De Tibetaanse boeddhistische geleerde geshe Gyatso zou na zijn overlijden in Taiwan de zeldzame spirituele meditatieve staat ‘thukdam’ zijn binnengegaan nadat hij op 14 juli klinisch dood was verklaard. ‘Thukdam’ is een Tibetaans boeddhistisch fenomeen waarbij het bewustzijn van de gerealiseerde meester in het lichaam blijft ondanks zijn fysieke dood, zo stelt een woordvoerder van  het Centraal Tibetaans Bestuur in ballingschap in Dharamsala, India.

Hoewel zij klinisch dood worden verklaard, tonen de organen van deze overledenen dagen of weken geen teken van bederf. Wetenschappelijk onderzoek naar dit fenomeen is een paar jaar geleden begonnen op initiatief van de Tibetaanse spirituele leider de Dalai Lama. Na de klinische dood van Geshe Gyatso werd het stoffelijk overschot teruggestuurd naar zijn woonplaats. Een vriend van de overledene, geshe Norbu, verbonden aan het Sera Jey klooster, die was gearriveerd voor de gebedsdiensten die op de eerste en tweede dag werden gehouden, merkte op dat het lichaam van de klinisch dood verklaarde geen tekenen van bederf vertoonden en oordeelde dat de overledene de staat van ‘thukdam’ was binnengegaan.

Op de derde dag na het overlijden stelde ook de president en abt Jigme Namgyal van het ‘Internationaal Tibetaans Boeddhistisch Centrum’ het verschijnsel vast. In die dagen was het bloedheet in Taiwan maar het lichaam leek daar ongevoelig voor. Tibetaanse wetenschappers onderzochten op de vijfde dag het lichaam om tekenen van verval en ontbinding vast te stellen. Medische professionals uitten hun verbazing over het fenomeen en hun bevindingen werden naar het kantoor van de Dalai Lama gestuurd en bekendgemaakt.

Secretaris Tsegyam van het kantoor van de Dali Lama heeft geadviseerd dat een gedetailleerd verslag van de observatie van de medische beroepsbeoefenaar en, indien mogelijk, door een wetenschapper een nader onderzoek zal worden uitgevoerd. Zo hebben de studenten van geshe het onderzoekscentrum van Taiwan, Academia Sinica gevraagd een forensisch onderzoek in te stellen.

Op 24 juli kwamen een natuurkundige en zijn assistenten van het Taiwanese onderzoekscentrum Academia Sinica aan en voerden het eerste forensisch onderzoek op het lichaam van de overleden  monnik uit. Fysicus Yuan Tseh Lee stelde vast dat de bloeddruk in het lichaam om en nabij de j 86 was, vrij dicht bij dat van een levend mens, aldus het kantoor van de Tibetaanse regering in ballingschap. Ook werd de soepelheid van de huid, de schijnbaar onbestaande toestand van de inwendige organen, de gloed van het gezicht en de warmte van het lichaam opgemerkt. Het werd aangevuld met een onderzoek naar de neurale activiteit van de hersenen van de overledene op 28 juli en 1 augustus door een Taiwanese universiteitsprofessor in de psychologie en zijn assistenten, die aanzienlijke activiteit opmerkten. Uiteindelijk duurde de goed gedocumenteerde ‘thukdam’ 28 dagen.