Het lijkt deze dagen in Los Angeles alsof het okay is om op seksueel gebied te doen wat je wilt. En als je geluk hebt om je ware seksuele identiteit te vinden, zal je gelukkig zijn voor de rest van je leven. Nou, in de wereld van samsara* werkt het gewoonlijk niet op die manier.
De Boeddha was meer dan iets anders een man, die vanuit zijn kindertijd naar mannelijkheid groeide. Hij trouwde en op 29-jarige leeftijd kreeg hij zijn eerste kind. Hij doorliep de seksuele stadia die alle mannen doorlopen, maar toen hij vijfendertig jaar oud was eindigde zijn seksuele begeerte voor eeuwig in * Nirvana.
De grote vraag vandaag is… Leidt de wens tot (het hebben van) seks altijd tot lijden? Het antwoord is ja! Maar de reden zal u verrassen. De Boeddha zei in alles wat hij over seks zei dat de seksuele activiteit nooit de behoefte aan seks zal doen afnemen. Je kunt duizend keer seks hebben maar altijd verlangen naar die duizend-en-een keer. Ook als je negentig jaar oud bent, blind en verlamd bent en niet meer tot het verrichten van de seksuele daad in staat bent, je zult je nooit kunnen ontdoen van je seksuele begeerte. Hoe meer seks je beoefent, des te meer seks je wilt.
Ik denk dat seks hongerig maakt naar meer. En om eerlijk te zijn, ik ben klaar met die honger. Elke dag van mijn leven ben ik hongerig. In de ochtend, namiddag. Denk eens aan de tijdwinst en het besparen van geld, als je niet meer zou eten. Wat zou er gebeuren als ik morgenochtend na het wakker worden al het lekkere eten zou nuttigen, tot ik helemaal tevreden was. Zou dat betekenen dat ik nooit meer zou eten? Met seks werkt dat op dezelfde wijze.
Je zou tegen jezelf kunnen zeggen: ‘Goed, Kusala is een monnik, en monniken hebben geen seks, dus als ik voor het celibaat zou kiezen, hoef ik niet te lijden.’ Ik zou wensen dat het leven zo gemakkelijk was.
De mensen die voor een celibataire levensstijl kiezen lijden op een andere manier dan mensen die er voor kiezen om seks te hebben (‘wensen’ te hebben). Maar alle mensen, ook monniken, lijden (‘wens’ om maar niet te hebben) als ze verlangen naar het hebben van seks. De enige manier om seks te hebben en niet te lijden, is om geen wens te hebben om seks te hebben. Het klinkt als een ‘zen-koan’ nietwaar? Ter beëindigen van ons lijden moeten we een eind maken aan onze wil, ons verlangen, onze dorst.
Wanneer een boeddhist terecht komt met zijn/haar wens in het Nirvana, zou er een reden kunnen zijn om seks gewoon voor je plezier te beoefenen? Het probleem echter met seks is volgens het boeddhisme niet de seksuele activiteit , maar het verlangen naar seks. De seksuele begeerte van een menselijk wezen zal uiteindelijk nooit worden voldaan door middel van seksuele activiteit.
* Samsara: ‘het rad van wedergeboorte’, het eeuwigdurende zwerven tussen geboorte en dood tot verlichting wordt bereikt.
* Nibbána, (Sanskriet Nirvana): verlicht. ‘uitsterven’ (nir + Ö va, te blazen, ophouden te worden gedoofd); volgens de commentaren, “vrijheid van verlangen” (nir + vana). Nibbána vormt het hoogste en uiteindelijke doel van alle boeddhistische aspiraties.
Bron: Kusala Bhikshu, passages uit een dharmatalk gegeven aan een High School in Los Angeles.
Nic zegt
Bij het artikel ‘Omstreden zenmeester Sasaki Roshi (106) in LA overleden’ werd de reactie mogelijkheid al na 26 reacties gesloten.
Beetje rigoureus.
