Volgende week woensdag, op de twaalfde van de twaalfde om twaalf minuten over twaalf, in het jaar 2012 wordt in Almere de eerste steen gelegd van de nieuwe Van Hanh pagode. Het tempelgebouw vervangt de oude pagode in Nederhorst den Berg, die in een slechte bouwkundige staat verkeert.

De opdrachtgever voor de nieuwbouw is de stichting Vietnamese Boeddhistische Samenwerking in Nederland (VBSN). Voor Almere is als vestigingsplaats gekozen vanwege de centrale ligging, goede bereikbaarheid en passend in de plannen van de gemeente.

Naar verwachting is de ruwbouw van de pagode eind 2013 klaar. Daarna volgt de afbouw. De tweede fase, de bouw van de welkomstpoort en de vijftien meter hoge toren, begint wanneer de financiën dat toelaten. Tussen de voorgevel en de openbare weg wordt een tuin aangelegd. Het ontwerp van de nieuwe Van Hanh pagode moet de integratie van de Vietnamese gemeenschap in Nederland weerspiegelen, d.w.z. volop meedoen met de samenleving, maar wel met behoud van de eigen identiteit.

Qua vormgeving zal de pagode, ook op verzoek van de gemeente Almere, een bijzondere (oosterse) uitstraling hebben. Door gebruikmaking van typisch Nederlandse bouwmaterialen, zoals baksteen en dakpannen,  wordt de integratiegedachte benadrukt.

De tempel dient in de eerste plaats Vietnamese boeddhisten in Nederland, maar bezoekers uit het buitenland zijn van harte welkom, net als bezoekers van autochtone afkomst, zegt VBSN-woordvoerder Quang Tinh. Drie keer per jaar organiseert de stichting een grote viering (het Vietnamese nieuwjaarsfeest in februari; – de verjaardag van de Boeddha (in mei) en het Vulanfeest (vergelijkbaar met moederdag) in september), waar ongeveer zevenhonderd mensen per viering naar toe komen.

Voor twaalf december en dat specifieke tijdstip is gekozen omdat dan de voorbereidingen voor de bouw klaar zijn. ‘Verder is twaalf in veel culturen een mooi rond getal. Denk aan de twaalf uur in een etmaal en de twaalf maanden in een jaar. En het boeddhisme kent de twaalfvoudige keten van oorzaken,’ legt de woordvoerder uit. De pagode biedt ruimte aan de activiteiten van de stichting VBSN. Er zijn ruimtes met logiesfuncties, zodat monniken en andere bezoekers kunnen blijven overnachten.

VBSN-woordvoerder Quang Tinh: ‘De eerste gesprekken tussen de VBSN en de gemeente Almere over de bouw van de pagode begonnen al meer dan tien jaar geleden. Hoewel er veel onderling begrip en welwillendheid was, waren er enkele lange onderbrekingen in de gesprekken, omdat er geen geschikt perceel gevonden kon worden. De huidige locatie aan de Sumatraweg voldoet wel aan de voorwaarden. De naam van de pagode is ‘Van Hanh’, net als die van de huidige pagode. Van Hanh was een Vietnamese zenmonnik die leefde van 938 tot 1025. Hij was de belangrijkste leraar en adviseur van de keizer tijdens de Ly dynastie.  Letterlijk vertaald betekent ‘Van Hanh’ tienduizend deugden.’

De activiteiten van de stichting trekken afhankelijk van de aard van de activiteit tussen enkele tientallen en vele honderden deelnemers. Nagenoeg alle activiteiten worden in de pagode gehouden. Daarnaast brengen de aan de stichting verbonden monniken veel tijd door in de pagode en kunnen Vietnamese boeddhisten en andere belangstellenden daar altijd terecht om te bidden, mediteren, lezen of voor een gesprek met de monniken. Aan de stichting zijn drie geestelijke leiders verbonden: de eerwaarde Thich Minh Giac, de eerwaarde Thich Thong Tri en de eerwaarde Olanda Ananda, een Nederlandse monnik. Zij zorgen voor de geestelijke en ceremoniële begeleiding.

De functie van de pagode is drieledig:

• Religieus: Er is een Boeddha-altaar. Mensen kunnen in de pagode bidden, mediteren en religieuze lessen volgen. Grote en kleine ceremonies worden in de pagode gehouden. Er is een kleine bibliotheek met boeddhistische boeken.
• Cultureel: Veel activiteiten in de pagode zijn cultureel getint. De jongerengroep houdt zich behalve met het Boeddhisme ook bezig met bestudering van de Vietnamese taal, geschiedenis, literatuur e.d. Ook aan Vietnamese zang, dans en andere kunstvormen wordt aandacht besteed.
• Sociaal: De sociale functie van een pagode is niet nieuw. Voor de Vietnamese Boeddhisten in Nederland heeft die functie een extra dimensie. De activiteiten van de stichting zijn voor hen zeldzame gelegenheden, om andere Vietnamezen en geloofsgenoten te ontmoeten. Veel mensen hebben rondom de pagode een kennissenkring opgebouwd en bezoeken de vieringen mede met de bedoeling, om bekenden tegen te komen.

Voor de Nederlandse samenleving is de pagode vooral van belang, omdat deze bijdraagt aan een ethische samenleving. De pagode biedt een welkome aanvulling op de activiteiten van de buurthuizen, kerken etc. Met haar activiteiten in de pagode neemt de stichting overheid en gemeenten veel maatschappelijk werk uit handen. Daarnaast beantwoordt de pagode de toenemende vraag naar informatie over het boeddhisme uit alle lagen van de maatschappij en biedt de pagode faciliteiten voor beoefening.

Met haar activiteiten richt de stichting zich primair op de Vietnamezen die in Nederland wonen. Daarnaast organiseert de stichting ook een aantal activiteiten voor Nederlandse en Srilankaanse boeddhisten. Deze activiteiten worden geleid door Olanda Ananda. De stichting heeft een belangrijke maatschappelijke functie. Zij biedt Vietnamese boeddhisten de gelegenheid, om op de vertrouwde waarden en op elkaar terug te kunnen vallen, maar stimuleert daarnaast, om in grote betrokkenheid tot de mensheid, en dus ook tot de Nederlandse maatschappij, te leven. Door mensen aan te sporen volgens de normen van de Boeddha te leven tracht de stichting bij te dragen aan een ethische en veilige samenleving.

In Nederland wonen circa veertienduizend mensen van Vietnamese afkomst. De meesten kwamen in de jaren ’80 als politiek vluchteling naar Nederland. Het boeddhisme is binnen deze groepering de grootste religie. De Vietnamese cultuur wordt gedomineerd door het Mahayana-boeddhisme.  De stichting vertegenwoordigt enkele duizenden in Nederland verblijvende boeddhisten van Vietnamese afkomst.

Zie ook eerste steen