Het begin van een nieuw jaar kan voor velen van ons magisch aanvoelen. Ook al blijven de dagen kort en donker, het omdraaien van de kalender kan het doen lijken alsof een nieuw begin met nieuwe voornemens mogelijk is.
Mindfulness geleerden en leraren zoals ik noemen voornemens “gewoontebrekers”, omdat ze patronen kunnen overwinnen die individuen niet langer dienen. Uit onderzoek blijkt echter dat veel voornemens eind januari sneuvelen.
Maar de sleutel om ervoor te zorgen dat goede voornemens standhouden is er een te kiezen die een zinvol verschil in je leven maakt. Het zien van een echt, tastbaar voordeel kan inspiratie bieden om door te gaan wanneer het hele leven ons zegt dat we alles weer moeten laten zoals het was.
Meer mindful leven is een veelvoorkomend nieuwjaarsvoornemen. Probeer het dit jaar aan anderen te schenken.
De betekenis van mindfulness
Mindfulness blijkt een aantal zinvolle gezondheidsvoordelen te hebben – het kan angst verminderen en genezing bevorderen bij mensen die lijden aan een langdurige chronische ziekte.
De praktijk is gebaseerd op een inzicht dat voor het eerst werd beschreven in oude boeddhistische teksten, namelijk dat de mens het vermogen heeft om ervaringen te observeren zonder erin verstrikt te raken. Dit betekent, eenvoudig en prachtig, dat het mogelijk is om onszelf te observeren bij een verlangen, of een gelukkige gedachte, of zelfs een angstige emotie, zonder op het moment zelf te reageren op een manier die het gevoel versterkt of de geest laat afdwalen naar het denken over oude herinneringen of het anticiperen op gebeurtenissen.
Deze praktijk kan helpen de geest en het lichaam te kalmeren, omdat we leren niet te reageren op ervaringen met sympathieën en antipathieën of oordelen over goed en slecht. Het maakt ons niet koud of apathisch, maar meer volledig aanwezig.
Mindfulness in een verstrooide wereld
Een van de uitdagingen van het beoefenen van mindfulness in onze hedendaagse wereld is dat er een diepgaande transformatie heeft plaatsgevonden in de menselijke aandacht. De kunstenares Jenny Odell stelt dat in onze “aandachtseconomie” menselijke aandacht is veranderd in een handelsartikel dat grote bedrijven kopen en verkopen. Deze economie berust op een technologische revolutie van mobiele telefoons en sociale media die het voor bedrijven mogelijk maakt ons te bereiken met inhoud die onze aandacht kan vangen en te gelde maken, op elk moment, elke dag en waar we ook zijn.
De behoeftige apparaatjes die de meeste mensen in hun zak hebben en om hun pols dragen, die onophoudelijk piepen, zoemen en tjirpen, leiden ons voortdurend af van het huidige moment. Het resultaat is dat het kan voelen alsof ons vermogen om ons te concentreren en volledig aanwezig te zijn, is gestolen.
Maar mindfulness kan ons helpen de aandachtseconomie te weerstaan en te genieten van de dingen die het leven bijzonder maken, zoals het samenzijn met degenen van wie we houden.
Het geschenk van mindfulness
Hoewel het meeste mindfulness-onderzoek zich richt op de individuele voordelen van de beoefening, betogen geleerden zoals ik dat we mindfulness niet alleen voor onszelf beoefenen, maar dat we het ook voor anderen kunnen beoefenen. Het kan ons helpen sterkere, gezondere relaties op te bouwen.
De trieste waarheid is dat de meesten van ons, levend in de aandachtseconomie, slechte luisteraars zijn geworden. Maar net zoals het mogelijk is om naar onszelf te kijken zonder te reageren, is het ook mogelijk om naar iemand anders te kijken zonder te vervallen in reactiviteit en oordeel. Het is mogelijk gewoon aanwezig te zijn.
Het geschenk van mindfulness is een oefening in het met mededogen luisteren naar de ervaringen van een ander. Dit geschenk geven betekent je telefoon wegleggen, sociale media uitzetten, en andere gebruikelijke afleidingen opzij zetten. Het betekent oefenen in het volledig aanwezig zijn in de aanwezigheid van een ander en luisteren naar hen met volledige aandacht, zonder te reageren met een oordeel, terwijl je de drang weerstaat om de interactie over jou te laten gaan.
Als we de waarde van geschenken beoordelen op basis van hoeveel ze kosten, kan dit geschenk waardeloos lijken. Maar in een verstrooide wereld, betoog ik, is het een kostbaar geschenk.
Het is geen geschenk dat je inpakt, of in een kaart stopt; het is niet een geschenk dat je moet noemen of waar je de aandacht op moet vestigen. Het is iets wat je nu kunt doen.
Johan zegt
Vooral een cadeau voor degene die cursussen geven voor een hoop geld die vaak gegeven wordt door mensen die een korte opleiding hebben gevolgd tot mindfulnesstrainer..De deelnemers komen met hoge verwachtingen en zijn in het begin heel enthousiast, maar uiteindelijk zijn ze een illusie en geld armer.
Ik zelf geef altijd een zen cadeau. Ik kom met lege handen en ga weg met lege handen.