• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Negende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • André Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Leen Kaldenberg- de dingen die voorbij gaan

19 maart 2014 door Joop Ha Hoek

Ontwerp Fred van der Zee.
Ontwerp Fred van der Zee.

‘Ik had dit niet willen missen, de stilte, eenzaamheid, verdieping, de rivier als verbindende factor tussen de fortgrot (een bomvrije bunker waar Leen sliep) en het atelier. Elke morgen bracht ik een groet aan de rivier en begon zo mijn dag.’ De Groningse beeldend kunstenaar Leen Kaldenberg bracht in het kader van het boeddhistisch experiment Boeddha in de Linie  veertien etmalen door in het bunkergebied van Werk aan het Spoel, in de uiterwaarden van de Lek bij Culemborg. Afgelopen zondag gaf hij het stokje, in dit geval een koan, door aan de Amsterdamse beeldend kunstenaar Airco Caravan.

Ik zie hoe de kleuren van zijn schilderijen zijn veranderd ten opzichte van zijn Groningse werk. Lichter, wat wervelender ook misschien. Of deze enerverende periode een trendbreuk betekent, kan Leen niet zeggen. ‘Dat moment zal zeker komen, later misschien. Zoals een steen die de loop van een rivier kan veranderen.’

Leen heeft de afgelopen weken veel werk gemaakt. Groot en klein, de een wat zwaarder van karakter dan het andere. Hij schilderde in het atelier naast de dijk die het bunkergebied doorklieft  en sliep in een bomvrije bunker, waar ratten ’s nachts door een spleet onder de stalen deur naar binnen glipten en op zoek gingen naar de vreemde snuiter die zomaar bezit had genomen van hun leefomgeving. Buiten gakten de ganzen en kraaiden raven hun doodslied. Door Leen aangebrachte houten balken onder de kierende deur maken het de ratten nu onmogelijk om de bunker binnen te gaan. Het kan zomaar zijn dat de obstakels weer door Airco worden weggehaald. Op de  hond en kat na scoort een rat plaats nummer drie op haar lijstje van leuke dieren. Ze zijn intelligent en sociaal, zegt Airco over de ratten.

Foto en copyright Elisabeth ter Borg.
Foto en copyright Elisabeth ter Borg.

Leen richtte in de bomvrije bunker een fraai boeddhistisch altaar in. Hij is student van Sogyal rinpoche, de belangrijkste leraar van het Tibetaans boeddhistisch instituut Rigpa. Vrijwel direct na het opstaan om half zes begon Leen met zijn boeddhistische beoefening van enkele uren om de dag er ook weer mee af te sluiten. Het fortgrot noemt hij zwaar, loodzwaar, de vloer verhaalt de gebeurtenissen uit het verleden. Het ferme dak van aarde en gras beschermt het gemetselde gewelf tegen militair geweld, maar was in de beleving van  de Groninger ook indringend in zijn geest aanwezig. De druk van toen en nu, de vergankelijkheid die Leen zo intens beleefde. De zuivering van nooit verdwenen ergernissen en donkere gevoelens die er waren en misschien minder prominent zijn geworden. Dat zijn de ervaringen van de boeddhist Kaldenberg.

Op spiritueel gebied genoot de kunstenaar van de wisseling van de seizoenen. Hij ging de bunker in in de nadagen van de winter en beleefde het vroege voorjaar- ook als kunstenaar op een intense manier als hij de stalen deuren opengooide en contact maakte met buiten. De wisseling als vergankelijkheid, niets blijft hetzelfde, alles gaat voorbij. Kale bomen raakten in blad, gras groeide snel rond de bunkers bij gebrek aan blatende schapen die de sprieten tussen hun kiezen vermorzelen. Elke dag groette Leen met respect de rivier de Lek, die langs het bunkergebied stroomt. Een brenger van goede en slechte boodschappen, een levensader die elke seconde anders is. Ook buiten, in zijn directe omgeving ging het leven gewoon door. Gezinnen wandelden in het gebied rond de bunkers. Een fietser over de dijk, etende mensen in de Veldkeuken, het plaatselijk restaurant. Hij beleefde dat vanuit zijn verstilling in zijn geest en genoot er van.

In de eerste week van zijn verblijf op Werk aan het Spoel trok Leen Kaldenberg er ver op uit. De uiterwaarden in, verbaasde zich, de man van de stugge paarse Groninger klei, over de omgeving. Bunkers als Legosteentjes zo groot onder de ver weg kijkende hemel. Slurpte die indrukken op om in zijn atelier de emoties, de gevoelens vorm te geven. Op zijn doeken, groot en klein. Later beperkte hij zijn tochten in lengte en tijdsduur en werd de cirkel rond het atelier, het water, de bunker steeds kleiner en intiemer. Misschien ook wel gevoeliger ook, less is more. En dan wordt het zaterdagmiddag, de dag voor het vertrek de dag erna. ‘Ik ben blijven werken tot half vier, toen was het over.’

