Mijn moeder was altijd blij als de nieuwe aardappelen er waren. Dat meldde ze ook aan ons, haar kinderen: Ze zijn er. Zo in het najaar. Ik kan me herinneren dat die nieuwelingen lekker stevig waren. De oude waren niet best te schillen meer en mijn moeder- of haar kinderen die ook schilden, moest er slechte plekken met het aardappelschilmesje uitsteken.
In mijn jeugd aten we volgens het seizoen, wat er door de boeren verbouwd en geleverd werd. In de zomer sla (met aardappelen en een gekookt eitje en een gesnipperde ui). In herfst en winter kool en knol en bonen en zelfgemaakte zuurkool. Ergens in het jaar witlof en andijvie. Rauw het lekkerst. En kroten (rode bietjes) en hachee. Of stoofperen en appelmoes, nadat ze werden geplukt. Peen, koolraap, veel ui.
Ik moest daar vanmiddag aan denken toen ik naar een reportage over de demonstrerende boeren in Den Haag keek. Ze staan met de rug tegen de muur, het water staat ze tot de lippen, zeker de veeboeren waarvan de helft moet verdwijnen in verband met milieumaatregelen. De dieren stoten te veel kwalijke dampen uit.
Ik hoorde eerder al landbouwers zeggen dat ze best wel willen veranderen, maar dan ook meer de Nederlandse markt willen bedienen. Want de door hen geteelde gewassen zijn van uitstekende kwaliteit. Ze vragen dan ook om geen of minder groente uit verre landen te importeren in vervuilende vliegtuigen en vrachtwagens. Mijn huisarts en vriend Wim waarschuwde me lang geleden al voor het eten van boontjes uit verre landen omdat die vol bestrijdingsmiddelen zouden zitten.
Kom maar op, boeren, met jullie groenten, aardappelen en fruit. Maar voor wat hoort wat: dan moeten ook de dierenconcentratiekampen gesloten worden waarin tienduizenden kippen, ganzen, geiten en varkens wachten op export naar verre landen en ons milieuschade berokkenen. Dan wil ik daar ook geen overlast van hebben. Sluiten dus. Dat is ook beter voor de dieren.
Ik besef terdege dat mijn ideeën niet goed zullen vallen bij de boeren in verre landen die nu een boterham verdienen met de export van hun groenten naar onze supermarkten. Waar blijft de solidariteit? We zullen ze moeten helpen om andere inkomsten te genereren. Niet meer van export afhankelijk te zijn.
Het gaat ook niet ‘om eigen boon eerst’ maar om de vernietiging van de aarde. Daar hebben we allemaal mee te maken.
Moedig voorwaarts!
BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak, woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen, het abonnement op te zeggen- wat niet kan. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren. De politiek de rug toe te keren. Of aan de drugs te gaan. Kwaad spreken over Feyenoord. Breken met de familie. Het haten van planten en groenten. Aantijgen of beschuldigen. Het stopzetten van gedachten. Sprookjes verwerpen. Houden van Donald Trump. Sommigen voederen geen vogels meer. Of gaan de redactie stalken en bedreigen. Of geloven niet meer in Sinterklaas. Of wantrouwen de banken. Of te twijfelen aan het nu.
Joost zegt
Driewerf eens met dit schrijven Joop.
Nicole Mulders zegt
Ben het er ook helemaal mee eens, Joop.
En een leuke kop.
G.J. Smeets zegt
Demonstranten uit de intensieve veehouderij, het zou wat. Ik kan er geen sympathie voor opbrengen omdat het ondernemers zijn zoals elke andere.
– Ze weten al decennialang de ecologische gevolgen van hun praktijken.
– Ze weten al decennialang de financiële implicaties van hun bedrijfsvoering.
– Ze weten al decennialang dat ze slaaf zijn van geleend bankgeld en handelsverdragen.
– Ze weten al decennialang dat ze via uitkoop iets anders kunnen gaan doen.
Kortom, als ondernemers hebben de intensieve veehouders decennialang hun kop in het zand gestoken. Ze hebben al decennialang weet van hun bedrijfsrisico’s. Hun optocht met de trekkers is wat mij betreft huichelachtig gedoe van ondernemers die risico’s hebben genomen waar ze decennialang van op de hoogte waren.
Ruud van Bokhoven zegt
Geen export en import, twee bijna identieke woorden die samen het grootste deel van het probleem kunnen oplossen.