Mediteren is een levenslange bewustzijnstraining.
Ksaf – Van empathie tot liefde
Boeddha ervoer verlichting als een bewustzijn dat vervuld is van liefdevolle vriendelijkheid, ‘metta’. Metta is niet ons gekende soort liefde met een sensuele, emotionele of sentimentele lading. Metta is een vorm van liefde waarmee je de ander niet wil bezitten
Ksaf – Swipen naar geluk
Het is een vertrouwd beeld geworden: een straat, een kamer, een café, een treincoupé vol mensen die gebogen zitten over het scherm van hun mobieltje. Piepkleine lichtbakjes voor konijnen. Soms vind ik het lachwekkend, soms ontzettend triest.
Ksaf – Kennis en wijsheid
Een reden waarom oosterse denkwijzen zo populair worden is dat we onze eigen mystieke traditie verloren hebben. Onze mystieke kennis is voortdurend onderdrukt door wereldse en religieuze leiders, omdat de persoonlijke spirituele ervaringen ontsnapten aan het centrale gezag en zijn dogma’s.
Ksaf – De kunst van het onzegbare
Woorden moeten erg lang rijpen om essentie te vatten. Boeddha nam vaak zijn toevlucht tot metaforen. Bijvoorbeeld om uit te drukken dat onze agressie bedwingen een kunst is.
Ksaf – religie en onzekerheid
Religieus fanatisme biedt een antwoord op het verlangen naar veiligheid en samenhorigheid, duidelijke geboden en verboden. Religieus fanatisme biedt vooral een oplossing voor de angst voor onzekerheid.
De opstand der patriarchen
Traditioneel denkende mannen komen vanuit een diepe frustratie -en als er genoeg andere lotgenoten zijn- in opstand tegen vrouwenemancipatie. Die emancipatie is een ware revolutie, zeker in onze intieme relaties.
Ksaf – Geweldloosheid
Geweldloosheid is een van de boeddhistische levenshoudingen. Het is goed om te beseffen dat geweld in de eerste plaats bestaat uit klein dagelijks geweld, bijvoorbeeld als we onze irritatie of kwaadheid op een ander gooien. De meeste mensen veroordelen fysiek geweld. Maar alleen al met woorden kunnen we een ander even diep kwetsen.
Hoe kan ik aan mezelf werken als ik geen zelf heb?
Vanuit een boeddhistische visie lijden we doordat we de realiteit dualistisch benaderen. Binnen onszelf is er de valse tegenstelling tussen gevoel, verstand en lichaam. Gevoel is één manier om realiteit te benaderen, ratio een andere.
Geweldloosheid
Geweldloosheid is niet gelijk aan passiviteit. We kunnen een houding aannemen van geweldloos verzet. Bij een meningsverschil kan je bij je eigen overtuiging, gevoel, wens of verlangen blijven. Maar je weet dat het jouw persoonlijke perspectief is.
Het aardse paradijs
Als we het paradijs hier en nu op aarde situeren, en niet ergens anders en in een hiernamaals, zullen er barsten en scheuren in zitten. Al wat echt waardevol is, is kwetsbaar en onvolmaakt.
Alles is geest
Als er veel rumoer is bij de buren, denk ik telkens weer: “hoe irriterend, al dat lawaai.” Tot ik besef: ook dat is een gevoel.
De rupa van het roodborstje
‘Roodborstje tikt aan het raam, rin tin tin,’ zingen kleine kinderen vertederd. Tot ik bij toeval las dat het diertje zo individualistisch is dat het een bijzonder groot territorium inpalmt, dat het in feite helemaal niet nodig heeft. Het verdedigt dit gebied met een ongekende felheid.
Oskar en de maan
Het is avond en ik rij met mijn dochter en mijn kleinzoon Oskar naar huis. Oskar is vijftien maand oud en sinds kort gefascineerd door de maan. We zien boven de horizon een volle, oranjekleurige maan verschijnen en we stoppen.
Tuinieren voor de ziel
Stilstaan, mediteren, is een paradoxale ervaring. Aandacht geven gaat traag, net zoals zaden traag groeien. Maar elk moment is anders en nieuw, elk zaad geeft een andere plant.
In en uit contact
Eén van de moeilijkste aspecten van contact is echt luisteren. Ofwel praat ik honderduit en verdwijnt op dat moment de ander. Ik blijf in mijn eigen binnenruimte en hou een monoloog. Misschien praat ik zoveel omdat ik me vervreemd, eenzaam en bang voel.
Tuinieren voor de ziel
Boeddhistische psychologie gaat uit van voortdurende veranderlijkheid. De realiteit en ook ons zelfbeeld zijn een proces. Woede komt op en gaat weer weg.
HECHTEN
Zo afhankelijk als ik ben van deze aarde voor lucht en voedsel, zo afhankelijk ben ik van anderen voor een goed en waardig leven. Het dringt zelden tot me door hoe dankbaar ik ben voor doodgewone vriendelijkheid en oprechtheid.
De drie biggetjes van het ego
Boeddha stelde radicaal: ‘de geest gaat vooraf aan alle dingen.’ Hij zag onze geest niet als verheven, als goddelijk, maar als natuurlijk onderdeel van een realiteit die voortdurend verandert.
Was Boeddha echt zo ernstig?
Boeddha vond luid giechelen en lachen ongeschikt voor monniken en nonnen. Hij stelde de vraag: “Waarom al dit lachen en feesten als de wereld in brand staat?” Tegelijk raadt hij degenen die meditatie al te ernstig opvatten aan om het fronsen op te geven en te oefenen in het glimlachen. “Wees een vriend voor de hele wereld.”
Geweldloosheid
Geweldplegers zoals verkrachters en terroristen willen bewijzen dat zij geen loser zijn, ook al betekent hun winnen enkel vijftien minuten glorie. Onze overheden reageren met hetzelfde geweld: de verkrachter krijgt gevangenisstraf, de terrorist de kogel, zonder enig inzicht in hun motieven.
Hoe herken je een echte boeddhist?
Een echte boeddhist snapt niets van zichzelf. Daarom lacht hij nogal vaak, soms wat ongepast, maar toch vooral met zichzelf. Hij weet dat hij dom is maar vindt dat niet erg. Het is geen schande om dom te zijn. Een echte boeddhist trapt ook niet in de val stiekem te vinden dat het juist slim is te weten dat je dom bent.
Collectief manisch-depressief
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie wordt depressie dé ziekte van de 21e eeuw. In Europa lijkt het al zover. Zelfs kleine kinderen worden depressief.
Grote geest
In het boeddhisme leven religieuze praktijken en nuchtere benaderingen naast mekaar. Niemand heeft de waarheid in pacht, wie dat beweert vernauwt de ‘waarheid’ enkel tot zijn ego.
