Toen de eenzame demonstrant eenmaal bekend was en niet meer zo eenzaam, manifesteerden zich provocateurs. Hier is het verhaal in zijn eigen woorden.
Op 18 december sprak ik telefonisch met de Nederlandse politie over een incident dat vorige maand plaatsvond. De agenten zeiden dat ze op de zaak zitten en me binnenkort zullen bellen voor een interview. Wat is er precies gebeurd? Mijn protesten trokken uiteindelijk de aandacht van de Chinezen, en er volgde een reactie.
Op 24 november kwamen 44 Oeigoeren om bij een brand in Urumqi, Oost-Turkistan (Ch. Xinjiang), terwijl China in een harde Zero-COVID modus zat. China had een strikte lockdown in de regio opgelegd en de bewoners mochten al meer dan honderd dagen hun huizen niet uit.
Het extreme lockdown beleid was de directe oorzaak van de brand en het verlies van vele levens. Toen het gebouw in brand vloog, werden alle nooduitgangen in het gebouw afgesloten en vastgeketend als anti-COVID-maatregel. Brandweerwagens konden niet in de buurt van het gebouw komen omdat zij werden geblokkeerd door het hek dat was geïnstalleerd om de bewoners op te sluiten, waardoor de redding een fatale vertraging opliep.
Uyghur en Chinese diaspora hielden waken over de hele wereld, eisten onderzoek van internationale organisaties en vroegen China verantwoordelijk te stellen voor deze tragedie. Een van de wakes werd georganiseerd door Chinese activisten uit Nederland en werd gehouden op de Dam in Amsterdam op 27 november om 18.00 uur. Ik was een van de organisatoren als vertegenwoordiger van de “Stichting Support Uyghurs”.
Velen kwamen bijeen om te rouwen om de slachtoffers. Ik verzamelde de foto’s van degenen die bij de brand zijn omgekomen en bracht ze naar de bijeenkomst, waarna ik ze rangschikte en op de grond plaatste, samen met bloemen en kaarsen. Mensen namen foto’s en video’s. Wij stonden in het midden met vlaggen van Oost-Turkestan en foto’s van deze ramp.
Tijdens de wake was er een Oeigoer die de gebeurtenis in het Engels livestreamde op Facebook. Toen hij zei dat het doel van deze wake was om de onverantwoordelijkheid van de Chinese regering te veroordelen, kwam een Chinese dame naar hem toe en klaagde dat ze haar regering te schande maakten. De Oeigoerse demonstrant vertelde de vrouw dat ze vrij was om te vertrekken als de uitspraken haar niet bevielen. De Chinese dame vroeg de demonstrant vervolgens of hij Chinees was, waarop hij antwoordde dat hij dat niet was en dat hij zich zou schamen om Chinees te zijn. De gesprekken werden opgenomen in de live video.
Na de livestream pakte ik de foto’s en ging voor die Oeigoer staan. Twee Chinezen drongen plotseling binnen met hun duidelijk van tevoren voorbereide posters, en riepen in het Chinees tegen de menigte voor hen: “Vertrouw deze Oeigoeren niet! Het zijn moordenaars!”.
Video’s van de confrontatie: https://twitter.com/i/status/1597240665632407553
Hoewel we woedend waren, bleven we staan en deden we alsof we niets gehoord hadden. We waren ons bewust van de enorme media-invloed die de ongeveer 300 mensen die deelnamen aan de wake mogelijk zouden kunnen hebben. Er zouden berichten over dit evenement verschijnen op verschillende sociale media, en we hoopten de Oeigoerse zaak onder de aandacht te brengen.
De Chinese dame hield echter niet op. Ze begon de Oeigoer die live streamde te beledigen, trok aan zijn sjaal terwijl ze schreeuwde dat hij een terrorist en een moordenaar was. Wij riepen toen in het Chinees terug: “Waarom blijf je blaffen als een hond? China is de zieke man van Azië!”. Andere Chinezen stortten zich op ons nadat ze dit hadden gehoord. Ik begon onmiddellijk met live streaming en probeerde hen over te halen.
Ik zei: “Als jullie echt om Oeigoeren geven, waarom hielden jullie dan geen internationale evenementen om op te staan tegen de Chinese regering, toen miljoenen Oeigoeren in de kampen werden opgesloten en onmenselijk werden behandeld? U moet erkennen dat dit Oeigoerse genocide is!” Dat verdeelde de Chinezen op het plein in tweeën, waarbij de ene kant ons steunde, en de andere kant niet.
Het duurde niet lang voordat de Nederlandse politie arriveerde. Zij waren getuige van wat er gebeurde en kwamen de twee die de ruzie begonnen uitzetten. Toen ik thuiskwam van de wake, plaatste ik de gebeurtenis op Twitter. Er waren al berichten op Twitter van Chinezen die hun solidariteit met de Oeigoeren betuigden en hun excuses aanboden. We hebben deze brieven/posts verzameld als bewijs. Aan de andere kant werden er ook veel tweets gepost om ons te vernederen.
Ik kreeg de volgende dag een telefoontje van het Amsterdamse politiebureau en gaf informatie over het protest op de Dam. Ik had ook een persoonlijke ontmoeting met medewerkers van de politie om bewijsmateriaal en video’s te overhandigen en om politiebescherming te vragen voor mijn persoonlijke veiligheid.