Met een vertraging van bijna twintig jaar is deze week in Brussel voor de correctionele rechtbank het proces begonnen tegen Robert Spatz (71), oprichter van een afdeling van de Tibetaans boeddhistische organisatie Ogyen Kunzang Chöling (OKC) die nog steeds bestaat maar niets van doen heeft met de sekte van deze goeroe. Behalve Spatz staan ook kompanen en organisaties terecht.
Spatz, die in Spanje verblijft en te ziek zou zijn om naar Brussel te komen, wordt verdacht van onder meer gijzeling, bendevorming en fraude. Spatz zelf wordt ook verdacht van aanranding. De verdachten ontkennen. De feiten vonden volgens het openbaar ministerie tussen 1975 en 2008 plaats.
Spatz verplichtte volgens de openbare aanklager sekteleden om hun kinderen af te staan waarna ze zouden zijn gegijzeld op het domein van OKC in het Franse Château-de-Soleils. Ze zouden daar misbruikt zijn als slaven en tewerk zijn gesteld in magazijnen en restaurants die de organisatie financieren. Het zou gaan om honderden kinderen van OKC-leden, die, afgezonderd van hun ouders, jarenlang op het domein verbleven. Volgens een van de verdachten was er geen sprake van gijzeling en konden de kinderen elk moment het terrein verlaten, bijvoorbeeld om te gaan studeren. Een groot aantal van de slachtoffers- sommigen uit Canada over gekomen, wonen de rechtszaak bij en zullen ook getuigen. De zaak wordt voortgezet op 22 februari.
Spatz staat bij zijn volgelingen bekend als Lama Kunzang. Hij had weinig moeite om mensen- mannen, vrouwen, gezinnen, oude hippies, voor zich te winnen. Kunzang liet hen voor zich werken en stak de opbrengst van hun arbeid in eigen zak, zo is de verdenking. Sommige feiten zouden plaatsgevonden hebben in de Waalse gemeente Aiseau-Presles (Belgisch Henegouwen). Een twintigtal jonge meisjes, de meesten minderjarig, werden naar Portugal gestuurd waar hij uit giften een groot domein had gekocht. Ze werden er als seksslavinnen ingezet, zo is de verdenking. Kinderen die in de sekte geboren werden, door hem of door andere sekteleden verwekt, werden automatisch ‘eigendom’ van de sekte.
Thoraya D. belandde met zijn alleenstaande moeder bij Ogyen Kunzang Chöling en werd door Spatz naar een van zijn domeinen in Frankrijk gestuurd om daar een opleiding te krijgen tot boeddhistische monnik, zo getuigde hij na de arrestatie van de Brusselse lama. Maar in feite werd hij misbruikt als slaaf. Hij werkte gedwongen op de akkers waar Spatz zijn groenten kweekte voor zijn biologische winkel en vegetarische restaurants, zo vertelt hij in de Belgische krant De Morgen.
In 1996 begon het Brusselse parket een onderzoek: de ‘Operatie Soleil’. Eén van de verdachte bedrijven exploiteert momenteel volgens het Belgische parket nog steeds twee kruidenierszaken-restaurants in de Belgische gemeente Elsene. Spatz zelf was eigenaar van het eerste biologische winkeltje in Elsene en verschillende vegetarische restaurants in Brussel. In 1997 werd de man opgepakt. Onderzoeksrechter Jean-Claude Leys beschuldigde hem van verkrachting van minderjarigen, sociale fraude, het gebruik van valse namen, valsheid in geschrifte, gijzelneming, witwassen van kapitaal, afpersing, misbruik van vertrouwen, bendevorming en oplichterij.
Spatz riskeert een zware gevangenisstraf, al zal de verdediging ongetwijfeld verjaring pleiten.
Petra Klene zegt
Kinderen op lagere en middelbare scholen dienen tijdens maatschappijleer een duidelijke les te krijgen over het verstrikt kunnen raken in een ‘religieuze’ sekte.
Sektes kenmerken zich altijd in een typerende structuur, er is één leidende hotemetoot die mensen- kinderen dwingt onder religieuze en maatschappelijke motieven handelingen-seks en werk te verrichten onder de mom dat ze opleiding krijgen of een plek in het hiernamaals en de nodige dwangmiddelen hanteert omdat bij de leden, kinderen van de sekte voor elkaar te krijgen.