Het Capitool bestormd! Breaking News! De wereld zat uren voor de TV.
Net als iedereen volg ik het nieuws. Daarbij valt me iets op. Ik zet een aantal verschijnselen op een rij. Ze zijn ogenschijnlijk zeer verschillend, maar hebben toch iets gemeenschappelijk.
★De Verenigde Staten zijn een volwassen democratie, maar puberen soms ook.
★Veel landen verdienen hun brood in de geglobaliseerde wereld, maar isoleren zich politiek in bubbel-nationalisme.
★Na jaren de lof van de markt te hebben gezongen, ontdekken de Nederlandse VVD-liberalen dat de staat toch ook een nuttige rol kan spelen.
★De Partij van de Arbeid tooit zich na een neo-liberale fase weer met roze-rode ideologische veren.
★GroenLinks lijkt op te schuiven van getuigenispolitiek naar regeringsdeelname, inbegrepen de compromissen die daarbij horen.
★Er zijn tijden waarin saamhorigheid overheerst. Vervolgens werken tegengestelde identiteiten polariserend, zoals naar religie, klasse en kleur.
★Overheidstaken worden gedecentraliseerd, richting lokale overheden, met op termijn als gevolg dat de roep om centralisering weer sterker wordt.
★Ooit was ons land een republiek, daarna een monarchie. Recent daalt de populariteit van de koning en stellen spraakmakers de republiek voor.
Dit lijstje kan worden aangevuld, maar waar het me om gaat is dat er een soort getijbeweging in de geschiedenis zit. Elke tijd heeft haar eigen lijstje, maar vaart met hetzelfde heen-en-weer-bootje tussen twee oevers.
Eigenlijk is het een vorm van spelevaren. Er wordt gespeeld met alternatieven, overeenkomstig mijn definitie van spel: ‘het menselijk vermogen om tegelijk twee ordeningen van de werkelijkheid te hanteren’. De balans slaat afwisselend door naar een van de varianten.
Dat leidt dan weer tot twee vragen, waar u een week op mag kauwen:
- zijn beide oevers bewoonbaar?
- vaart het heen-en-weer-bootje ook over religieuze/levensbeschouwelijke stromen?
(wordt vervolgd)