Ehipassiko – Is er een zelf? (dr. Bruno Nagel)

Alles beweegt.
Gevoelens, gedachten, dit lichaam veranderen constant.
Er is geen vast, onveranderlijk, identificeerbaar, eeuwig zelf.
Er is geen ik.
Alleen maar een tijdelijke samenstelling van fysieke en mentale elementen.
Individualiteit bestaat alleen zolang we leven in de illusie van dualiteit.
In Nirvana (Nibbana, verlichting) komt er een eind aan het bestaan als individu.
Soms wordt dat genoemd ‘sterven voor je sterft’.
Het vastklampen aan een ego houdt op.
De leer van zelfloosheid (anatta) is een belangrijk onderdeel van het boeddhisme.

In het hindoeïsme stellen de oudste geschriften (Upanishaden) dat het ‘ware zelf’ niet kan gevat worden door het denken.

Je ‘ware zelf’ vind je in de stilte van de geest.
In die stilte weet je wie je bent.
In zowel boeddhisme als hindoeïsme kom je tot verstilling van lichaam en geest en betreed je een staat van geestelijke vrede.
Voor een hindoe is die stilte van lichaam en geest de basis van waaruit je je essentiële natuur en je relatie met God (Brahman) ontdekt.
Bij een verlichte valt de notie van individualiteit volledig weg.
Hij/zij wordt één met Brahman, zoals een regendruppel zijn weg vindt naar de oceaan.

Op vrijdag 18 oktober 2019 is dr. Bruno Nagel te gast in het boeddhistische centrum Ehipassiko in Deurne, Vlaanderen. Zijn lezing gaat over de diepe verwantschap tussen het boeddhistisch en hindoeïstisch perspectief op bevrijding.

Bruno M. J. Nagel studeerde filosofie, theologie, godsdienstwetenschappen en Indo-Iraanse talen en culturen. Hij was van 1972 tot 2000 docent vergelijkende wijsbegeerte aan de Universiteit van Amsterdam. Van 1991 tot heden geeft hij les aan de School voor Comparatieve Filosofie in Antwerpen. Hij promoveerde op de Indiase wijsgeer Abhinavagupta en schreef artikelen over hindoeïstische en boeddhistische wijsbegeerte. Ook publiceerde hij over Meister Eckhart, onder meer in verhouding tot het zenboeddhisme. In het standaardwerk ‘Vijfentwintig Eeuwen Oosterse Filosofie’ schreef hij de inleiding over India en bezorgde hij de vertaling met toelichting van een aantal teksten uit de Indiase filosofie. Zijn bijzondere belangstelling gaat uit naar het grensgebied tussen filosofie en spiritualiteit.