• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Wuivend riet

Wuivend riet

3 november 2019 door Kees Moerbeek

‘De mens is in leven zacht en lenig, bij zijn dood is hij star en stijf,’ is te lezen in de Daodejing. ‘Dao” (‘Tao’, 道 ) wordt vertaald met ‘weg’, ‘baan’, ‘pad’, maar ook met ‘leer’ en ‘beginsel’ Zenners zijn volgers van de Weg, maar in zazen lijken ze totaal niet ‘zacht en lenig’. Taijiquan is een beweeglijke vorm van meditatie met wortels in het Taoïsme. Ik interviewde Ben de Roo en Maarten Taal, die allebei lessen taijiquan geven in Wijkcentrum de Wiekslag in Loosduinen (Den Haag).

Toen de 11-jarige Ben de Roo (35) op een Scheveningse sportschool de vechtsport taekwondo ging beoefenen, was hij een iel mannetje, behept met allerlei kwalen, die op straat geregeld ‘in elkaar gemept’ werd. Tijdens de warming-up kreeg hij keer op keer astma-aanvallen en zijn taekwondoleraar Gerard Pronk, die ook yogaleraar was, raadde hem aan yoga te doen. Ook bracht hij hem in contact met taijiquan en shiatsu. Dankzij taekwondo en yoga verdween de astma, schoolresultaten werden steeds beteren met Ben’s zelfvertrouwen ging het snel bergopwaarts. ‘Met taijiquan kwam ik in aanraking toen ik een jaar 0f zeven tien oud was. Op mijn negentiende begon ik met de opleiding voor yogaleerkracht en kwam later terecht bij grootmeester Kong Mien Ho in Amsterdam voor privélessen taijiquan en qigong. Op een bepaald moment was ik goed genoeg om zelf lessen te geven. Taekwondo heb ik zeventien jaar lang beoefend en yoga en taijiquan doe ik nog steeds.’

Wu-wei

Taijiquan zijn bewegingsoefeningen, die voortkomen uit de Chinese gevechtskunst wushu, legt hij uit. ‘Vroeger werd taijiquan beoefend om de vechtvaardigheden te ontwikkelen en tegenwoordig, gezondheid en meditatie. De bewegingen zijn ontspannen en langzaam. Dankzij concentratieoefeningen tijdens de bewegingen richt je je geest. Vooral aarden en het bewegen vanuit je centrum, wat de Japanners hara noemen, is belangrijk.’ Voor sommigen is het een sport. Voor anderen is het manier van leven. Bij het Taoïsme gaat het om het verkrijgen van een lang, gezond en gelukkig leven waarbij je in harmonie leeft met jezelf en je omgeving en daarbij is ‘wuwei’ de kunst van het doen door niet-doen. Kortom, het loslaten van je ‘ik’. Zo is het mogelijk om van allerlei lichamelijke en geestelijke klachten af te komen. ‘Ik zeg altijd: “Het lichaam is het klankbord van je innerlijk zijn.” Wat zich in je innerlijk zijn afspeelt, weerspiegelt zich in het lichaam. Wat in het lichaam gebeurt, werkt door in de geest. Lichaam en geest vormen een twee-eenheid.’

Qi

Of taijiquan iets met meditatie te maken heeft, hangt maar net af van wat onder meditatie verstaan wordt. ‘Gezien vanuit yoga heeft het niets te maken met meditatie te maken, want het gaat niet om het bereiken van bewustzijnslagen,’ legt Ben uit. Bij Taoïstische meditatie gaat het erom de ‘qi’ (= levensenergie en transformeert in bewustzijn ‘shen’ in het Chinees) in goede banen te leiden. Taijiquan versterkt en schoont je qi, vermeerdert het als er een tekort aan is, vermindert het als er een teveel van is en laat het stromen, daar waar het is geblokkeerd. Je krijgt een helder bewustzijn en je waarneming is scherp. Het lijkt erop dat alles automatisch beweegt, terwijl je als toeschouwer in stilte en innerlijke rust alles ervaart en gade slaat. ‘Het is een dynamische manier van mediteren, waardoor iemand in contact kan komen met het Al. Maar omdat het om beleving gaat, is dit moeilijk te verwoorden.’ Alhoewel het de meeste beoefenaars om ontstressen gaat, zal er een aantal van hen met dit soort ervaringen in aanraking komen, is Ben’s ervaring.

