Wat is dat toch, dat de mensheid grossiert in collectieve valkuilen? En dat die dan ook nog gewoon voortbestaan?
Neem nu het oplossen van conflicten binnen en tussen samenlevingen. De redelijke weg is dat partijen met elkaar praten en samen zoeken naar een oplossing. De valkuil is dat er geweld gebruikt wordt, van allerlei soort. Vernietiging van mensen en hun woon- en werkplekken is het gevolg.
Ander voorbeeld. Iemand heeft een geweldig inzicht over de zin van het leven. Dat idee is zo verhelderend dat er een beweging op gang komt. Die groeit uit tot een nieuwe religie, levensbeschouwing of ideologie. En dan opent zich de valkuil: exclusiviteit, verkettering, hiërarchie en foute macht.
Nog eentje: democratie laat partijen toe die haar te gronde richten.
Wat zie je steeds? De mens als knappe knoeier. Uit een rijk veld van allerlei betekenissen kiest hij (soms zij) nou net de schadelijke variant. Het kan opzet zijn of onbedoeld gevolg, maar steeds leveren mensen welzijn in.
Gelukkig zijn er ook mensen die de valkuilen dicht willen gooien. Zie Gandhi, Martin Luther King, Mandela, Bisschop Romero, Pater Frans van der Lugt, en vul zelf maar aan.
Opvallend: alleen Mandela stierf een natuurlijke dood…
Joost zegt
25 april dan maar naar Den Haag, gaan we proberen iets van
de Chinese valkuil te dempen.
Kay zegt
Om te kunnen functioneren in de wereld, hebben we onderscheidende kenmerken en paren van tegenstellingen of tegenstrijdigheden geïdentificeerd, waarmee we bepalen hoe we onze beslissingen en acties moeten oriënteren. We identificeren “goed en slecht” “goed en kwaad” “zwart en wit” “gezond en ongezond” “vriendelijk en onvriendelijk” en een aantal van dergelijke tegenstellingen en we kiezen vervolgens de ene of de andere kant om door ons leven te gaan.
Tegelijkertijd beginnen we, terwijl we een stapje terug doen naar de directheid van het individuele leven, te zien dat deze schijnbare tegenstellingen in feite niet zo duidelijk zijn als we aanvankelijk geloofden. We vinden dat “goed” een element van “slecht” kan bevatten en dat niets helemaal het een of het ander is. Het Chinese Yin / Yang-symbool vertegenwoordigt deze waarheid door een zwarte stip in het witte veld te plaatsen en een witte stip in het zwarte veld. Zelfs acties die we als volledig kwaad beschouwen lijken op een bepaald niveau deel uit te maken van een grotere beweging of actie en hun “slechte” effecten zijn op dat niveau gematigd om een grotere actie te dienen.