• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Rust als verzet (4)

Rust als verzet (4)

8 april 2025 door Rob van Boven en Luuk Mur

De Koreaans-Duitse filosoof Byung-Chul Han noemt onze tijd “de hel van het gelijke”. Daarmee bedoelt hij een samenleving waarin alles op elkaar begint te lijken: mensen, meningen, emoties — zelfs verlangens. In de schijn van vrijheid zijn we verslaafd geraakt aan zichtbaarheid, prestaties en zelfoptimalisatie. Alles moet productief en nuttig zijn. Intimiteit is handelswaar geworden, zelfs onze kwetsbaarheid wordt in de media vermarkt. Zo verliezen we niet alleen elkaar, maar ook onszelf.

Centraal in het denken van Han staat het verdwijnen van de Ander. De mens is in zichzelf gekeerd, geobsedeerd door presteren, produceren en consumeren. Wat ons rest, is een uitputtingsmaatschappij waarin de ander slechts een spiegel is van ons eigen streven. Tegen deze leegte plaatst Han iets radicaals: inactiviteit. Luiheid niet als gebrek aan wilskracht, maar als daad van verzet. Het nietsdoen als ruimte waarin de ziel weer op adem kan komen. “Rust is de kern van de schepping,” schrijft hij. In die rust ontstaat ruimte voor ontmoeting, voor spel, voor het vieren van het leven. Niet het efficiënte leven, maar het zinvolle, het feestelijke — het gedeelde leven.

Maar zelfs wanneer we stilzitten, blijven we innerlijk actief. Onze gedachten razen door: over wat moet en niet moet, over straks, later, morgen. We leven vooruit, proactief, altijd alert. Nooit werkelijk aanwezig. Maar juist in het hier en nu, in echte aandacht, ontstaat ontmoeting — met de ander, met onszelf. Daar bloeit verbondenheid. En in verbondenheid ligt vervulling.

Het lawaai in ons hoofd laat zich niet zomaar uitschakelen. Het is als een verslaving: de constante stroom gedachten die ons wegleidt van het moment. Leren je te onderscheiden van wat je denkt — niet te zijn wat je denkt — vraagt oefening en tijd. Het is een beweging van identificatie naar gewaarzijn. Of, eenvoudiger gezegd: oefenen in aanwezig zijn — zonder af te dwalen, zonder te oordelen, met vriendelijkheid.

In onze ontmoetingsplek voor mensen van 60 jaar en ouder zien we dit verlangen dagelijks. Mensen komen niet om iets te bereiken, maar om samen te zijn. Om gezien te worden, juist wanneer er niets bewezen hoeft te worden. Soms begint het met een kop koffie, een wandeling of een potje jeu de boules. Een schouderklop. Een stil gesprek. Kleine dingen, grote betekenis.

Maar zelfs daar kan het ego stilletjes weer de leiding nemen. Ogenschijnlijk is er geen ander doel dan samenzijn, maar we zijn soms vergeten wat dat werkelijk betekent. Dan raken we verstrikt in ons eigen verhaal, en wordt de ander onbedoeld publiek. Zo verschuift ontmoeting ongemerkt naar projectie — terwijl het verlangen naar verbinding juist de reden was om samen te komen.

Community building is geen project, maar een houding. Het is ruimte maken voor ontmoeting zonder doel. Voor luisteren zonder oordeel. Voor verhalen die niet gedeeld hoeven te worden op een scherm, maar mogen ontstaan in de stilte tussen mensen. Daar, in die aandachtige traagheid, gloort het feest van het mens-zijn. Daar herinneren we ons dat we niet losstaan van het leven, maar er middenin bestaan.

En misschien — heel misschien — is het juist een van de grootste narcisten van onze tijd, Donald Trump, die de neoliberale levenswijze uiteindelijk laat imploderen. Niet omdat hij haar bestrijdt, maar omdat hij haar tot het uiterste doorvoert. Trump ís het doorgeschoten ego: de man die alles bezit en geen last heeft van empathie, die alles uitvergroot wat deze tijd kenmerkt — spektakel, dominantie, zelfverheerlijking, schijnvrijheid.

Maar hij is geen held, en ook geen schurk. Hij is een uiting van een bredere dynamiek waarin het ego en het machtsspel de boventoon voeren. Zijn team gelooft werkelijk dat het vecht tegen corruptie en voor herstel van democratie — maar raakt ondertussen net zo verstrikt in machtsdenken als hun tegenstanders. Het gaat allang niet meer om verbinding of gemeenschap, laat staan om waarheid of gerechtigheid. Het gaat om wie de macht krijgt. En daarmee wordt ook het verzet een spiegel van wat het zegt te willen bestrijden.

