• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Beeldende kunst » Ardan – ‘Wanhoop is het ergste dat een mens kan overkomen’

Ardan – ‘Wanhoop is het ergste dat een mens kan overkomen’

14 september 2025 door Ardan Reageer

Deze week zag ik een filmpje op Facebook van Thich Nath Hanh. Een jongen vroeg aan hem wat het moeilijkste was dat hij ooit geoefend had. En Thich Nath Hanh antwoordde : ‘ Wanhoop’.

Hij vertelde dat hij als monnik, samen met een aantal andere monniken en nonnen in Vietnam een tempel (die gebombardeerd was) aan het opbouwen was.  En toen het klaar was, werd de tempel weer gebombardeerd. Ze vroegen zich af of het wel zin had om opnieuw met bouwen te beginnen. En besloten het wel te doen, omdat ze  geen gehoor wilden geven aan wanhoop. Ze wilden de zaadjes van wanhoop geen water geven. “Want wanhoop is het ergste dat een mens kan overkomen”. Zei Thich Nath Hanh.

De tempel werd in totaal vier keer verwoest. En vier keer weer opgebouwd.

En hij vertelde vervolgens dat hij in Amerika was, en met de mensen die lid waren van een vredesbeweging  praatte over de oorlog. Eén van hen was heel boos over de oorlog in Vietnam. En riep om vrede. En Thich Nath Hanh zei: Hij wilde vrede, maar was zelf geen vrede. Hij was boos.

Ik wil vrede, wees vrede 3 mei 2015

En dat raakte me. Ik merk het bij mezelf ook. Dat ik soms boos of verontwaardigd kan worden,  over misstanden in de wereld. En dat ik het wil veranderen. Maar ik voeg dan alleen maar boosheid toe. Daar heeft niemand wat aan.

Zo’n toespraak van zo’n wijs mens, zoals Thich Nath Hanh, herinnert me er weer aan hoe belangrijk het is om te oefenen.

Soms verwijten mensen boeddhisten dat ze alleen maar op hun kussentje zitten en niets doen.

Terwijl er overal om ons heen oorlog is, vreselijke aardbevingen, armoede.

Maar ik ben blij dat er nog boeddhisten zijn die op hun kussentje zitten. En oefenen om vrede te zíjn. Om het écht te zijn. En het niet alleen roepen. En die vanuit vrede geven. En niet vanuit boosheid, of wanhoop.

Mijns inziens kan dat alleen maar als je  inziet, als je je écht realiseert dat wij niet afgescheiden zijn van wat er overal in de wereld aan de hand is.

Deze cartoon met tekst werd eerder, op 3 mei 2015, in het BD geplaatst. Ardan verliet dit leven op 9 augustus 2024. Wij missen hem.

Categorie: Beeldende kunst, Boeddhisme, Cartoons, Zen Tags: boosheid, mediteren, Thich Nhat Hahn, vrede, wanhoop

Lees ook:

  1. Wanhoop is het ergste dat een mens kan overkomen
  2. Hoe knip ik de verlichting aan? (1) geen woorden-meer
  3. Boeddhisme en zijn reputatie van vrede
  4. Plum Village – ‘Wereldwijde stroom van liefde en dankbaarheid voor Thich Nhat Hanh’

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Door:

Ardan

Ardan Tozan Timmer (1966 - 2024) was beeldend kunstenaar, zenbeoefenaar en kok. In juni 2016 is hij door zenmeester Jiun Hogen roshi in het International Zen Center Noorder Poort in Wapserveen geordineerd tot zenleraar met de naam Tozan. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 1 september 2025
    Nyingma Centrum gratis proeflessen
  • 10 september 2025
    Van Zelfcompassie naar Compassie
  • 11 september 2025
    De Geest in Ontspanning en Rust
  • 12 september 2025
    City Weekend - Authentic path to illumination with Ven. Amy Miller
  • 15 september 2025
    Open les Tibetaanse Yoga en meditatie
  • 15 september 2025
    Guided group meditation
  • 16 september 2025
    Introductiecursus zenmeditatie
  • 17 september 2025
    Love, attachment and creating healthy relationships with Ven. Amy Miller
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Wat is ethiek? 25 voorschriften uit 5 wereldreligies en wat ze hebben opgeleverd

    Hans van Dam - 11 september 2025

    Het jodendom, het christendom, de islam, het boeddhisme en het hindoeïsme zijn duizenden jaren oud. Ze hebben in hun lange historie alle denkbare middelen ingezet om moreel gedrag te stimuleren en af te dwingen. Waaronder middelen die volledig tegen de eigen moraal ingingen, zoals de Inquisitie, de fatwa, de heilige oorlog, de kruistocht. Wat heeft het opgeleverd? Heeft het wat opgeleverd?

    Ook met kanker weet je het maar nooit

    Hans van Dam - 27 augustus 2025

    Je zal het maar (niet) hebben. Woekergedachten over woekerweefsel.

    Ardan, van zenleraar tot brugwachter – ‘Je opent de brug en je sluit ‘m weer. Bijna zen.’

    Ardan - 9 augustus 2025

    'Ik wil mezelf niet opzadelen met titels. En bovendien zei me de titel 'zenleraar' niet zoveel. Was ik nu anders geworden? Kon ik nu beter mensen begeleiden dan daarvoor? Het klopte voor mij niet. Datgene wat mij het meest gebracht had, namelijk die vrije vrouw/man zonder titel liep nu met een titel rond. En dat beviel me niks.'

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Gedachten over een haiku, nr. 45 – Kenjin
    • Ardan – ‘Wanhoop is het ergste dat een mens kan overkomen’
    • Geen dood, geen vrees (43)  – Corona
    • Uit de ban van je gedachten zonder ban op je gedachten
    • Dagopening

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.