‘Het is tijd voor rechtvaardig beleid, want de crisis is nu. Het welzijn van onze samenleving gaat boven de jacht op winst van grote vervuilers.’ Met deze breed gedragen boodschap en een pakket aan duidelijke eisen, gaan komende zondag 12 november mensen massaal de straat op tijdens de Mars voor Klimaat & Rechtvaardigheid in Amsterdam.
‘We leven in een tijd van crisissen die stuk voor stuk het gevolg zijn van de politieke keuzes die zijn gemaakt. Het moet én het kan anders! Daarom gaan we vlak voor de verkiezingen met tienduizenden mensen uit alle maatschappelijke lagen van de samenleving de straat op voor een gezonde, veilige en rechtvaardige toekomst’, stelt organisator de Klimaatcrisis Coalitie.
Met de crisissen die zich blijven opstapelen en een schamele 6 jaar om de Nederlandse klimaatdoelen in 2030 te halen, zijn de komende verkiezingen de meest cruciale ooit. Volgens de Klimaatcrisis Coalitie heeft de kiezer de toekomst in handen, wordt het zwemmen of verzuipen? ‘Het is de hoogste tijd voor beter beleid, zodat we samen de klimaatcrisis, de wooncrisis, de stikstofcrisis, de armoedecrisis, ongelijkheid en racisme kunnen stoppen.’ De coalitie is een samenwerkingsverband van Oxfam Novib, vakbond FNV, Fridays For Future, Greenpeace, Extinction Rebellion, Fossielvrij NL, Milieudefensie, DeGoedeZaak, Transnational Institute en honderden bondgenoten.
Diversiteit aan deelnemers
In de Mars voor Klimaat & Rechtvaardigheid lopen diverse groepen burgers in ‘Blokken’ mee; van de Kinderklimaatmars tot het Blok tegen Grote Vervuilers en van het Feministischeblok tot het Landbouwblok. Tevens is er een blok voor Duurzame Mode, Duurzaam Bebouwde Omgeving, een Vredesblok, een Wielerblok, een blok voor Klimaatrechtvaardigheid, een Antiracismeblok, een Scienceblok, een Werknemersblok, een Veganblok en nog veel meer.
Politici, sprekers en artiesten
De Mars start op de Dam onder begeleiding van het XR-orkest en eindigt op het Museumplein met een podiumprogramma vol inspirerende sprekers. Zo spreekt advocaat Bénédicte Ficq over rechtszaken tegen grote vervuilers en roept Mustapha Eaisaouiyen op tot een eerlijker woonbeleid. Tinebeb Berhanevan, van ActionAid Ethiopië, geeft haar visie op (internationale) klimaatrechtvaardigheid en Mounir Samuellinkt linkt de crisissen aan elkaar op een manier zoals alleen hij dat kan. Een keur aan politici worden bevraagd over hun kijk op beter beleid, zoals demissionair minister voor Klimaat en Energie Rob Jetten (D66), Frans Timmermans (GroenLinks/PvdA), Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren), Laurens Dassen (Volt), Lilian Marijnissen (SP), Edson Olf (BIJ1) en Gerard van Hooft (50Plus). Muzikale optredens van artiesten als Chef’ Special, Jeangu Macrooy, Shishani en Shady Lady zetten de boodschap van de Mars kracht bij.
Actievoeren werkt
Volgens de Klimaatcrisis Coalitie organisaties laat de geschiedenis zien dat actievoeren werkt. Of het nu gaat om vrouwenkiesrecht of een afbouwpad voor fossiele subsidies. Daarnaast bevestigen de recente rapporten van het PBL, Raad van State en de Klimaatscenario’s van het KNMI dat het nu of nooit is. ‘Keer op keer komen we tot dezelfde conclusie: de klimaatcrisis is in volle gang, met weersextremen die samenlevingen ontwrichten en ongelijkheid op vele vlakken vergroten. Met de Mars willen we de noodzakelijke politieke verandering teweeg brengen’, aldus de Klimaatcrisis Coalitie.
De Klimaatcrisis Coalitie heeft een helder eisenpakket voor het nog te vormen kabinet:
- Stop de 46,4 miljard aan fossiele subsidies. Maak een afbouwpad en voer dit ook uit.
- Bestaanszekerheid betekent ook klimaatrechtvaardigheid. Bestrijd energiearmoede, houd het openbaar vervoer betaalbaar en start met het isoleren van de huizen met de laagste energielabels.
- De grote vervuilers moeten aangepakt worden en een klimaatplan, in lijn met het klimaatakkoord van Parijs, is noodzakelijk voor overheidssteun. De sterkste schouders horen de zwaarste lasten te dragen.
- De klimaatcrisis en onze verantwoordelijkheid stoppen niet bij de grens. Wereldwijd worden de meest kwetsbaren het zwaarst getroffen, terwijl zij het minst hebben bijgedragen aan het probleem. Steun en compenseer getroffen gemeenschappen en betrek hen bij oplossingen.
- Stop met alle fossiele brandstoffen. Maak haast met energiebesparing en meer duurzame energieopwekking op zee en op land. Kernenergie is geen veilige en betaalbare oplossing.
