De begrafenis van een overleden dierbare is het meest cruciale ritueel dat iemand in zijn leven moet uitvoeren. De rituelen na de dood zijn in de loop der tijd geëvolueerd als gevolg van veranderingen in de sociale structuren en een toename van het aantal eenpersoons huishoudens. Om de veranderingen kracht bij te zetten en de begrafenis gedenkwaardig te maken, werd onlangs in Tokio een tentoonstelling georganiseerd, waar een aantal bedrijven die begrafenisdiensten en -artikelen aanbieden hun producten presenteerden.
De veranderingen in de sociale structuur en de pandemie van het Coronavirus hebben Japanse bedrijven ertoe gebracht diensten te ontwikkelen die compacter en minder formeel zijn. Het ‘Arikata Project’ is een gezamenlijke onderneming van twee bedrijven die memorabele voorwerpen en producten aanbiedt die kunnen worden doorgegeven aan de volgende generatie door een aandenken aan de overledene en een boodschap in een houten kist te plaatsen. Het hoofddoel achter het idee is de gedachten en gevoelens van geliefden voor de overledene te verbinden. Er zijn ook zuilen waarin digitale foto’s met boodschappen aan en van de overledene en diens omgeving worden getoond.
Een woordvoerder: ‘We denken na over hoe we onze gedachten en ideeën kunnen verbinden en doorgeven aan toekomstige generaties. Het doel is om zoveel mogelijk contactpunten te creëren. We kunnen de overledenen herdenken via dit product, dat in de grote zaal en op andere plaatsen wordt geplaatst. Deze producten zijn ontworpen om mensen eraan te herinneren wanneer ze een graf bezoeken. Vroeger, toen we jong waren, konden we de gedachten en gevoelens van onze ouders begrijpen uit de boodschap die naast de foto in hun album was geschreven. Op deze manier willen we een mechanisme creëren voor mensen om geleidelijk de gedachte aan de overledene op te slaan.’
Een van de bedrijven biedt producten die foto’s van overledenen omzetten in kunst om op een boeddhistisch altaar te plaatsen. Dit is een product voor wie door recente familieomstandigheden geen boeddhistisch altaar heeft en geen groot portret kan plaatsen. Door de zware sfeer van het portret om te zetten in kunst, kunnen ook kinderen in aanraking komen met de herinnering aan de overledene.
Een woordvoerder: ‘Door recente familieomstandigheden is de foto van de overledene in een kast achtergelaten, of heeft geen plaats om te tonen, of is vervaagd. De realistische foto is goed, maar ik denk dat artistieke foto’s vriendelijker en beter zijn als nieuwe manier om de overledene weer te geven. Ik denk dat als iedereen een herdenkingsdienst kan houden door een foto van de overledene lange tijd in de huiskamer te hebben, dat de waardigheid van de overledene zou herstellen. De rituelen en methoden om onze geliefden te begraven mogen dan veranderd zijn, de gevoelens van liefde en herinnering aan de overledene blijven hetzelfde. Door de veranderingen in de maatschappelijke structuur zijn de begrafenisceremonies aangepast aan de behoeften van de moderne tijd, terwijl de essentie van de rituelen behouden blijft.’