Met vriendelijke groet,
Nic
Henk zegt
Het lijkt me dat er meerdere seks-wegen zijn die naar bevrijding leiden. In het Tantrisch boeddhisme kan seksuele energie ook aangewend worden om te transformeren in verlichtende energie. En in een leer als Dzogchen wordt seks niet als een probleem gezien maar ‘slechts’ als een manifestatie van de oorspronkelijke staat.
Met vriendelijke groet,
Henk
Barbara Steadfast Dharma de Zoete zegt
In een cultuur waar seks van oudsher belast is met ongemakkelijke schuldgevoelens (en in onze westerse en van oorsprong christelijke cultuur is dat zeker het geval), lijkt mij zeer voorzichtig omgaan met elke vorm van beoefening waar seks een rol in speelt, essentieel. Seks zit hier in het Westen voor heel veel mensen nog steeds in de besmuikt-mond-achter-de-hand-grinnik-gniffel-hoek. Sowieso een gebied waar mensen bijzonder voorzichtig met elkaar zouden moeten omgaan, want schade is zo aangericht. Ik weet niet hoe seks wordt gezien in Tibet e.o. (aanname; is dat waar Tantrisch boeddhisme leeft?), maar wellicht wijkt dat sterk af van hoe wij er gemiddeld nog steeds tegenaan kijken.
De beleving van seks is overigens natuurlijk maar één voorbeeld van een cultuurverschil tussen ‘het Westen’ en de culturen, hoe divers ook, waar het Tantrisch boeddhisme oorspronkelijk thuis was. Dat geldt onverminderd voor het hele godsbeeld, begrippen als wil, karma, ziel en nirvana, maar ook praktische zaken als dana en de relatie tussen leerling en leraar waar wij sinds het afschaffen van de gildes eigenlijk weinig nog mee doen; wij begrijpen ze in eerste instantie op een afwijkende manier vanuit onze eigen achtergrond en dat levert misschien wel hele grote misvattingen op, zonder dat we dat überhaupt in de gaten hebben.
Wie dit verschil beseft, zal ook begrijpen dat de toenadering tussen de culturen met het boeddhisme als drager, niet altijd vlekkeloos kan verlopen. Omdat westerse studenten hongerig zijn vanuit hun eigen perceptie én ze maar al te gauw bereid zijn een voetstuk te plaatsen voor wie wijs lijkt en verlichting biedt. Omdat niet-westerse leraren in eerste instantie heus geroerd zullen zijn door die honger van de westerlingen, maar later wellicht niet altijd bestand blijken voor de glans van roem en macht en guru-status, en de kern van misbruik die daar altijd bij komt kijken omdat macht nou eenmaal ten koste gaat van de onmacht van de ander. Dat ook van oorsprong westerse leraren zich schuldig maken aan deze machtspelletjes (en geen machtsmiddel daarbij ongemoeid laten; seks, geld, positieve en negatieve aandacht, geweld al dan niet psychisch), vind ik misschien wel schokkender. Omdat wie nu westers leraar is in een boeddhistische traditie oorspronkelijk toch een bepaald religieus verlangen moet hebben gehad, anders begon je in de jaren zeventig en tachting niet aan ‘het boeddhisme’. Wat is er met die mensen gebeurd in vredesnaam? Maar goed, dat is een andere discussie.
Wat ik inmiddels wel heb geleerd: blijf zelf nadenken en vertrouw op je eigen intuïtie. Als je het gevoel hebt ‘dit is niet goed’, heb je waarschijnlijk gelijk. Je bent een volwassen mens. Op zo’n moment stap je op en zoek je verder op een andere plek. Leraren zijn in zoverre belangrijk dat ze je een tijdje de weg kunnen wijzen, maar ultimo moet je het toch zelf doen. Laat dan gaan wanneer je ervaart dat dat juist is. Als er iets is wat je zou moeten leren loslaten, is dat je leraar.
Overigens is het schreeuwend naar je voet grijpen, wanneer je net met je kleine teen aan een tafelpoot bent blijven hangen, ook een manifestatie van de oorspronkelijke staat en misschien wel de minst bezoedelde vorm die ik ken van mijzelf :) Heb ik toch liever seks, maar wel alleen op die momenten dat ik het wil en met die mensen waar ik met genoegen seks mee heb. Geen weg is het waard dat ik mijzelf verloochen.
