Voedselwaakhond foodwatch liet laboratoriumanalyses uitvoeren naar verschillende bakingrediënten van Dr. Oetker, nadat het bedrijf tijdens e-mailcorrespondentie met foodwatch beweerde dat er geen omstreden nanodeeltjes van titaniumdioxide (E171) in hun producten te vinden zijn. De bewering van Dr. Oetker werd weerlegd: in alle geteste producten werden aanzienlijke hoeveelheden nanodeeltjes gevonden.

Het gebruik van de kleurstof E171 in levensmiddelen, om producten als kauwgom, bakkerijproducten en snoepgoed een witte kleur en glans te geven, is momenteel onderwerp van controverse. Volgens verschillende studies kunnen de nanodeeltjes terechtkomen in de lever en darmen, wat tumorvorming kan stimuleren. EFSA, de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid, gaf een positief advies over E171 maar onderstreepte tegelijkertijd het gebrek aan wetenschappelijke studies. De Franse Autoriteit (ANSES) concludeerde echter dat de veiligheid niet kan worden aangetoond, net zoals het Nederlandse Bureau voor Risicobeoordeling & Onderzoek (BuRo – onderdeel van de NVWA): ‘de onlangs gepubliceerde gegevens geven aanleiding tot bezorgdheid’. Uit voorzorg verbood de Franse overheid het gebruik van E171 vanaf 2020. foodwatch roept, samen met andere Europese consumentenorganisaties, de Europese Commissie op om het gebruik van titaniumdioxide (E171) in voedsel te verbieden.

Dr. Oetkers’ ontkenning

Suikerglazuur, bakmix, taartdecoratie: talrijke bakingrediënten van de Dr. Oetker-voedingsgroep bevatten het potentieel kankerverwekkende voedingsadditief titaniumdioxide (E171). Titaniumdioxide bevat nanodeeltjes die zich kunnen ophopen in weefsels, waardoor organen zoals de lever of darmen beschadigd kunnen worden. Deze nanodeeltjes zijn mogelijk kankerverwekkend. Daarom riep foodwatch Dr. Oetker op om te stoppen met het gebruik van titaniumdioxide in haar producten. In een reactie stelde Dr. Oetker echter dat de kleurstof ‘onschadelijk voor de gezondheid’ was: ‘Voor alle Dr. Oetker producten die momenteel nog steeds de kleurstof titaniumdioxide bevatten, kunnen wij u verzekeren dat de grootte van het gebruikte titaniumdioxide boven de nano-grens ligt.’

Beeld: foodwatch

Laboratoriumanalyses in opdracht van de foodwatch Duitsland weerleggen volgens foodwatch  deze uitspraken van Dr. Oetker echter: in alle vier de geteste producten uit Duitsland werden aanzienlijke hoeveelheden nanodeeltjes gevonden. De titaniumdioxide in het ‘kruimelcakebakmengsel’ bestond voor 22 procent uit nanodeeltjes, bij de ‘grappige suikerogen’ is dit 33 procent en bij de ‘kant-en-klare suikerglazuur Classic’ 42 procent. De titaniumdioxide in de taartdecoratie ‘Rosa Mix’ bestond zelfs voor 100 procent uit nanodeeltjes. Eén van deze producten met E171, namelijk Dr. Oetker Glazuur Wit (in Duitsland Zuckerguss Classic) wordt ook in Nederland verkocht. Ook in dit product zijn hoogstwaarschijnlijk nanodeeltjes te vinden, aangezien E171 volgens wetenschappers een stof is die altijd deeltjes van nanoformaat bevat. foodwatch: ‘In de plaats van valselijk te beweren dat er geen schadelijke nanodeeltjes in haar producten zitten, zou Dr. Oetker beter het gebruik van titaniumdioxide zo snel mogelijk kunnen stopzetten om de gezondheid van haar consumenten beschermen.’

Het Nederlandse BuRo (NVWA) adviseert de minister voor Medische Zorg en Sport Bruno Bruins ‘te overleggen met voedselproducenten om te zorgen dat consumenten minder worden blootgesteld aan E171 en/of titaniumdioxide’. Het BuRo benadrukt ook dat verder wetenschappelijk onderzoek naar darmkanker als gevolg van E171 noodzakelijk is. ‘Een geldige risico-evaluatie is niet mogelijk zolang deze studies niet zijn afgerond.’ Ook volgens de Franse Autoriteit voor voedselveiligheid (ANSES) kan de veiligheid van het additief momenteel niet worden aangetoond. In Frankrijk mag de stof vanaf 2020 niet meer aan voedsel worden toegevoegd. De Franse regering past hierbij het Europese voorzorgsbeginsel toe: producten en stoffen mogen alleen op de Europese markt worden toegelaten wanneer zij bewezen veilig zijn. foodwatch: ‘Additieven die mogelijk kanker veroorzaken horen absoluut niet thuis in ons voedsel en moeten verboden worden op Europees niveau’.