Uit ervaring weet ik dat oorlog verschrikkelijk is. Het is een vreemde tegenstrijdigheid dat mensen vrede willen en toch oorlog voeren.
Tweede Wereldoorlog
Het jaar 2025 – dag 125 – tirannen
Een volk dat voor tirannen zwicht…
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
‘4 mei inclusief’: Een dodenherdenking met ruimte voor Palestijnse slachtoffers stuit bij sommigen op weerstand
Negen op de tien Nederlanders staan komende zondag 4 mei op de een of andere manier stil bij Dodenherdenking. Verreweg de meesten van hen (85 procent) doen mee aan de twee minuten stilte om 20.00 uur, blijkt uit het jaarlijkse Vrijheidsonderzoek van het Comité 4 en 5 Mei.
De beweegredenen van de 10 procent die de Nationale Herdenking langs zich heen laat gaan zijn divers. Dit jaar is voor het eerst in het onderzoek ook de stelling opgenomen dat “herdenken betekenisloos is als vandaag de dag nog steeds oorlogen plaatsvinden”. Ruim de helft (54 procent) van de ‘niet-herdenkers’ blijkt het daarmee eens.
Zachte Krachten Brief 47 – de ideale samenleving
De 47e Zachte Krachten Brief voert losjes het thema De ideale samenleving, ook met het oog op 4 en 5 mei. Omdat het meer dan ooit belangrijk is pal te staan voor onze democratische rechtstaat stuurt Dirk van de Glind, de samensteller, ook de kennismakings-pdf mee van De dans op de vulkaan, waarmee A.M. de Jong eind 1938, begin 1939 waarschuwde voor het opkomende populisme en fascisme. Het zou hem zijn leven kosten.
Taigu – Hymne van de humaniteit
Als het mijn tijd wordt, dan hoop ik op een lichtflits die de komst aankondigt van Amida Boeddha om mij te komen halen, mogelijk in de gedaante van Jezus Christus. Mijn lieve God, wat ben ik blij dat ik van het boeddhistische boeddhisme af ben, de tocht er doorheen heb doorgemaakt, en weer de mens kan zijn van de historische Verlichting.
Geschiedenis als wapen deel 1
President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.
Geschiedenis en herinnering: de Holocaust door de ogen van één familie
De moeder van Amos van Gelder ontsnapte aan een zekere dood toen dubbelspion Anton van der Waals haar onderduikplek in Zaandam ontdekte. Hij besloot haar niet aan te geven. Van der Waals was een van de beruchtste landverraders tijdens de Tweede Wereldoorlog, verantwoordelijk voor de dood van talloze verzetsmensen. Hij kreeg na de oorlog de doodstraf. Waarom juist deze man besloot het leven van een jong Joods kind te sparen is onbekend. Het verhaal is één van de twintig geschiedenissen die al tientallen jaren worden verteld in de familie Van Gelder. Zo was David Cohen, de oudoom van Amos van Gelder, voorzitter van de Joodse Raad en overleefde zijn grootmoeder Flora het ‘Experimenten Block’ in Auschwitz, dankzij de Dobermanns van dokter Joseph Mengele.
Jasper Schaaf – Rechtvaardig? Geef de Palestijnen hun grond terug
Jasper Schaaf: ‘Men denkt soms dat pas bij de beëindiging van de Tweede Wereldoorlog het conflict tussen Joden en Palestijnen ontstond. Dat klopt niet. In 1896 schreef Theodor Herzl het boek ‘Der Judenstaat’ waarmee hij een grondslag legt voor de zionistische ideologie. Mede vanwege de vele Jodenvervolgingen pleit hij voor een exclusief eigen Joodse staat.’
Luisteren naar onze innerlijke stem
De wereld is veranderd en vrede in West-Europa is niet meer vanzelfsprekend. Al decennia lang woeden er oorlogen in gebieden ver van ons vandaan, waardoor we ons betrekkelijk veilig konden blijven voelen, zoals in het Midden-Oosten en Afrika die maar blijven voortwoekeren en leiden tot verschrikkingen en ontberingen met enorme aantallen vluchtelingen tot gevolg. De dreiging van onheil gaat ons sinds kort weer heel direct aan. Maar er is geen verschil tussen mensen waar ook ter wereld. We zijn allemaal mensen en overal ter wereld leven we met hetzelfde verlangen naar veiligheid gezondheid, vrede en geluk.
In memoriam Paul de Blot (1924~2019)
Frankl heeft in zijn werk het opmerkelijke feit vastgesteld dat niemand in staat is de onmenselijkheid van het concentratiekamp te overleven zonder oprechte vriendschappen. Een eenling is als solitair mens te zwak om de diepe machteloosheid in een uitzichtloze hel te kunnen weerstaan.
Als de wolven in het bos huilen
De gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog liggen in jaren ver achter ons en voor sommigen ook in lessen geleerd. De wereld is echter nog niet vrij van de dreiging van totalitaire regimes. In Europa glijden sommige landen langzaam af naar de status van illiberale democratieën, waar slechts lippendienst aan de democratische rechtsstaat wordt beleden. Daarom is het goed dat in 2021 Dirk Rochtus’ boek Naar de hel met Hitler, verzet in het Derde Rijk (1933-1945) verscheen. Dit artikel gaat met name over de verzetsgroepen de Kreisauer Kreis en de Weiße Rose en maakt dankbaar gebruik van dit boek.
Jasper Schaaf – Rechtvaardig? Geef de Palestijnen hun grond terug
‘Men denkt soms dat pas bij de beëindiging van de Tweede Wereldoorlog het conflict tussen Joden en Palestijnen ontstond. Dat klopt niet. In 1896 schreef Theodor Herzl het boek ‘Der Judenstaat’ waarmee hij een grondslag legt voor de zionistische ideologie. Mede vanwege de vele Jodenvervolgingen pleit hij voor een exclusief eigen Joodse staat.’