Praten over verlichting over taijiquan is lastig, ‘bij taijiquan gaat het om loslaten van je hoofd en van je ego. Als je in je hoofd zit, zit je niet in je lijf. Op een gegeven moment is iemand in staat tot bedaren te brengen en dan…?’ 

Hij (de Wijze) doet door niet-doen.
En niets is ongedaan.* 

Als fervent sportfietser van wielerrondes en klassiekers zocht Maarten Taal (44) naar een vorm van ‘meditatie’. Een vriend die taijiquan beoefende ‘deed iets voor wat ik zo sierlijk en esthetisch vond, dat ik me bij Ben de Roo inschreef voor een introductiecursus.’ In het begin ging het hem niet gemakkelijk af, maar hij kreeg de taijiquan-principes van ontspanning, concentratie, meditatie, harmonie en ademhaling onder de knie, waardoor de beoefening steeds interessanter werd. ‘Ik doe het vooral om mijn gezondheid en lichaamshouding te verbeteren, en om de bewegingen van geest, lichaam en qi met elkaar in evenwicht te brengen. Als dit lukt zijn volgens de Chinezen lichaam, ziel en geest één, bestaat er harmonie met het universum en kan de heilzame werking van taijiquan beginnen.’

Zazen

De uitgangspunten van taijiquan zijn van toepassing op alle aspecten van het leven: “De ontspanning en stabiliteit die je kunt verwerven, helpen me om mijn geest te openen voor het leven in en om me heen.’ Taijiquan en zenmeditatie hebben veel gemeen: het bewust ondergaan van het leven zoals het werkelijk is, met alles wat je in het dagelijks leven doet en het werpen van een constante blik op je ware aard. “Geen werk, geen geld, geen eten en met aandacht handelen, is voor mij dé zengedachte. Ik heb een paar jaar bij Kees van de Bunt “gezeten” en als ik bij hem uit de zendo stapte, dacht ik bij mezelf: “Nu begint het écht!” Overigens doe ik dit zonder op zoek te zijn naar een staat van verlichting, satori, of het nirvana. Met deze begrippen kan ik weinig.’

Religieuzen die zen beoefenen, beweren weleens dat het een manier is om dichter tot God te komen: ‘Daar ben ik het helemaal mee eens,’ zegt Maarten ten slotte, ‘zitten is niet slechts een manier om tot een fatsoenlijke wijze van leven met jezelf en je omgeving te komen. Tijdens zazen ben ik niet uitsluitend bezig met het hier en nu, maar heb ik hele gesprekken met God!’

Met dank aan Ben de Roo en Maarten Taal.

Dit Tulpen boeddhisme artikel verscheen voor het eerst in De Lotusvijver, lente 2004. 

Bronnen (2019)
Laozi, Daodejing. Ankh-Hermes, Deventer 1995*
Tai Chi Chuan 24 mov. en parque de China, 4 feb. 2014
https://www.youtube.com/watch?v=kyGyw6wPiFo
Taoïsme – Chinees filosofisch-religieuze traditie
https://historiek.net/taoisme-kenmerken-filosofie/80208/

 

Categorie: Achtergronden, Boeddhisme, Pakhuis van Verlangen Tags: Ben de Roo, Dao, geest, Jelle Seidel, Kees Moerboek, Kees van de Bunt, lotusvijver, Maarten Taal, meditatie, Qi, sportschool, Taijiquan, Tao, wu-wei

Lees ook:

  1. ‘Sayadaw U Tejaniya – Mediteren is niet iets proberen te ervaren waarover je gehoord of gelezen hebt’
  2. ‘Zelfs een luis is een boeddhist’
  3. The box, de serie (5) – stap uit je verlangensbox
  4. Jelle Kyosei Seidel – zen en politiek

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Kees Moerbeek

Kees Moerbeek werkte aan De Lotusvijver en was eindredacteur/hoofdredacteur voor het Magazine VvB. Hij gelooft in de sociaal-maatschappelijke aspecten van het boeddhisme. Kortom: het Achtvoudige Pad. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2025 – dag 129 – vrede en alle goeds
    • De dood van de paus
    • Seks: Joodse posities in Joods Museum Amsterdam
    • Paus Leo XIV – ‘help ook elkaar om bruggen te bouwen – met dialoog, met ontmoeting’
    • Aardbeving van magnitude 3,7 schokt Tibet

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.