Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, Stientje van Veldhoven, publiceerde vandaag nieuwe plannen om de luchtvervuiling aan te pakken. Volgens Milieudefensie is het een goede eerste aanzet, maar is hiermee niet verzekerd dat op de kortst mogelijke termijn alle knelpunten worden opgelost.

De rechter oordeelde in september vorig jaar in een kort geding, aangespannen door Milieudefensie, dat het Rijk met een nieuw luchtkwaliteitsplan moest komen. Dit plan moet ervoor zorgen dat de overschrijdingen van de wettelijke luchtkwaliteitsnormen op de kortst mogelijke termijn worden beëindigd. De vandaag gepresenteerde plannen zijn door het ministerie en gemeenten gemaakt om dat vonnis uit te voeren.

“Het is mooi dat er nu een eerste stap wordt gezet en dat de staatssecretaris het belang van gezonde lucht inziet. Maar er zal nog een tandje bij moeten om de overschrijdingen van de Europese luchtkwaliteitsnormen echt snel op te lossen, zoals de rechter heeft opgedragen”, zegt Anne Knol, campagneleider duurzaam verkeer Milieudefensie. “Er staan wel een paar interessante maatregelen in het plan. Zo gaat de gemeente Arnhem, zoals bekend, een strenge milieuzone invoeren en wordt in Den Bosch een 30 kilometerzone ingevoerd. Ook gaat het Rijk het mogelijk maken dat gemeenten hun parkeertarieven verlagen voor schone voertuigen.”

Meer ambitie nodig

Belangrijke maatregelen, zoals bijvoorbeeld de maximumsnelheid van 130 kilometer per uur terugdraaien en stoppen met de aanleg van allerlei nieuwe snelwegen, staan niet in de plannen. Juist op plekken waar de knelpunten heel hardnekkig zijn, is onduidelijk of de maatregelen voldoende zijn om de grote verkeersdrukte terug te dringen. “Het ministerie erkent in de plannen ook dat de knelpunten daar zeer hardnekkig zijn. Ook weten we dat de Europese normen niet streng genoeg zijn om de gezondheid te beschermen. Dat betekent dus dat er meer ambitie nodig is”, zegt Anne Knol. “Zowel vanwege de rechtszaak, maar -vooral- vanwege het belang van gezonde lucht voor omwonenden.”

Knelpunten

Houtstook slecht voor milieu.

Op 130 locaties worden de Europese luchtkwaliteitsnormen nog overschreden. Vooral langs drukke wegen in binnensteden en rond grote veehouderijen is er teveel fijnstof en stikstofdioxide. Volgens Milieudefensie is de oplossing voor luchtvervuiling in steden dat er veel meer wordt geïnvesteerd in fietsen, wandelen, openbaar vervoer en elektrische deelauto’s. “Dat levert niet alleen gezondere lucht op, maar leidt ook tot minder uitstoot van CO2. Ook nemen auto’s momenteel de helft van alle ruimte op straat in; dat is echt teveel. Minder auto’s betekent een gezondere en meer leefbare stad. Daarnaast moet ervoor gezorgd worden dat de stad voor iedereen bereikbaar blijft, juist ook voor mensen die zich geen auto kunnen of willen permitteren”, licht Anne Knol toe. Behalve het verkeer moet volgens de organisatie de overheid ook andere bronnen van luchtvervuiling aanpakken, zoals de intensieve veehouderij, scheep- en luchtvaart en houtstook.

Rechtszaken

Het luchtkwaliteitsplan van het ministerie volgt na de uitspraak van de rechter in het kort geding dat door Milieudefensie was aangespannen. Na het kort geding volgde nog een uitgebreidere rechtszaak, de zogenaamde bodemprocedure, die Milieudefensie niet heeft gewonnen. Daartegen is Milieudefensie in hoger beroep gegaan. Op dit moment geldt de uitspraak van het kort geding nog en moet de Staat zich aan die uitspraak houden. “Wij gaan kijken of de maatregelen uit dit plan voldoende zijn om aan dat vonnis te voldoen”, aldus Anne Knol.