Yukio Mishima (1925-1970) was een kasthomo die als schrijver en mens streefde naar een hysterische synthese van Japans rechts-nationalisme, bodybuilding en kendo. Zijn lange essay Sun and Steel is een autobiografisch relaas over de relatie van de auteur met zijn lichaam, dat hij hardde met gewichten en het zwaard.
Mishima pleegde zelfmoord nadat hij met enkele leden van zijn privémilitie een generaal had gegijzeld en Japanse soldaten vergeefs opriep een staatsgreep te plegen.
Met een zwaard sneed hij zijn buik open: seppuko.
Yukio Mishima was mijn tweede kennismaking met Japan. Op mijn achttiende blies de mangafilm Akira me weg. Enkele jaren later las ik van Mishima de roman Bekentenissen Van Een Masker, op een Grieks strand. Ik was diep onder de indruk van deze autobiografische liefdesroman. De rest van zijn werk viel me tegen – te hysterisch – met uitzondering van Sun and Steel.
Mede geïnspireerd door dat essay trainde ik tussen met 26ste en 40ste gedisciplineerd met gewichten. Maar bijna alleen thuis. De sportschoolcultuur van jongens die zichzelf met anabolen inspuiten, stond me tegen.
Toen ik 83 kilo woog zonder vet, waar 68 mijn standaardgewicht was, stopte ik: ik vond mijn lichaam afzichtelijk plomp worden. Toch doe ik nog steeds mijn voordeel met het boekje van Mishima. Ik train niet meer met gewichten – de rolstoel is mijn fitnessapparaat – maar ik leef gedisciplineerd als een Kendovechter.
Het zijn harde tijden, maar een streng ritme helpt me de dingen te doorstaan. Structuur is alles. Het is mijn Kendo-borstplaat, waar inkomende Scuds op afketsen.
Yukio Mishima is nog steeds hoogst controversieel in Japan. Mijn ex-vrouw moest hem lezen op de middelbare school, maar ze hield niet van Mishima’s doodsdrift. Enkele van haar vriendinnen die ik hierover bevroeg, zeiden min of meer hetzelfde.
Zelfmoord ligt ingewikkeld in Japan, al zou het hoge suïcide-percentage daar aanleiding kunnen geven om het meer bespreekbaar te maken.
Alleen al in het Aokigahara-bos, aan de voet van de heilige berg Fuji, verhangen zich jaarlijks vijftig tot honderd mensen. Ik zag die berg liggen vanuit de Kogeltrein en voelde geen aanvechting er op te klimmen.
De meeslepende liefdesgeschiedenis van Cees Nooteboom in Mokusei! beleefde ik vervolgens in het echt in besneeuwd Kyoto, waar ik T. ontmoette. Zij hoefde niet met gewichten te trainen om ijzersterk te zijn.
De journalist Henry Scott Stokes schreef de erg goede biografie The Life and Death of Yukio Mishima. Zelf kan ik nog steeds tot tien tellen in het Japans.