Een groepje van ongeveer 10 mensen van Extinction Rebellion houdt sinds vanmorgen 11.00 uur een vreedzame sit-in in het ministerie van Financiën aan de Korte Voorhout in Den Haag. De groep eist een onmiddellijke stop op subsidies voor olie, kolen en gas en zal niet vertrekken totdat die eis is ingewilligd.
De Kamer debatteert vandaag over de regeringsverklaring. In het regeerakkoord is niets concreets opgenomen over een afbouw van staatssteun voor olie, kolen en gas, meestal via belastingvoordelen.
Lobby bezet
Extinction Rebellion kwam vanmorgen rond 11 uur de lobby binnen van het ministerie van Financiën en overhandigde een brief met de eis: stop direct met de staatssteun aan fossiele bedrijven. De groep heeft banners bij zich met teksten als ‘Stop subsidies aan de fossiele industrie’ en ‘Grijp nu in’. Het ministerie van Financiën is, naast het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, verantwoordelijk voor de staatsteun aan fossiele bedrijven.
Naar schatting gaat in Nederland jaarlijks een bedrag van circa 17,5 miljard euro aan staatssteun naar fossiele bedrijven. Dat is een veelvoud van de uitgaven aan klimaatbeleid. Ondertussen woekert de klimaatcrisis voort. De laatste 7 jaar waren de warmste jaren ooit gemeten en de klimaatcrisis wordt een steeds grotere bedreiging voor de voedselvoorziening. Vorig jaar zijn naar schatting 250.000 kinderen in Afrika van de honger gestorven als gevolg van klimaatverandering. ‘Het is pervers en misdadig dat midden in de uit de hand lopende klimaatcrisis, nog steeds drie keer zoveel staatssteun gaat naar het verergeren van het probleem als naar de oplossing,’ zegt een woordvoerder van Extinction Rebellion, Lucas Winnips.
‘Geen wingewest’
Het ministerie van Financiën is verantwoordelijk voor de inkomsten en uitgaven van het Rijk. Het ziet erop toe dat het geld van de Nederlandse overheid doelmatig wordt besteed. Het subsidiëren van de fossiele industrie heeft desastreuze gevolgen en staat volgens XR dus haaks op de zorgplicht die de overheid voor haar burgers heeft.
Hoewel eerder is toegezegd dat uiterlijk in 2020 gestopt zou worden met financiële prikkels voor fossiele brandstoffen, is in het nieuwe regeerakkoord alleen opgenomen dat de afbouw wordt onderzocht. Winnips: ‘Dat is veel te vrijblijvend. Aan de protesten rondom de gaswinning in Groningen, de lozing van afvalwater in Twente en de nieuwe boringen onder woningen in Rotterdam, blijkt wel dat er geen draagvlak meer in de samenleving is voor de fossiele industrie. Nederland is geen wingewest voor buitenlandse multinationals zoals Shell en Exxon. Het moet afgelopen zijn met het spekken van deze schadelijke sector met miljarden aan belastinggeld.’
Burgerlijke ongehoorzaamheid
Extinction Rebellion wil met creatieve, vreedzame en soms ontregelende acties de overheid en grote bedrijven dwingen om in te grijpen in de klimaatcrisis. De overheid moet eerlijk zijn over de risico’s en kosten van klimaatverandering en ecologische teloorgang, doen wat nodig is om de afbraak te stoppen en burgers betrekken bij de oplossingen. Pensioenfonds ABP besloot mede door de acties van Extinction Rebellion te stoppen met beleggen in producenten van fossiele brandstoffen. In oktober 2021 kwam Extinction Rebellion in het nieuws doordat duizenden mensen in Den Haag actievoerden voor klimaatrechtvaardigheid.