Schokkend en illegaal: gekooide vossen op Brabantse nertsenfarm 12 jaar na verbod

Afgelopen week ontdekten onderzoekers van Animal Rights op een nertsenfarm in het Brabantse Wilbertoord (gemeente Mill en Sint Hubert) vossen die onder erbarmelijke omstandigheden zijn opgesloten in kale, draadgaaskooien. Het houden van vossen voor bont is in Nederland al sinds 2008 verboden.

“Dit soort verschrikkelijke huisvestingssystemen kennen we natuurlijk uit beelden gemaakt in Oost-Europa en China, maar we hadden niet gedacht dit in Nederland in 2020 nog aan te treffen,” zegt Animal Rights campagneleider Erwin Vermeulen. “Het is verbijsterend, sommige pelsdierhouders wanen zich blijkbaar onaantastbaar.” Animal Rights heeft een handhavingsverzoek ingediend bij de NVWA. En verwacht van de NVWA dat ze de dieren in beslag neemt, van medische zorg voorziet en een opvang adres voor ze regelt. Animal Rights wil verder dat er gerechtelijke stappen worden genomen tegen diegene(n) die de dieren opsloten en zorg onthielden, dat het bedrijf gesloten wordt en de eigenaar een houdverbod opgelegd krijgt. De organisatie  pleit voor een grondige inspectie van alle ongeveer 130 pelsdierhouderijen in Nederland en een versnelde afbouw van deze industrie.

Het gedeelte van de bontfokkerij waar de vossen zitten, ziet er oud en armoedig uit. De kooien zijn smerig, klein en kaal. Er is geen enkele afleiding voor de dieren. De meeste vossen hebben nog geen vierkante meter aan ruimte en leven boven hun eigen uitwerpselen. De witte vos in de beelden lijkt een zweer op de onderlip te hebben. Zeker één vos heeft een afgekloven staart en bij verschillende dieren zijn de teennagels uitgegroeid.

“Al deze zaken vallen onder het onthouden van de nodige zorg en zijn een misdrijf,” betoogt Vermeulen, “of de dieren nu voor bont gehouden worden of niet.” In dezelfde batterij kooien, iets verderop, zitten ook nertsen. Nu minister Schouten heeft aangekondigd dat alle nertsenbedrijven in verband met corona worden gecontroleerd, vreest Animal Rights dat deze bontfokker zich snel van de vossen zal ontdoen.

Verbod op vossen in de pelsdierhouderij

De zeer ernstige welzijnsproblemen die vossen op pelsdierhouderijen ondervinden, bewogen in 1995 de toenmalige minister van Landbouw er toe de vossenfokkerij in Nederland te verbieden. Minister Van Aartsen (landbouw, natuurbeheer en visserij) vond de gezondheidsproblemen voor de dieren te groot. “Nu, 25 jaar na dat besluit, blijken er in Nederland nog steeds vossen in dit soort horror-kooien gehouden te worden,” zegt Vermeulen. “Dit is onbegrijpelijk, onacceptabel en dient streng bestraft te worden!”

Het verbodsvoorstel van de minister werd door de gehele Tweede Kamer gesteund. Dat betekende niet dat de draadgaaskooien ook meteen leeg waren. Er gold een overgangstermijn tot 1 april 2008, ook al weer 12 jaar geleden. In deze overgangsperiode mochten bestaande fokkers hun bedrijf niet uitbreiden en er mochten ook geen nieuwe vossenfokkerijen worden opgezet.

Wet verbod pelsdierhouderij

Tegelijk met vossen werd in 2008 ook het houden van chinchilla’s voor hun huid verboden. Inmiddels is de hele bontfokkerij verboden. In Nederland is in 2013 de Wet verbod pelsdierhouderij in werking getreden. In deze wet staat dat pelsdierhouders tot 1 januari 2024 onder bepaalde voorwaarden mogen doorgaan met hun bedrijf.

In 2018 werden 21 van de toen 140 nertsenhouderijen geïnspecteerd door de NVWA. In 2019 zijn (projectmatig) geen inspecties uitgevoerd bij pelsdierhouders. Dit lijkt Animal Rights volstrekt onverantwoord. “Vanwege het nakende verbod en de historisch lage prijzen voor pelzen is er voor de nertsenhouders geen enkele stimulans om te investeren in het welzijn van de dieren,” geeft Vermeulen aan.

Dat verwaarlozing geen denkbeeldig scenario is, bleek toen de NVWA eind september 2018 alle nertsen in beslag nam op een oude en vervallen bontfokkerij in Ubachsberg.

Corona in nertsen

Nederland was midden april het eerste land ter wereld waar commercieel gehouden dieren besmet bleken met het corona virus. Na deze gevallen in Milheeze en Beek en Donk, kwamen daar begin mei nog drie gevallen bij, in onder andere Deurne en De Mortel. Ook katten op een van de bedrijven bleken corona te hebben gehad. Deze week werd bekend gemaakt dat er mogelijk ook een besmetting van nerts op medewerker heeft plaatsgevonden. Animal Rights pleit voor een versnelde afbouw van de nertsenfokkerij om zowel de dieren als de volksgezondheid te beschermen.

Vorig jaar september kwam de nertsenhouderij ook al negatief in het nieuws. Acht mannen en een vrouw worden verdacht van deelname aan een criminele organisatie, belastingfraude en witwassen. Deze organisatie gaf volgens de FIOD meer dan 50 miljoen euro aan inkomsten niet op, afkomstig van de verkoop van nertsenvellen op buitenlandse veilingen.