• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Transmissie -geen diploma van verlichting

Transmissie -geen diploma van verlichting

8 juli 2017 door gastauteur

Binnenkort krijgen Cornelia Wierenga en Willem Scheepers van Zentrum in Utrecht transmissie van zenleraar Nico Tydeman. Willem Scheepers: ‘En dat roept natuurlijk van alles bij ons op waaronder ook twijfel: ben ik dit waardig, kan ik dit waarmaken, kan ik dit echt leven?’

Het Utrechtse Zentrum staat sinds 1995 onder leiding van Willem Scheepers. Hij is vaste leraar in de doorgaande groepen, samen met Nico Tydeman en Cornelia Wierenga.

Volgens de zentraditie is het overdragen van de dharma (de leer, het inzicht) begonnen bij Shakyamuni Boeddha toen hij preekte op de Gierenberg. Toen hij op het punt stond te gaan preken, hield hij een bloem omhoog, draaide die tussen zijn vingers en toonde haar aan de verzamelde toehoorders. Iedereen zweeg… Alleen Mahakashyapa glimlachte.

Toen zei de Boeddha: ‘Ik bezit het kostbare oog van de ware dharma, de wonderbaarlijke geest van nirvana, de ware vorm van het vormloze en de subtiele dharmapoort, onafhankelijk van woorden, overgeleverd voorbij elke leerstelligheid. Ik heb het hierbij toevertrouwd aan Mahakashyapa.’

In zijn laatste boek ‘Transmissie en transcendentie’ zegt Nico Tydeman hierover:

‘Iedereen werd stil en ook de Boeddha bleef zwijgen. De stilte duurde eindeloos voort. Toen hij opkeek zag hij Mahakashyapa glimlachen. Te midden van de menigte kijken de twee mannen elkaar in de ogen. De een toont een bloem, de andere een glimlach.

De Boeddha gaf een uiteenzetting van zijn leer aan de hand van één enkel gebaar en Mahakashyapa liet zijn inzicht blijken met een enkele woordeloze glimlach, de glimlach van herkenning. Daarna gaf de Boeddha pas uitleg:

‘Ik bezit het kostbare oog van de ware dharma’: het dharma-oog is het gewone oog dat geoefend is om het ongewone te zien in het gewone.

‘de wonderbaarlijke geest van nirvana’: het mysterie van het universum, dat niet verschillend van jouw en mijn geest is, dat zich openbaart als de preoccupatie met het ‘ik-mij-mijn’ is opgehouden.

‘de ware vorm van het vormloze’: ik zie de wereld der verschijnselen met het oog dat tegelijk het vormloze ziet, de leer van Sunyata (volstrekte en voortdurend veranderende openheid).

‘Ik ben de subtiele dharmapoort’: door mij kan iedereen de dharma leren kennen, de dharma die subtiel is, nauwelijks te zien.

En dat alles: ‘onafhankelijk van woorden, overgeleverd voorbij elke leerstelligheid’: dit is het grote zen-adagium dat sinds Bodhidharma elke zenstudent begeleidt.

En de Boeddha besluit: ‘Ik heb het toevertrouwd aan Mahakashyapa’: met deze woorden hoopt elke zenleraar transmissie te geven aan tenminste één leerling die net als Mahakashyapa met een glimlach heeft beantwoord, bij wijze van ‘begrepen meester’.

En op deze wijze beoogt de zentraditie zich voort te zetten’.

(geciteerd uit: Nico Tydeman, Transmissie en transcendentie, Asoka, 2013)

Willem Scheepers: ‘In de tijd dat ik met zen begon en het allemaal nieuw was, betekende dharmatransmissie zoiets als een brevet van verlichting en leraarschap. Over verlichting bestonden veel prachtige en hoogstaande ideeën en plaatjes. Nog steeds. En het is lastig om je daarvan los te maken: ook nu nog.

Maar duidelijk is inmiddels wel dat transmissie geen overdracht is van verlichting of van goed leraarschap.

Nico spreekt van: het geven van het vertrouwen. Een leraar geeft je het vertrouwen om de dharma door te geven; een vertrouwen dat je krijgt, ondanks ook de gebreken en tekortkomingen die elke dharma-houder onvermijdelijk aankleven.

