Het dodental van politieke gevangenen in de gevangenissen van de militaire junta in het overwegend boeddhistische Birma is in 2024 opgelopen tot 31 als gevolg van slechte gezondheidszorg en onmenselijke behandeling – bijna het dubbele van het aantal dat in 2023 om dezelfde redenen stierf, aldus een eindejaarsrapport van een groep die opkomt voor de rechten van politieke gevangenen.
En hun omstandigheden worden van jaar tot jaar slechter in de gevangenissen onder de junta die de macht greep tijdens een staatsgreep in februari 2021, stelt het Political Prisoners Network-Birma, of PPNM, dat de situatie in het gevangenissysteem van het land in de gaten houdt, in het rapport dat dinsdag werd uitgegeven.
Martelingen
Van de mensen die stierven, bezweken er negen aan onwettige martelingen en buitengerechtelijke executies, zowel binnen als buiten de gevangenissen, of werden gedood buiten de gevangenissen, om politieke redenen en als reactie op protesten tegen gevangenisautoriteiten. Tweeëntwintig anderen zijn overleden als gevolg van inadequate gezondheidszorg, waaronder het weigeren van dringende medische behandeling en beperkte toegang tot openbare ziekenhuizen om zogenaamde veiligheidsredenen.
Prominente politieke gevangenen van de voormalige regering van de Nationale Liga voor Democratie – Zaw Myint Maung, minister-president van de Mandalay regio, en Win Khaing, minister van elektriciteit en energie – stierven beiden in de gevangenis als gevolg van onvoldoende gezondheidszorg. En vorig jaar stierven 17 politieke gevangenen door een gebrek aan gezondheidszorg of mensenrechtenschendingen.
Moeders in cel
Onder de politieke gevangenen zijn 35 moeders die samen met hun kinderen gevangen zaten en zeven zwangere vrouwen, hoewel het werkelijke aantal hoger zou kunnen liggen, aldus de groep. Sommige vrouwelijke politieke gevangenen werden tijdens de staatsgreep bewust gearresteerd door de militaire junta terwijl ze zwanger waren. Anderen werden zwanger aangetroffen nadat ze naar de gevangenissen waren gebracht. Veel van deze vrouwen zijn sindsdien in de gevangenis bevallen en voeden hun baby’s achter de tralies op. Sommige kinderen lijden onder geestelijke en lichamelijke mishandeling in de gevangenissen en hebben geen toegang tot voedzaam voedsel. Voorvechters van politieke gevangenen roepen op tot de onmiddellijke vrijlating van zwangere vrouwen en moeders in gevangenissen met hun kinderen.
Protest voorkomen
Volgens het rapport hebben de autoriteiten in 2024 ook ongeveer 1.800 politieke gevangenen overgeplaatst naar penitentiaire inrichtingen ver weg van hun families. Voormalige gevangenen zeiden dat politieke gevangenen vaak werden overgeplaatst om te voorkomen dat ze zouden protesteren tegen het lijden dat ze achter de tralies ervoeren.
De Assistance Association for Political Prisoners, een andere organisatie die politieke gevangenen in het overwegend boeddhistische Birma steunt, zei op 7 oktober vorig jaar dat 103 politieke gevangenen om verschillende redenen in gevangenissen waren gestorven sinds de staatsgreep. Daarvan stierven er 63 door een gebrek aan voldoende medische behandeling.