Airco Caravan Dalai-Lama-illegaal-portretZondagmorgen arriveerde de flamboyante Amsterdam beeldend kunstenaar Airco Caravan. Rood haar, rode kleding. De bakfiets waarmee ze vorig jaar een enorm portret van de Dalai Lama vervoerde, liet ze thuis. Ze kijkt naar buiten door een raam van het atelier. ‘Het is hier goed aangeharkt’, zegt ze. Ze vertelt over haar plannen. Betonnen bunkers behangen met bloemetjesbehang. Groen introduceren in haar werk, haar kleding, maar ze weet niet of dat zal lukken. Van Leen Kaldenberg krijgt ze een koan aangereikt, een door de Antwerpse zenleraar en psychiater Edel Maex aangereikt zenraadsel. En lust of kwelling voor de geest. De een gaat, de ander komt in dit boeddhistische experiment.

Bezoek ook de Facebookpagina voor actuele informatie

Video & audio


korte video-impressie over de belevenissen van Leen.

En een radioreportage door Agnes Sommer:

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Beeldende kunst, Boeddha in de Linie Tags: Agnes Sommer, airco caravan, amsterdam, Boeddha in de Linie, Elisabeth ter Borg, groningen, joop hoek, Leen Kaldenberg, Werk aan het Spoel

Lees ook:

  1. Boeddha in de Linie: Alcatraz of nirvana
  2. Airco Caravan- de boerka en de ghillie suit
  3. BidL geslaagd, maar de Boeddha was niet erg positief over beeldende kunst
  4. Boeddha in de Linie: Slapen in een bomvrije bunker.

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Joop Ha Hoek

Joop Ha Hoek, volger van de dhamma en redacteur. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 18 januari 2021
    Gratis proefles introductietraining Skillful Means
  • 19 januari 2021
    Gratis proefles cursus Caring - Caring from the heart
  • 20 januari 2021
    Zen Spirit Doorgaande groep Meditatie Arnhem
  • 20 januari 2021
    Lezingenserie ONLINE: 'Reïncarnatie en karma’
  • 21 januari 2021
    Gratis proefles cursus Caring - Caring from the heart
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

De Lotussoetra – boeddhisme en politiek

Erik Hoogcarspel - 14 januari 2021

In de Lotussoetra worden de geboorte, de meditaties, het ontwaken het preken en de dood van de Boeddha beschreven als niet meer dan een show die hij opvoert. Het is een didactische methode. In feite is hij de eeuwige wetgever van het universum en daarom de inrichter van de ware politiek.

Het boeddhisme en religie

Erik Hoogcarspel - 12 januari 2021

Is het boeddhisme een religie, een levensweg of een filosofie? Als je deze vraag aan meerdere mensen stelt krijg je geheid verschillende antwoorden en voor elk antwoord valt wel iets te zeggen.

Tien jaar Boeddhistisch Dagblad

Joop Ha Hoek - 8 januari 2021

...

Jasper Schaaf – Marx’ diepe respect voor Aristoteles

gastauteur - 1 januari 2021

Jasper Schaaf: 'Aristoteles noemt het doel van het menselijk bestaan ‘geluk’. Klinkt dit te makkelijk? Is het vreemd? Speelt zo’n ver, groot en toch belangrijk doel echter ook geen belangrijke rol in de vroegere geschriften van Marx, waar hij nog meer dan later op de werken van Georg Hegel en Ludwig Feuerbach leunt?'

Bodhiwappie

Erik Hoogcarspel - 27 december 2020

De symboliek is maar al te duidelijk: de elite bestaat uit vampiers, ze voeden zich zelfs met het bloed van onschuldige kwetsbare baby’s, de politiek is een groot complot om de macht en de wetenschap wil de mensen inspuiten met nano-computers om ze hun wil te ontnemen. Het gaat er niet meer om of het waar is, maar om hoe het voelt. Het enige wat je nog kunt doen is wat ketelmuziek produceren aan de voet van de ivoren toren van de macht. Samen tegen iedereen. Intussen klinkt in vele Tibetaanse tempels over de gehele wereld ketelmuziek voor ‘het welzijn van alle levende wezens’.

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

Meest recente berichten

  • Terugblik – verkiezingen 2017 – Zou een boeddhist op D66 stemmen?
  • ‘Nederlandse vergunningsprocedure voor veestallen in strijd met Europees recht’
  • Vrijdag zindag (10) – heen-en-weer-bootje
  • Eretitels voor Sri Lankaanse boeddhistische monniken
  • De weg van de meeste weerstand

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

loading Annuleren
Bericht niet verstuurd - controleer je e-mailadres!
E-mail-controle mislukt, probeer het opnieuw
Helaas, je blog kan geen berichten per e-mail delen.
Boeddhistisch Dagblad
Powered by  GDPR Cookie Compliance
Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Bezoekersstatistieken

We gebruiken Google Analytics voor het bijhouden van bezoekerscijfers.

Dit helpt ons bij het verbeteren van de website; zo weten we wat wel en niet gebruikt of gelezen wordt.

Alle cookies staan uit in je browser. Zet cookies aan alsjeblieft, als je wil dat we je voorkeuren opslaan,

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens