De Lotus-soetra wijdt een heel hoofdstuk aan de bodhisattva met de heerlijke stem. Deze bodhisattva verblijft in een heerlijk domein waar de christelijke hemel een beetje armoedig bij afsteekt. Tenminste, wanneer je afgaat op de omschrijving ervan. Om een lang verhaal kort te maken: deze bodhisattva is een shapeshifter.
Over de Lotus-soetra (42): Moeder van alle wijsheid
Hoe beter ik ‘de moeder van alle wijsheid en alle heiligheid’ leer kennen, hoe meer ik meen te verstaan dat ik haar niet letterlijk mag nemen. Neem bijvoorbeeld het stukje tekst dat verhaalt over een bodhisattva die zichzelf in brand steekt en daarna wel 1200 jaar lang blijft fikken. Dat gaat natuurlijk nooit over een brandend fysiek lijf. Los van het feit dat het nooit zolang blijft branden, is het ook nooit bedoeld geweest om letterlijk navolging te krijgen. Dat sommige boeddhistische monniken dat wél deden (o.a. in Thailand, Vietnam, Tibet) en zichzelf eerst met benzine overgoten en daarna demonstratief ‘offerden’ is diep en diep tragisch.
Geen illusies meer
Ik heb vrienden gemaakt, en weer verloren
Mensen geholpen en in de steek gelaten
Over de Lotus-soetra (41): Tekenen van macht
Het eenentwintigste hoofdstuk van de Lotus-soetra is volgens kenners heel belangrijk omdat het twee hoofdbestanddelen van de soetra bij elkaar brengt: de Wet van de verschijning en de Wet van de oorsprong. De eerste heeft te maken met de mens Shakyamuni, de ander met de Eeuwige Boeddha. En ik denk dan: dat hadden we toch al gehad? Maar ok, beter dubbel dan helemaal niet: Shakyamuni boeddha is de in een menselijk lichaam verschenen Eeuwige boeddha. De eerste gaat dood, net zoals jij en ik, de ander gaat nooit dood, want die was, is en zal altijd zijn, onveranderlijk in een oneindige variatie van manifestaties waar Shakyamuni er slechts één van is.
Over de Lotus-soetra (40B): Intermezzo
Deze bijdrage gaat over het schrijven van deze column over de Lotus=soetra. Ik heb het gevoel dat het nodig is een en ander toe te lichten, om misverstanden te voorkomen. Om te beginnen meen ik te mogen concluderen dat er mensen zijn die denken dat ik een deskundige ben op het gebied van soetra’s in het algemeen. Nee! Dat ben ik niet. Ik ben geen soetra-loog, soetra-soof of soetra-bolleboos. Het lezen van de Lotus-soetra brengt mij op allerlei gedachten, en die schrijf ik op.
Over de Lotus-soetra (40): Materialisme
Zelf meen ik dat wanneer ik zelf de boeddhanatuur heb, anderen die ook bezitten. Zowel de heel ‘goede’ als notoir ‘slechte’ mensen en alle mensen daartussen hebben dus ook de boeddhanatuur. Dat kan gewoon niet anders.
Over de Lotus-soetra (39): Nooit Misprijzen
Vanmorgen stonden er twee Jehova-getuigen voor mijn deur. Twee vriendelijke dames. Ik doe voor Jehova getuigen altijd de deur open en sta ze ook altijd even te woord. Ze doen hun best, en ik misprijs hen ook nooit, hoewel ik het absoluut niet met een aantal zaken eens ben. Volgens mij kunnen ze evenwel met hun al dan door indoctrinatie aangewakkerde geloofsijver een voorbeeld voor velen zijn. Ze blijven volharden in hun geloof dat ieder mens, uiteindelijk gered kan worden door zich volledig aan hem toe te vertrouwen. Namu amida Jehova.
Weet je wel…
Wanneer ik lees dat er weer eens een idiote verkorte HBO opleiding van start gaat, denk ik: wat zijn veel opleidingen eigenlijk niks anders dan harken om geld mee binnen te halen. Geld, geld, geld… grappig toch om in een wereld vol rijkelui te leven (ABBA). Het verschil tussen weten en kunnen is groot en lijkt mij toe steeds maar groter te worden. Het verschil tussen weten en wijsheid is wellicht nog groter. Maar ja… kunde en wijsheid zijn in de huidige westerse maatschappij weinig waard. Het draait om geld, weet je wel.
Over de Lotus-soetra (38): Prediking
De Lotus-soetra besteedt naar mijn smaak te veel tekst aan het aanprijzen, bejubelen en ophemelen van de prediking van Boeddha’s leer, en natuurlijk ook van de predikers die dat allemaal voor hun rekening nemen. Het zijn geweldenaars, helden, lichtende voorbeelden en ga zo maar door. Ik kan daar niet zo goed tegen. Dat ligt aan mij, en dát het aan mij ligt komt wellicht doordat ik een Calvinistisch landje woon waar ‘Doe maar gewoon’ zo’n beetje tot nationale geloofsbelijdenis is verheven.
Over de Lotus-soetra (37): Gelovige – geloviger – gelovigst
Iedere morgen laat ik rond een uur of zeven mijn hondje uit en dan wandel ik langs een opvanglocatie voor Oekraïense vluchtelingen. En ieder keer loop ik dan langs Wasili, een man van mijn leeftijd. Hij zit meestal op zijn knieën, met zijn gelaat naar de opkomende zon. Hij bidt. Zijn bijbel ligt verderop op een picknicktafel. Het tafereel ontroert mij iedere dag weer.
Over de Lotus-soetra (36): Manifestaties
Volgens Boeddha is ieder wezen goed. Dat wil zeggen: perfect. Iedere leeuw is een perfecte leeuw. Iedere gazelle is een perfecte gazelle. Ieder mens is een perfect mens… ook als deze mens een been mis, een hoog of laag IQ heeft, ergens op de LHBTIQA+ schaal zit of tijdelijk als Dharmapelgrim op aarde rondloopt. Ieder wezen is goed zoals het is, omdat De Eeuwige Boeddha niks anders doet dan zichzelf manifesteren in de schepping. Beweren dat iets of iemand niet perfect is, is stellen dat er wat aan De Eeuwige Boeddha mankeert.
Over de Lotus-soetra (35): Door het dal van de schaduw des doods
Het einde der tijden duidt in de Lotus-soetra op het einde van deze aardbol. Dat einde komt er. Zeer waarschijnlijk komt het einde van de mensheid een stuk eerder. Lang voordat een tot rode reus uitdijende zon de planeet aarde opslokt, zullen de omstandigheden hier ter plekke namelijk zodanig zijn dat er geen enkel leven meer is.
Over de Lotus-soetra (34): de zevende parabel
Het is maar een parabel, en parabels moet je nooit letterlijk nemen. Maar je moet zo’n verhaaltje ook niet glimlachend opzijschuiven en denken dat het je niets te zeggen heeft, want dat heeft het juist wel. Parabels vertellen vaak meer dan er op het eerste gezicht, bij eerste lezing, staat. Boeddha zegt aan het einde van zijn parabel: ‘Als ik u zeg dat ik ga sterven en de wereld ga verlaten, heb ik daarmee dezelfde bedoelingen als de geneesheer vader uit dit verhaal’.
Over de Lotus-soetra (33): Wat is de Tathagata
Wanneer iemand het over Shakyamuni als de Tathagata heeft, heeft ie het over de in Shakyamuni vleesgeworden WET. De mens is vleesgeworden Waarheid geworden. Dat was ie nog niet toen hij als zoon van een stamhoofd in de watten werd gelegd en ook nog niet toen hij definitief de poort uitreed om de waarheid te zoeken. Hij was het zelfs nog niet toen hij onder een lindeboom ging zitten mediteren met de idee ‘ de dood of de gladiolen’. Het werden uiteindelijk dus gladiolen, in die zin dat hij de Tatahagata werd.
Dharmapelgrim – Nog een keer ChatGPT
Als echte Dharmapelgrim zeg ik: Pas op met ChatGPT en alle andere (toekomstige) AI robots die teksten genereren. Ze worden steeds beter, maar missen iets heel belangrijks.
Over de Lotus-soetra (31): De eeuwige Boeddha
De Lotus-soetra maakt uitdrukkelijk onderscheid tussen de Eeuwige Boeddha en de Historische Boeddha. Het komt simpel gezegd hier op neer: de eeuwige Boeddha is ongeboren, door alle tijden heen aanwezig en houdt nooit en te nimmer op te bestaan. De historische Boeddha (Shakyamuni) werd in een vrouw verwekt, kwam daar als baby uit tevoorschijn, ademde, poepte en pieste, groeide op en deed allemaal menselijke dingen, werd ziek en ging dood. Punt.
Over de Lotus-soetra (30): Uit de grond
Die bodhisattva’s die al miljoenen en miljoenen jaren actief zijn, bieden Boeddha hun diensten aan. Maar dat weigert Boeddha! En vervolgens rijzen er talloze andere bodhisattva’s op uit de grond. Zij zijn het die op aarde het belangrijke werk van Boeddha’s leer verkondigen en bewaren gaan doen. Wat betekent dat?
Over de Lotus-soetra (29): Blij en ongedwongen (2)
Blij en ongedwongen in het leven staan, is onmogelijk wanneer je krampachtig vasthoudt aan eigen taal, eigen ideeën en eigen gelijk. Er is immers maar één WET, en dat betekent automatisch ook één gelijk … en dat gelijk is niemands eigendom. Kort en bondig: iedereen die denkt gelijk te hebben, heeft ongelijk! Ik zou zeggen, wees daar maar blij om. Het voorkomt veel ellende.
Over de Lotus-soetra (28): Blij en ongedwongen (1)
Laat je niet in met lieden die jou of anderen proberen op andere gedachten te brengen, namelijk hun gedachten. Ik lees dit als: ga niet in discussie. Een discussie is een twistgesprek, een woordenstrijd, waar altijd slechts één winnaar uit kan komen. Wanneer die ander beter gebekt is dan jij, leg je het dus af. Ben jij vlotter van de tongriem gesneden, dan legt die ander het af.
Over de Lotus-soetra (27): Hoogmoed
Het zijn farizeeërs, door gebrek aan gewicht omhoog gevallen ego’s. Ze leven niet naar de WET die ze verkondigen, zeggen A en doen B, vertellen hoe het hoort maar doen zelf vervolgens wat anders. Daar kunnen ze niks aan doen. Als het om seks gaat bijvoorbeeld, zijn hun hormonen hen de baas, maar doen ze alles uiteraard uit pure liefde. En gaat het om hun portemonnee dan is dat te vergelijken met een zwart gat waar alles in verdwijnt.
Over de Lotus-soetra (26): Volhouden
Acht jaar na mijn oorspronkelijke voornemens was ik een rokende, zuipende, neukende carnivoor! Waardoor? Door het volstrekt losgezongen zijn van de boeddha in mij, die ik overigens niet kende, hoewel ik het zelf was. Het heeft jaren geduurd om de boeddha in mij weer te ontdekken. Daar was ie weer van nooit weg geweest.
Over de Lotus-soetra (25): Devadatta
Komen we bij de Boris Boef van het Boeddhisme: een volle neef van Shakyamuni, die zwaar de pest aan hem had. Devadatta. Volgens overleveringen was hij een wreed en verdorven mens. Ik heb geen idee of en in welke mate dat waar is. Hoe ook, Boeddha stelt in de Lotussoetra dat iedereen het boeddhaschap deelachtig zal worden, niet één levende ziel uitgezonderd.
Over de Lotus-soetra (24): Pracht en praal
Als alle Nederlandse woorden samen de Waarheid zouden bevatten, zou het voor iedereen wijs zijn om alle tijd te besteden aan het bestuderen van de Dikke van Dale. Ik geef dan ook onmiddellijk toe dat mijn bijdragen aan het BD de volledige Waarheid missen, net als de Lotus-soetra. Het is een prachtige soetra, maar de Waarheid? Die vind je zelfs niet in de rook van een vuurtje waarin je de soetra (als je dat zou willen) kunt verbranden.
Over de Lotus-soetra (23): De parabel van de man die naar water graaft
Volgens de Boeddha bereikt iedereen ooit zelf het boeddhaschap. Hij belooft dat zelfs, en echt … aan iedereen! Nu is ‘ooit’ een begrip dat qua uitleg oneindig rekbaar is en het kan daarom zowel ‘zeer zeer binnenkort in het huidige leven’ betekenen als ‘over zeer zeer vele levens, dus zeg maar over een paar miljard jaar’. Je hebt er daardoor vrijwel niets aan. ‘Ooit’ is een nietszeggend begrip. Maar het is niet nooit! Dat dan weer wel.