Henk zegt
Eerlijk gezegd weet ik ook niet goed hoe men in Tibet met seks omgaat. Voor zover ik er iets van weet zijn er wel tradities die net zo moeizaam omgaan met seksualiteit als hier een ouderling in de bible belt. Seks is alleen voor de voortplanting, homoseksualiteit neen, want plezierseks leidt tot gehechtheid. Tantrische seks is een ander verhaal wat alleen door enkele yogi’s met enige kans van slagen wordt beoefend.
Of de cultuurverschillen tussen landen met Tantrisch boeddhisme en het westen op dit moment nog wel zo groot zijn weet ik ook iet. Ik waag het te betwijfelen. De Chinese roofoverval op Tibet heeft ze niet alleen autosnelwegen en spoorlijnen opgeleverd, maar ook een nogal onsmakelijke genots-industrie, bezien in het licht van de samenleving die dar ooit was. Drank, drugs, prostitutie, noem maar op. Het beeld van een samenleving waar met respect naar yogi’s wordt gekeken die jarenlange retraites in een grot in het hooggebergte verblijven is ruw verstoord door het promoten van consumptief gedrag naar westers – of in dit geval – Chinees model. De wijsheid wordt toenemend geëxporteerd naar het westen. Tantrische seks wordt hier vooral beoefend als middel om tot heerlijke, ongeremde seks te komen. met tantrisme als zodanig heeft het meestal niets te maken. Vele lama’s die inderdaad begeesterd naar het westen kwamen bezweken voor de geneugten van de geseksualiseerde samenleving die we hier vormen. De werkelijke leraren die leven naar wat ze onderrichten zijn met een lantaarntje te zoeken. Welvaart corrumpeert ook spirituelen, met inderdaad misbruik door westerse en niet-westerse leraren als gevolg.
Inderdaad is nadenken en het afgaan op de eigen intuïtie geboden. Wat volgens mij hierbij een ‘richtlijn’kan zijn is: een betrouwbare getuigenis (bv de Boeddha), de eigen ervaring en de toetsing door het verstand, waarbij ik opzettelijk het verstand als laatste noem. Nodig, maar niet de essentie. Vajrayana-leraren van weleer zijn het in alle tradities erover eens dat geen enkele wetenschappelijke studie in staat is om suiker te verklaren, als de onderzoekers niet tenminste de smaak op de tong geproefd hebben.
Maar ik denk wel eens dat we – los van misbruik en commerciële uitbuiting etc. – vaak een te zwaar punt maken van het onderwerp seksualiteit. When you’re hot, you’re hot. When you’re not, you’re not.
Zo lang als je anderen geen lijden toebrengt, tenminste.
bolletje zegt
Maar uhmmm, ja. Wordt het niet meer een probleem, als het een verslaving is? Daarnaast, het is een vrij natuurlijke drang. Net als bijvoorbeeld honger hebben, ademen, jeuk hebben. Je kan er niets aan doen, het zit in ons brein ingebakken. De meeste mensen hebben een seksualiteit. Zelfs ik, zeg maar.
Je moet het een beetje zelf weten, denk ik. Aan jou de keuze. Wel of geen seks. Mensen moeten ook wel seks met jou willen hebben, zeg maar. Het moet van twee kanten komen. Daarom is prostitutie wat mij betreft niet moreel houdbaar, doorgaans. Niet altijd, btw.
Christenen zijn tegen seks, omdat het ‘slecht’ is en ‘vies’. Boeddhisten vermijden het, omdat het verslavend zou zijn en samsara etc. Althans, alleen monniken en nonnen vermijden het. Leidt de wens tot (het hebben van) seks altijd tot lijden?
Ligt ook eraan hoe snel je die wens kan bevredigen. Aangezien mensen meestal niet in de rij staan, om seks met je te hebben, wordt het dan wel lijdzaam.
G.J. Smeets zegt
Wat is er mis met verlangens?