Misschien voert deze tijd het narcisme zo ver door dat we het eindelijk gaan doorzien. Dat we er collectief kotsmisselijk van worden — van hem, en daarmee van onszelf. En dat we in die walging wakker worden. Niet om nog een nieuwe leider te zoeken, of een nieuwe oplossing, maar om het kampvuur weer aan te steken. Om ons opnieuw tot elkaar te verhouden, traag en tastend. Als mensen, als gemeenschap.

Wie weet: pas als het ego leert meebewegen in plaats van overheersen, kan het leven zich weer verdiepen.

Rob van Boven (1951) is psycholoog en geregistreerd psychotherapeut. Hij was consultant voor verschillende organisaties (drugs en verslaving counseling, vaardigheden workshops) en werkte vijftien jaar als een behandelingscoördinator in een psychiatrische instelling. Bij Rob van Boven wordt het geloof van de overlever bewust gemaakt en een juiste plaats gegeven. Het doel is om los te komen van de dwang van het geloof en bewustzijn te ontwikkelen naast deze denk- en voelpatronen. Hoe meer je van het geloof van de overlever bevrijd bent, zonder het te bestrijden, maar door het de juiste plek te geven, hoe vrijer je kan leven.

Luuk Mur ( 1952) is psycholoog en heeft een drietal boeken geschreven over de door hemzelf ontwikkelde hulpverleningsmethode communitysupport. Hij is lid van de Dzogchen Community Nederland. Dzogchen is een vorm van Tibetaans boeddhisme waarbij veel belang wordt gehecht aan de ontwikkeling van individueel bewustzijn. Bij deze traditie streeft men naar non-dualiteit van het bewustzijn. Mensen zijn zich niet alleen bewust ( je weet dat je dit leest), maar je kunt je ook bewust zijn van dit eerste bewustzijn. Dit meta-bewustzijn wordt ‘gewaarzijn’ genoemd.

 

Categorie: Achtergronden, Columns, Rob van Boven, Tweespraak Rob van Boven en Luuk Mur Tags: Byung-Chul Han, Community building, de hel van het gelijke, ego, hier en nu, kern van de schepping, lawaai, rust als verzet, Trump

Lees ook:

  1. Nathan – Heiligt het doel de middelen?
  2. Nathan – Het ego van Trump
  3. -In-de-wereld-zijn of- Ik-en-de-wereld, twee verschillende levenshoudingen.
  4. Gevoelens: soms pijnlijk, nooit negatief

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Dick van der Vlugt zegt

    9 april 2025 om 11:12

    Het stuk verhaalt van de homeopathische geneeswijze: voeg wat extra toe van het gif, zodat het lichaam actief aangezet wordt tot een effectieve tegenreactie. Het is de eerste positieve duiding van een ernstig tijdsverschijnsel, wat mij wel helpt om ermee te leven. Zoals een vader tegen zijn zoon kan zeggen: zuip jij je maar een keer ongans, dan heb je weer wat geleerd. (Hopelijk)

Primaire Sidebar

Door:

Rob van Boven en Luuk Mur

Rob van Boven (1951) is psycholoog en psychotherapeut met belangstelling voor het boeddhisme. Luuk Mur ( 1952) is psycholoog en lid van de Dzogchen Community Nederland. Beide mannen gaan over boeddhistisch gerelateerde zaken in gesprek in Tweespraak. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 29 mei 2025
    Rust, eenvoud en tevredenheid
  • 30 mei 2025
    Bewustzijn na de Dood: Eindigt Alles of Gaat Iets Verder?
  • 31 mei 2025
    Workshop meditatie | Omgaan met tegenslag en pijn
  • 1 juni 2025
    Thuiskomen in het lichaam - Meditatiedag met Lex van Heel
  • 2 juni 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 3 juni 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 4 juni 2025
    Zen Spirit zenmeditatie Arnhem, 1e helft 2025 8 januari-25 juni
  • 4 juni 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Deconstructie van het godsbeeld van Pseudo-Dionysius

    Hans van Dam - 23 mei 2025

    Over het verschil tussen weten-wat-niet en niet-weten.

    De wolk van niet-weten

    Hans van Dam - 22 mei 2025

    Over beeldloze mystiek en mystiekloze beelden.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2025 – dag 148 – Joop Faber
    • Boeddhistische ervaringsdeskundigen gezocht
    • Taigu – Een vaardig slaapmiddel
    • Guy – dhammazaadjes – Wees je eigen meester
    • Jan Veenendaal – Er bestaan geen onwettige mensen, er bestaan wel onmenselijke wetten.

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.