De Britse regering ligt onder vuur van mensenrechtenactivisten door de softe opstelling inzake de mensenrechten tijdens een driedaags staatsbezoek van de Chinese president Xi Jinping aan het Verenigd Koninkrijk. Activisten wijzen op de voortdurende schending van de rechten van politieke gevangenen en de arrestatie van een de Chinese activist Shao Jiang tijdens het bezoek van de president in Londen. De mensenrechtenkwestie kwam volgens hen nauwelijks ter sprake.
Shao Jiang, een veteraan op het gebied van de bescherming van mensenrechten en actief tijdens de demonstratie op het Tiananmenplein in Peking, die door de autoriteiten met harde hand werd onderdrukt, werd door de Britse politie in Londen gearresteerd toen hij donderdag de autocolonne van Xi te stoppen door er voor te gaan staan. Eerder al had hij het Britse parlement opgeroepen meer druk uit te oefenen op de Chinese regering. De arrestatie van Shao Jiang kan door andere activisten nog wel gebillijkt worden maar er is groot onbegrip over het doorzoeken van woning waarin hij verblijft. Na het betalen van een borgtocht en de voorwaarde dat hij op honderd meter afstand moest blijven van de Chinese president werd de activist weer in vrijheid gesteld. De politie nam al zijn telefoons en een laptop in beslag om bewijs tegen hem te vergaren.
De voormalige Tiananmen studentenleider Wang Dan, die momenteel in Taiwan verblijft, bekritiseert de behandeling van Shao, echter. De politie behandelt Shao als een terrorist, alleen maar om de China te behagen, zegt hij.
Groot-Brittannië is volgens de studentenleider een land met een lange traditie op het negeren van mensenrechten. Hij acht XI is verantwoordelijk voor de gedwongen verdwijning en willekeurige detentie van meer dan tweeduizend mensenrechtenverdedigers in China, Tibet en de onrustige noordwestelijke regio van Xinjiang, met vele etnische Oeigoeren die onafhankelijkheid nastreven. Alleen deze zomer al werden driehonderd advocaten en activisten gearresteerd. Wang wijst ook op de levenslange gevangenisstraf van de Oeigoer geleerde Ilham Tohti en de dood in hechtenis van de Tibetaanse monnik Tenzin Delek Rinpoche. Wang acht de Chinese regering ook verantwoordelijk voor de dood door zelfverbranding van meer dan honderdveertig Tibetanen in hun hang naar onafhankelijkheid en vrijheid.
De activisten zeggen dat het vergaren van kapitaal en handelsbetrekkingen met China de Britse regering monddood maakt. De Dalai Lama oefende enkele weken geleden ook al scherpe kritiek uit op de houding van de Britse premier David Cameron die ‘geld boven moraal’ stelt. Momenteel brengen de Nederlandse koning Willem Alexander en zijn vrouw, vergezeld door een stevige handelsmissie, een staatsbezoek aan China. Onder andere International Campaign for Tibet dringt er bij de Nederlandse regering op aan het schenden van mensenrechten in China en Tibet bij de Chinese regering aan de orde te stellen.