Dat verlangen tot teleurstelling en ander ongemak kan leiden is nogal wiedes. Een beetje man / vrouw laat zich door ongemak niet kisten.
”Ter beëindigen van ons lijden moeten we een eind maken aan onze wil, ons verlangen, onze dorst”
Aldus Kusala Bhiksu. Let effe op het woordje ‘moeten.’ Tja, hij doet zijn best maar met zijn kennelijk gevoelde plicht om met zijn verlangens korte metten te maken teneinde zijn *verlangde* nirvana te bereiken. Ik ben met dit soort teksten van zelfbenoemde leraren helemaal klaar. Waarvan acte.
bolletje zegt
Moeten? In het anarchisme zeggen ‘we’ altijd, niets moet, létterlijk niets. Ik ken deze vogel niet, deze leraar. Het punt is meer van. Ok, als hij dat niet wil, als hij geen seks wilt, of als hij niet wilt dat hij het wilt. Ja, ok. Dan is dat zijn keuze.
Als boeddhisten geen seks deden, bestond het boeddhisme nu niet meer, denk ik. Er werden dan geen nieuwe boeddhistische kinderen geboren etc. Seks leid soms tot kinderen, schijnt.
Ik weet niet, ik vind dit niet zo relevant. Je hebt een seksdrive en je hebt seksverslaving. Je hebt destructief/schadelijke seks en respectvolle seks. Het is niet zwart/wit allemaal.
Henk Molenaar zegt
Hehe: Kusala is een monnik, en monniken hebben geen seks. Nou, in veel gevallen worden kleine jongetjes gedumpt in een klooster met alle psychische gevolgen van dien, waaronder een sterke preoccupatie met seks en vrouwen vanwege het ontbreken van een moeder. Dus die gastjes gaan lekker rond hun 16de, net als iedere Hollandse boerenjongen, experimenteren. Alleen zonder voorlichting en zonder veel respect voor het andere levende wezen van begeerte.
Gerry Verbeek zegt
vraagjes:
wiens wil?
wiens verlangen?
wiens dorst?
Henk van Kalken zegt
Grappig, dat dit onderwerp zoveel reacties losmaakt. Ik ben het trouwens met mijn naamgenoot eens: seksualiteit is een manifestatie van de oorspronkelijke natuur. Er wordt teveel over gedebatteerd (hoewel ik volledig achter de Me too-discussie sta). ‘When you’re hot, you’re hot. When you’re not, you’re not,’ zei een mevrouw tijdens een voordracht in haar rol als deskundige.
Op samsarisch niveau is dit de essentie, denk ik. Ze zei ook nog: ‘Sex and love have nothing to do with each other.’
Ben ik ook met haar eens. En het celibaat? Ik heb teveel voorbeelden van seksueel misbruik door valse guru’s gezien.
Piet Nusteleijn zegt
Je wilt iets. Het geeft problemen. Je wilt die problemen niet meer. Je kunt er dan mee stoppen.
Dat is logisch. Gewoon ermee stoppen.
Je wilt verlicht worden. Het geeft problemen. Je wilt die problemen niet meer. Je kunt er dan mee stoppen.
Dat is logisch. Gewoon ermee stoppen.
Je wilt sex. Enz…..
Kan je stoppen met iets te willen? Ja. Dat kan.
Dit klinkt anders dan “een einde maken aan onze wil”; dat klinkt in ieder geval gewelddadiger.
Het woord ‘moeten’ heb ik in het bovenstaande niet gebruikt. Dat is goed.
bollletje zegt
Ik zag eens een docu over boeddhisme. Men interviewde een non. Het was een docu van de boeddhistische omroep, geloof ik. En de non zegt zo. Ja, kijk. Er is niets mis met een dure auto willen. En er is niets mis met genieten van een dure auto, als je hem eenmaal hebt. Zolang het maar niet aan je gaat knagen. Zolang het maar niet een eigen leven gaat leiden. Iets in die strekking. Maar, ze zei niet : Je mag niet dat willen.
Het punt is ook meer. Alles mag. Het kan je alleen wel zeer doen. En als je geen zeer wilt, doe je boeddhisme. Zo primair is het.