ik het met je eens.

    Bedoel je het tweede, dan ben ik het oneens, want juist inzicht is wat mij betreft noodzakelijk om juist te handelen. Je hebt zowel de juiste houding, als de kennis als het handelen nodig. Een van de drie is onvoldoende.

  4. Rob Hogendoorn zegt

    29 januari 2013 om 16:11

    Zo blijkt maar weer: we zijn niet allen eender.

    Tussen jouw regels door, Dick, schemeren ook wat aannames en onuitgesproken wensen.

    Begrijp ik goed dat er volgens jou sprake is van een óf-óf situatie?

    Dus: óf ‘je gaat aan de slag’ (op de manier die jij voorstaat), óf je doet dat niet en zet een (volgens jou) zinloze discussie voort.

    Kun je je voorstellen dat het een het ander niet uitsluit?

  5. Jules Prast zegt

    30 januari 2013 om 00:51

    Dank voor je hartekreet, Dick! Doen komt vóór denken, ‘existentie vóór essentie’. Goed om deze zienswijze nog eens in de discussie in te brengen.

  6. Dick Verstegen zegt

    30 januari 2013 om 16:02

    Dank voor alle reacties! De Boeddha houdt ons voor in de Dhammapada hoofdstuk XVIII vers 238: Jullie moeten jezelf tot licht (eiland) zijn, jezelf tot toevlucht zijn en niemand anders tot toevlucht hebben. Als je dat advies wilt opvolgen is er werk aan de winkel. Mijn stukje komt niet voort uit frustratie, maar juist uit inspiratie. ‘Juist’ en ‘waar’ kun je in mijn ervaring uitsluitend vinden met je hart; daar waar het weten stopt. Alles mag er zijn zoals het is. In mijn beleving is het prettiger je energie te gebruiken voor je eigen licht dan het nemen van elkaars maat.

    • alluman zegt

      30 januari 2013 om 16:42

      Lijkt me dat dit advies juist aanzet om dingen zelf te onderzoeken…

      Evenzo lijkt het me dat ‘juist’ en ‘waar’ niet in het hart te vinden zijn, noch in het denken, omdat beide niet bestaan, althans niet zoals ze aan ons verschijnen.

      Hoe het zij, het is een pad. Een van velen. Je citeert nu 1 vers en adviseert vanuit zen/mahayana-hoek. Daar is niets mis mee, maar het is voor de een passende weg, voor de ander ligt er wellicht een ander pad.

      Wat dat betreft bijt je citaat je in je billen, want volgens de Boeddha kan ik maar het beste mijn eigen weg volgen. ;)

      • Rob Hogendoorn zegt

        30 januari 2013 om 17:06

        Daar sluit ik me bij aan: Dick’s weg is er één uit vele.

        Ik zie er de waarde van in, maar ook de beperkingen.

        Zo vraag ik me af hoe Dick aankijkt tegen fundamentele onwetendheid.

        Overigens denk ik dat Dick net zo goed in discussie gaat: ook hij probeert zijn lezers ertoe aan te zetten zich van de juistheid van zijn opvatting te vergewissen.

Primaire Sidebar

Door:

Dick Verstegen

Columnist Dick Verstegen is zenleraar en oud-hoofdredacteur van de VNU dagbladen. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 19 augustus 2022 - 21 augustus 2022
    Retraite weekend | Vreugde van zijn: gelukkig zijn | Live | 19-21 aug
  • 22 augustus 2022 - 26 augustus 2022
    3-daagse boeddha vakantie
  • 26 augustus 2022 - 28 augustus 2022
    Retraite weekend | Liefde en Compassie voor jezelf en anderen | Live| 26-28 aug
  • 29 augustus 2022
    Discovering Buddhism open Class
  • 30 augustus 2022
    Inloopavond Maitreya instituut Amsterdam
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Boekbespreking – Vrije staatkundige stellingen

    Erik Hoogcarspel - 17 augustus 2022

    De “Vrije staatkundige stellingen” ademt de sfeer van de moderniteit, de sfeer die het meest treffend werd verwoord door René Descartes, die 15 jaar daarvoor was overleden. Alles wat werkelijk is, is redelijk en alles wat redelijk is, is werkelijk.

    De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – deel 2

    Kees Moerbeek - 14 augustus 2022

    De belangrijkste taak van de rechtvaardige, ‘wiel-draaiende vorst (de rājā cakkavattī) is het opheffen van armoede, die leidt tot diefstal en ander moreel wangedrag. De manier om criminaliteit te bestrijden is niet wreder straffen en de wet strikter toe te passen, maar mensen een gelegenheid en een perspectief bieden om op een eerlijke manier hun brood te verdienen. Hebben de mensen een acceptabele levensstandaard dan berokkenen zij anderen geen kwaad en zal het land vrede en rust kennen.

    De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – Deel 1

    Kees Moerbeek - 7 augustus 2022

    De auteur signaleert een onontkoombare overgang naar een staatsgrenzen overstijgende vervlechting van belangrijke leefomstandigheden op economisch, cultureel, klimatologisch en technologisch gebied. Het verlies van houvast dat dit veroorzaakt valt samen met het verlies van de bescherming door de verzorgingsstaat. Dit wordt verergerd door de onverschilligheid in leidende politieke en economische kringen ten opzichte van de onzekerheid die de veranderingen oproepen. De weerstand die dit alles opwekt neemt op veel plaatsen onder invloed van populistische en autoritaire bewegingen ‘de vorm aan van een afwijzing van anderen, andersdenkenden en andersverschijnende mensen.’

    Woef hé…een signalering

    Erik Hoogcarspel - 4 augustus 2022

    Georg Luck (1926 – 2013) was hoogleraar aan de Universiteit in Baltimore, Verenigde Staten in de klassieke cultuur en talen. Aan het einde van zijn carrière heeft hij op verzoek van een collega een studie uitgevoerd naar een heel aparte groep van filosofen, de cynici. Het wordt cynicus is afgeleid van “hond”, kynos. Deze “honden” predikten voor het volk en leidden talentvolle leerlingen op.

    De kinderen hebben nu rust nodig. Over ouderverstoting.

    Rob van Boven en Luuk Mur - 2 augustus 2022

    De kinderen waren 5 en 4 jaar toen de moeder vertrok met de kinderen. Ze wilde niet langer als slaaf behandeld worden door haar man. De kinderrechter besliste dat het woonverblijf bij moeder was, er kwam een bezoekregeling met vader en er werd opgelegd dat de ouders mee zouden doen aan ouderbemiddeling. De bemiddeling werd geen succes en ook een tweede en derde poging mislukte. Toen kwam er een melding bij Veilig Thuis door de vrijwillige jeugdhulpverlening.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2022 – dag 230 – jatten
    • Piraterij met het mes tussen de tanden
    • Vat het nu, vat het onmiddellijk
    • Chinees zero-corona-beleid vergroot onrust in Tibet
    • Debat: Moet fake news verboden worden?

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens