Het boeddhistisch centrum Ehipassiko in Antwerpen en Mechelen ligt zwaar onder vuur wegens het volgens de Boeddhistisch Unie België (BUB) aangetoonde grensoverschrijdend gedrag, misbruik, door de oprichter van Ehipassiko en spiritueel leraar Paul Van hooydonck. In 2016 maakte een studente van het centrum bij de BUB melding dat zij slachtoffer was geworden van dat grensoverschrijdend gedrag doordat Van hooydonck als leraar met haar, studente van dat centrum, een seksuele relatie was aangegaan.
De BUB verwees de vrouw naar een psycholoog en plaatste Van hooydonck als het ware onder curatele. Van Hooydonck volgde op advies van de BUB bij het daarin gespecialiseerde centrum VAGGA, dat daders van misbruik begeleidt, enkele sessies, trad af als bestuurder en vertrok als leraar van Ehipassiko. De BUB achtte dat voldoende om verder af te zien van sancties tegen het centrum totdat begin dit jaar bleek dat Van hooydonck nog wel als leraar betrokken was bij Ehipassiko en vier vrouwen, die twee jaar geleden Ehipassiko verlieten, en daarbinnen functies bekleedden, begin dit jaar een klacht indienden over het gebrek aan transparantie over het gedrag door Van hooydonck bij het bestuur van Ehipassiko en Van hooydonck zelf. Waarop de BUB besloot op 30 januari een ledenvergadering uit te schrijven om Ehipassiko het lidmaatschap van de koepel te ontnemen. Half januari besloot het Ehipassikobestuur zelf het lidmaatschap te beëindigen omdat het geen vertrouwen had in de handelwijze van de BUB.
Tot nu toe reageerde geen enkele boeddhistische organisatie of leraar op de beschuldigingen van misbruik bij Ehipassiko. Dat is niet ongebruikelijk binnen het boeddhisme, zo bleek uit hun gedrag in eerdere zaken van seksueel- en machtsmisbruik binnen boeddhistische centra. Zenleraar Irène Bakker doorbreekt dat stilzwijgen in een reactie aan het BD en neemt het op voor de 4 klokkenluiders.
Het bestuur van het boeddhistische centrum Ehipassiko in Antwerpen, Vlaanderen, stelde overigens in een mededeling aan de redactie van het Boeddhistisch Dagblad, bij monde van voorzitter Bert Caekelbergh, niet te willen reageren op de beschuldiging van vier vrouwen, allen ex-leden van deze organisatie. Caekelbergh spreekt over ‘een vorm van haatzaaien die geen heling toelaat’.
De verklaring: ‘Het Bestuursorgaan van Ehipassiko heeft beslist om deze verbale controverse niet meer te voeden. De haat die nu tentoongespreid wordt laat geen heling toe. Zelfs de meest gemeende verontschuldigingen kunnen zulke diepe wrok niet blussen.’
Seksuele relatie
Irène Bakker: ‘Na enige aarzeling meng ik mij nu toch maar in de onverkwikkelijke situatie rond Ehipassiko en Paul Van hooydonck.
Acht jaar geleden, in 2014 al, vertelde een Belgische vrouw mij in vertrouwen dat ze sinds enige tijd een seksuele relatie had met haar zenleraar Paul Van hooydonck. Zij besefte dat dit niet klopte en overwoog ermee stoppen, wat ze moeilijk vond omdat zij nog steeds verliefd op hem was. Omdat haar man van niets wist en zij om die reden wilde dat dit geheim bleef, besloot zij hiermee niet naar buiten te treden.
Inmiddels, dus jaren later, hebben 4 vrouwen de moed gehad om misbruik door Paul Van hooydonck wel openbaar te maken, met als doel dat dit schadelijke gedrag van Paul Van hooydonck gestopt zal worden. Degene die de seksuele relatie bij mij meldde is overigens niet een van hen.
Leraren, sanghaleden, besturen en andere betrokkenen: neem alsjeblieft je verantwoordelijkheid. Geheimhouding, ontkennen, bagatelliseren of goedpraten van dit soort gedrag zorgt ervoor dat – zoals ook in dit geval – dit misbruik van positie en van vertrouwen jarenlang door kan gaan. Met alle gevolgen van dien.
Seksueel misbruik en grensoverschrijdend gedrag is ontoelaatbaar en moet gestopt worden. Het beschadigt alle betrokken personen, sangha’s en de Boeddhadharma.
Ik was zeer verbaasd, en ook geïrriteerd, over de belerende en beschuldigende toon van de reactie van het bestuur van Ehipassiko naar de 4 ‘klokkenluiders’. Terechte boosheid is echt niet hetzelfde als ‘haat’. Don’t shoot the messenger(s)!
Het boek “Sex and the spiritual teacher” van Scott Edelstein kan ik iedereen aanbevelen die meer inzicht wil verkrijgen in de dynamieken die vaak spelen in dit soort situaties. En ook wordt aangegeven hoe een gezonde leraar – leerling relatie bevorderd kan worden.
Ik wens alle betrokkenen van harte transparantie, wijsheid, compassie en heling toe.’
Irène Bakker, zenleraar en systeemtherapeut.
De individuele betrokkenen bij de Zen Peacemakers Lage Landen dragen hun sociale engagement (als vrijwilliger, dan wel als professional) uit op verschillende terreinen.
Paulien van Poppel zegt
Hulde voor je reactie Irene. Dank dat je kritiek geeft op een ongepaste reactie van het centrum. Dat opent mij de ogen, dat ik ook op dergelijke reacties “moet” reageren.