Milieudefensie heeft vandaag de accountantskantoren van de 29 grote vervuilers, waaronder ING, Ahold, Schiphol, BAM Groep en Unilever, een brief gestuurd waarin de milieuorganisatie de boekhouders wijst op hun verantwoordelijkheid in het tegengaan van klimaatverandering. “Accountants moeten gevaarlijke klimaatverandering aanmerken als kernpunt in de controle van de jaarrekening. Daarbij zijn zij verplicht om te handelen wanneer grote bedrijven onvoldoende actie ondernemen hiertegen”, aldus Donald Pols, directeur van Milieudefensie.
Dat de grote bedrijven tekortschieten in het nemen van klimaatmaatregelen bleek eerder dit jaar uit de Klimaatcrisis-Index, een onderzoek van NewClimate Institute naar de klimaatplannen van de 29 grote vervuilers. Milieudefensie had om de klimaatplannen gevraagd, in navolging van de rechtszaak tegen Shell, die onderstreept dat vervuilende bedrijven een grote verantwoordelijkheid dragen in het tegengaan van gevaarlijke klimaatverandering.
Klimaatbeleid kernpunt van de controle
Vanaf vandaag richt Milieudefensie, als eerste in de wereld, haar peilen dus ook op de accountantskantoren van de grote vervuilers: KPMG, Deloitte, PwC en EY. Het was EY dat in april vorig jaar als controlerend accountant van Shell voor het eerst de financiële impact van klimaatverandering en de energietransitie als kernpunt van de controle (key audit matter) benoemde. In dat jaarverslag werd ook vastgesteld dat Shell geen, voor de accountant controleerbaar, beleid voert dat in lijn is met de eigen doelstelling van Shell om per 2050 een netto-nul-uitstoot te realiseren, in overeenstemming met het Klimaatakkoord van Parijs. Pols: “Deze accountant heeft een belangrijk signaal afgegeven; het is nu tijd dat vakgenoten gaan volgen. De accountants van de grote vervuilers moeten de effecten en risico’s van klimaatverandering op de financiële positie van deze bedrijven als een vast controlepunt gebruiken bij het opstellen van het jaarverslag; dit geldt ook voor de adequaatheid en controleerbaarheid van hun klimaatbeleid.”
Risico’s zien en waarschuwen
Volgens de milieuorganisatie moeten de accountantskantoren inzicht krijgen in de manier waarop gevaarlijke klimaatverandering een risico vormt voor de bedrijven. Ook moeten de boekhouders greenwashing doorzien die bedrijven ook in hun jaarverslagen doorvoeren als het gaat om hun eigen bijdrage aan het klimaatprobleem en aan de oplossing ervan. De klimaatregelgeving is aan snelle verandering onderhevig en van de accountant wordt verwacht dat deze de ondernemingen controleert en daarop voorbereidt. Hij hoort dit te doen door onder andere de bedrijven daarover te informeren, en zo nodig te waarschuwen, indien zij niet aan de regelgeving (zullen gaan) voldoen. Pols: “Een goedkeurende controleverklaring zonder expliciete klimaatbeoordeling is in de huidige klimaatcrisis niet compleet, niet transparant en kan zelfs investeerders, aandeelhouders en het algemeen publiek benadelen. De onafhankelijke accountantscontrole moet juist deze belangen dienen.”
Milieudefensie haalt in de brief de wereldwijde trend van klimaatzaken aan tegen hen die directe of indirecte controle hebben over een grote hoeveelheid CO2-uitstoot, zoals staten en publieke en private systeemspelers. Ook tegen partijen die een verantwoordelijkheid hebben om die controlemacht aan te wenden om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen. Daarmee worden niet alleen de grootvervuilers en financiële instellingen bedoeld, maar ook de accountantskantoren.
Pols: “De controlerend accountants van deze bedrijven zijn verplicht om te garanderen dat informatie die door de jaarrekening naar buiten komt naar hun onafhankelijk en objectief inzicht een getrouw beeld geeft van de financiële positie van deze bedrijven. Dit betekent dat alle verplichtingen en risico’s van deze ondernemingen die van materieel belang zijn, openbaar moeten worden gemaakt en dat, waar nodig, maatregelen of voorzieningen moeten worden getroffen. Het voldoen aan klimaatverplichtingen maakt dit een onderwerp dat in de kern van de financiële verslaglegging en risicobeoordeling van systeemspelers in klimaatverandering thuishoort. Het moet daarmee onderdeel zijn van elke accountantscontrole bij deze grote vervuilers en systeemspelers om tot een getrouw beeld van de financiële positie te kunnen komen waar derden op kunnen vertrouwen.”