Steeds duidelijker wordt het waarom we zeggen dat het er in zen over gaat om werkelijk ‘gewoon’ mens te worden; zonder poespas, zonder rang of stand, met stof overdekt maar met glanzende ogen. Maar elk plaatje kan misleiden zo gauw je het fixeert. Zo ook dit.

Zen is: altijd weer elk plaatje of idee achter je laten en bereid zijn de open ruimte van dit leven onbezwaard en onvervaard binnen te gaan.

Binnenkort krijgen Cornelia en ik transmissie van onze leraar Nico Tydeman en dat roept natuurlijk van alles bij ons op waaronder ook twijfel: ben ik dit waardig, kan ik dit waarmaken, kan ik dit echt leven?

We kunnen alleen maar ons uiterste best doen om er iets van te maken en voldoende bij zinnen te blijven. En dat betekent paradoxaal genoeg dat ik een hoop moet laten gaan, om te beginnen deze zenuwachtige vragen omtrent mezelf. Want het gaat hier niet over mij of over Cornelia, maar over iets veel groters dat we dharma noemen en dat zich niet aflatend uitdrukt door ons leven heen.

Van en met Nico leerden Cornelia en ik dat transmissie voortdurend plaatsvindt: niet alleen in het onderricht of in koanstudie, maar in elk contact dat je hebt. En die transmissie is wederzijds. De dharma werkt onafgebroken door.

In de inleiding van mijn boekje schreef ik dat de belangrijkste transmissie tussen Nico en mij plaatsvond in de ‘gewone’ gesprekken die we hadden, na of tijdens het officiële ‘zenwerk’. Dat geldt ook voor Cornelia in haar gesprekken en ontmoetingen met hem.

Ik ben hem enorm dankbaar voor al die persoonlijke ontmoetingen waarin hij me bevrijde van al teveel ideeën en plaatjes omtrent zen en mezelf; en waarin de humor een essentieel bestanddeel was. Naast de ‘serious stuff’ hebben we ook erg veel gelachen, wat voor mij telkens weer een verlichtende ervaring bleek te zijn, in de zin van helderheid en lichtheid. Dat merkte ik meestal pas op als ik naar huis fietste en me afvroeg waarom ik me zo licht voelde. Dat samengaan van essentie, lichtheid en humor is ook Cornelia’s ervaring.

Beide voelen we ons enorm dankbaar naar Nico voor al zijn inspanningen gedurende meer dan vijftig jaar: om dit pad te verkennen en te verlichten; voor zichzelf en voor iedereen die de mazzel had en heeft zijn pad te kruisen.

We weten inmiddels dat transmissie geen diploma van verlichting is. We zijn een hoop illusies – ook op dit gebied – kwijt geraakt, gelukkig. Wat het dan wel is?

Dat hebben we uit te zoeken. Eén ding is wel duidelijk: het scheept ons ook op met een probleem want je wordt geacht minstens één opvolger aan te wijzen in dit leven.

Dat wordt dus wel opschieten want beide zijn we niet meer zo piep.’

Bron Zentrum/Willem Scheepers, site 9 juni 2017. Foto’s Pixabay.

Lees ook de teisho’s van Edel Maex over transmissie

https://boeddhistischdagblad.nl/boeddhisme/teisho/76469-wat-is-transmissie/

https://boeddhistischdagblad.nl/boeddhisme/teisho/76592-wat-is-transmissie-vervolg/

 

Categorie: Achtergronden, Zen Tags: Cornelia Wierenga, dharma, Nico Tydeman, transmissie, Willem Scheepers

Lees ook:

  1. Niko Tydeman – transmissie aan acht zenleraren
  2. Dalai Lama – belang boeddhadharma belangrijker dan die van een leraar
  3. Niet-weten als passe-partout: zen
  4. Zenboeddhiste Judith Bossert

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

gastauteur

diverse schrijvers 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2025 – dag 129 – vrede en alle goeds
    • De dood van de paus
    • Seks: Joodse posities in Joods Museum Amsterdam
    • Paus Leo XIV – ‘help ook elkaar om bruggen te bouwen – met dialoog, met ontmoeting’
    • Aardbeving van magnitude 3,7 schokt Tibet

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.