- Het Nederlandse landbouwsysteem wringt boeren uit en pleegt roofbouw op de natuur. Herstel de biodiversiteit. Realiseer echte natuurinclusieve kringlooplandbouw met een stuk minder dieren, een eerlijke prijs voor de boer en een prijsgarantie voor gezond voedsel.
- Realiseer een WERK-fonds voor alle werknemers die hun baan verliezen door klimaatbeleid en de energietransitie, te beginnen bij de kolensector. Bied werknemers zekerheid met de garantie op omscholing, van-werk-naar-werk-trajecten en financiële compensatie bij eventuele inkomstenverlies.
Renske Wienen, woordvoerder DeGoedeZaak: ‘De crisis is nu. De klimaatcrisis versterkt elke andere crisis waar we nu mee omgaan; mensen raken dakloos, armoede wordt nog veel erger en minderheden komen in een nog wrangere positie. We moeten nu de handen ineenslaan. Het klimaatprobleem staat niet los van de andere crisissen die in ons land en daarbuiten woekeren. Ze zijn symptomen van een politiek die hebzucht naar macht en geld niet los kan laten, ook al kost het levens. Wij zeggen met deze mars: de tijd van egoïsme is voorbij.’
Hilde Stroot, klimaatexpert Oxfam Novib: ‘De prijs van gevaarlijke klimaatverandering wordt vooral betaald door de mensen die het minst hebben bijgedragen aan de klimaatcrisis. Hier in Nederland, maar vooral ook in kwetsbare landen. Urgente, drastische en grootschalige maatregelen zijn nodig. Ondanks dat de klimaatcrisis ook Nederland treft, blijven de Nederlandse klimaatdoelen nog steeds ver achter om aan de eigen beloftes te voldoen.’
Peer de Rijk, campaigner Milieudefensie: ‘Steeds meer mensen zien dat het tijd wordt dat de vervuiler gaat betalen. De Tweede Kamer heeft nu met het steunen van de motie over fossiele subsidies de brandkraan een klein beetje open gedraaid, maar het is al lang tijd om te blussen. Daarom moet de politiek meteen beginnen met het afbouwen van fossiele subsidies en geen cent geven aan bedrijven zonder klimaatplan.’
Bas van Weegberg, lid dagelijks bestuur FNV: ‘Terwijl onze bestaanszekerheid op het spel staat, profiteren aandeelhouders van de uitbuiting van mens en natuur. Onacceptabel! Rechtvaardig klimaatbeleid is keihard nodig, zodat een duurzame samenleving er voor iedereen is. De stem van werkenden is daarin onmisbaar. Het zijn immers onze banen en inkomens die geraakt worden door de omslag naar een groene economie.’
Liset Meddens, directeur Fossielvrij NL: ‘Het falende beleid van Rutte brengt ons van de ene crisis naar de andere. Na de gasellende in Groningen, zet de regering nu vol in op vloeibaar gas (LNG), dat wederom mensenlevens verwoest. Deze politiek stort ons in sociale onzekerheid, terwijl grote bedrijven ongestraft onze lucht en water mogen vervuilen. Door massaal de straat op te gaan, kunnen we afrekenen met de oude politiek en laten zien dat we hunkeren naar rechtvaardig beleid. Het is nu aan ons!’
Niels Jongerius, campaigner Transnational Institute: ‘Nederland is een verzorgingsstaat voor fossiel kapitaal. Bedrijven krijgen miljardensubsidie, belastingvoordeel en kunnen via internationale verdragen, buiten de rechter om, overheden aanklagen als deze klimaatmaatregelen nemen. Dat moet stoppen.’
Joshua Paans namens Fridays For Future: ‘De klimaatcrisis is een sociale crisis, een rechtvaardigheidscrisis. Al decennialang wordt er beleid gevoerd waarbij onze toekomst wordt ontnomen. Opgroeien op een gezonde planeet kan straks niet meer. Maar datzelfde beleid zorgt ervoor dat velen niet rond kunnen komen, nergens een woning kunnen vinden of doodziek aan hun lot worden overgelaten. Het moet anders en alleen samen komen we eruit.’
Andy Palmen, directeur Greenpeace Nederland: ‘Wat de bewoners van Bonaire en de omwonenden van Tata Steel, Schiphol en Chemours gemeenschappelijk hebben, is dat de overheid hen niet beschermt tegen ziekmakende vervuiling en de gevolgen van de klimaatcrisis. Deze groepen mensen lopen mee tijdens de Mars voor Klimaat & Rechtvaardigheid, want ze vormen niet alleen de frontlinie in deze crisis maar zijn ook de voorhoede van verandering.’
Pieter Sellies, woordvoerder Extinction Rebellion: ‘We leven in de wildste dromen van een handjevol miljardairs en grote vervuilende bedrijven. Zij verwoesten de aarde en buiten mensen uit om hun miljarden winsten uit te geven aan privéjets en een 13e huis. Terwijl wij de rekeningen niet meer kunnen betalen, geen woning hebben en midden in een klimaatcrisis leven. Dit is geen natuurwet, maar bewust beleid. Op 12 november eisen we massaal dat de overheid weer van ons wordt. Voor mensen, niet miljardairs.’