Het jaar 2024 – dag 242 – brievenbus
Het kindermeisje en Sobibor.
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
Nacht Na de Dam
Tijdens Nacht Na de Dam komen publiek en theatermakers enkele uren na de dodenherdenking op de Dam uit alle hoeken van de stad bij Internationaal Theater Amsterdam samen om elkaar te ontmoeten en na te praten aan de hand van de verschillende optredens. Het programma bestaat uit de live uitzending van Vuur van de Vrijheid (in Wageningen) en verschillende live optredens en voordrachten van o.a. Gonny Gaakeer en Floris van der Vlugt, Marga Altena en de Nachtresidenten van het Amsterdams 4 en 5 mei comité: Adriaan van Dis, Hajar Fargan en Brian Elstak.
Boeken – zwijgende vaders
Honderdduizenden Nederlandse mannen werden tijdens de Tweede Wereldoorlog gedwongen om in Duitsland te werken. Deze Arbeitseinsatz was een cruciale en nietsontziende manier om de oorlog gaande te houden. De meesten zwegen later over wat ze er hadden meegemaakt. Het is nog altijd een onderbelicht hoofdstuk in de Nederlandse oorlogsgeschiedenis.
Film THE LIGHT beleeft wereldpremière op IFFR
Kunstenares Elle-Mie Ejdrup haalde in 1995 de krantenkoppen met haar kunstwerk Peace Sculpture: een laserstraal van 532 km lang langs de overgebleven Duitse bunkers aan de westkust van Denemarken.
Taigu – Percepties over Palestina, een essay voor boeddhisten
Gautama bevroeg en gaf raad aan wereldse heersers met snode plannen. Juist spreken, een van de onderdelen van het Achtvoudig Pad, was voor hem een middel om zijn middenweg aan de man te brengen. Dus waarom zou spreken in moeilijke omstandigheden een beletsel kunnen zijn voor boeddhisten en hun leraren? Wat is er mis met je verdiepen in de standpunten en gevoelens van anderen, voordat je in hun ogen genocide preekt wanneer je in een daad van protest uit volle borst de leuze ‘From the river to the sea’ scandeert om jouw steun voor de bevrijding van de een ten koste van de ander uit te drukken?
Jasper Schaaf – Rechtvaardig? Geef de Palestijnen hun grond terug
‘Men denkt soms dat pas bij de beëindiging van de Tweede Wereldoorlog het conflict tussen Joden en Palestijnen ontstond. Dat klopt niet. In 1896 schreef Theodor Herzl het boek ‘Der Judenstaat’ waarmee hij een grondslag legt voor de zionistische ideologie. Mede vanwege de vele Jodenvervolgingen pleit hij voor een exclusief eigen Joodse staat.’
Het volk mort (9) – zorg voor angst en ongerustheid in de samenleving
Het lijkt erop dat we ons meer verbonden voelen met geld en macht, dan met elkaar, de natuur, waarheid en rechtvaardigheid. Er heeft een omkering van waarden plaatsgevonden en deze is nog steeds gaande. Hoe doen we dat, hoe zorgen we ervoor dat we massaal met deze omkering van waarden bezig zijn? Hoe komt het dat we steeds individualistischer worden, terwijl we weten dat sociale verbondenheid voorwaarde is voor een mooi en goed leven.
Het jaar 2023 – dag 276 – brooduitdehemel
Manna was het voedsel dat de Israëlieten tijdens hun tocht door de woestijn ‘uit de hemel’ ontvingen. Redt het ook de Gazanen?
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
Hoedt u voor namaak: kiest voor echt!
Nog steeds zijn democratie, mensenrechten en de Europese Verlichting die driehonderd jaar geleden de wereld op zijn kop zetten een belangrijk politiek en maatschappelijk verschijnsel. Veel zelfverklaarde verlichtingsstrijders die zich op de borst kloppen, behoren juist tot het kamp van de antiverlichting.
Boeken – Hartslag
Het zijn altijd de machthebbers die met elkaar vechten, en het gewone volk is de dupe. Dit Palestijnse conflict bestaat al heel lang. De hele wereld weet dat, maar doet er niets aan. Er is alleen een vreedzame oplossing voor beide partijen mogelijk als er internationale hulp komt.
Taigu – ‘Onnozele meelopers’
Is de atoombom een onderwerp voor boeddhisten? Het enig juiste antwoord luidt: ja, ‘de’ atoombom (er zijn er vele) is een onderwerp voor iedere wereldburger, dus ook voor boeddhisten. Tot voor kort hadden we kunnen zeggen dat niets gevaarlijker is voor de toekomst van de wereld dan wederzijdse nucleaire vernietiging (mutual assured destruction, treffend afgekort als MAD), wanneer de ene mogendheid begint met het afschieten van kernwapens op de ander, en anderen met gelijke munt terugbetalen. Maar bij wie de vlammenzee ziet op Maui (Hawaïi), of in Griekenland, of in Canada of Californië, zou het idee kunnen postvatten dat de opwarming van de aarde een nog actueler vraagstuk is dan een verzengende nucleaire wereldoorlog.
Boeken – oorlog
Louis-Ferdinand Céline (1894-1961) is een van de intrigerendste auteurs van de twintigste eeuw. Zijn invloed op schrijvers als Albert Camus, Jean-Paul Sartre en Henry Miller is enorm. Zijn heftige, schokkerige stijl (‘zijn kleine muziekje’) veroorzaakte in de jaren dertig een omwenteling in de gevestigde literaire tradities.
