Ik ben opgegroeid in een tijd dat de vakbonden veel macht hadden, politieke partijen nog redelijk te vertrouwen waren en dat mensen de straat opgingen om hun eisen kracht bij te zetten, zoals havenarbeiders in Rotterdam en de grote landelijke demonstraties tegen de kruisraketten, georganiseerd door het IKV. Ik liep met vrienden mee in die tochten en was actief binnen de vakbond, bereid om stakingsbrekers hardhandig op straat te zetten. Minkukels die wel profiteerden van loonsverhogingen en extraatjes maar weigerden het werk neer te leggen. Solidariteit, weet je wel.
De tijden zijn veranderd, mijn vakbond waarvan ik al sinds 1967 lid van ben, biedt cursussen aan en adviseert over rechtsbescherming van journalisten die door de politie in hun werk worden bedreigd en gehinderd. En geeft internationaal erkende perskaarten uit waarmee aan de autoriteiten gevraagd wordt de houder niet te hinderen in zijn werk.
De macht van bonden is tanende met al die flexwerkers zonder contract en een goede pensioenopbouw. Die macht is gestoeld op de bereidheid eisen kracht bij te zetten door het werk neer te leggen. Zoals bij Tata Steel, maar dat is een zeldzaamheid. Als uw machtige arm het wil…Welke ZZP’er durft dat nog aan? En welke gevestigde organisatie durft het aan om het verzet tegen coronamaatregelen te bundelen en die te leiden? Als er al behoefte aan is.
Wetenschappers, kenners van de beweegredenen van mensen die in verzet komen, zeggen dat we naar de opstandelingen moeten luisteren ook al zijn we het niet met hen eens. In een gesprek wroeten naar de dieper liggende redenen van de mensen die bijvoorbeeld tegen de lockdown en avondklok zijn. Ze niet als schorremorrie te zien.
Er is geen actief IKV, interkerkelijk vredesberaad meer en de bonden zijn er niet voor deze opstandelingen. Kerken zijn tapijtwinkels geworden. De politiek laat mensen in de steek, in de Tweede Kamer heeft 90 percent van de politici een academische achtergrond, zelfs de Partij van de Arbeid kent geen arbeiders meer. Zo’n zestig percent van de Nederlanders vertrouwt de politiek niet, in België is dat 70 percent en in de zuidelijke landen loopt dat op tot wel 90 percent.
Als volksvertegenwoordigers het volk niet meer vertegenwoordigen trekken mensen gele hesjes aan en blokkeren wegen en voeren actie. De burgermacht. Onder meer Macron en Rutte hadden daar in eerste instantie geen antwoord op, lieten zich door pr-lui adviseren, en ontvingen de gele hesjes in het Torentje en Élysée om ze te laten weten naar hun eisen te luisteren. Inpakken heet dat. De hesjes trapten daar in, er was alleen nog maar een zogenaamd wij-front, dachten ze.
Het kan ook anders, in het Duitstalige gebied van België adviseren burgerraden over zaken die hen raken politici die daar ook naar luisteren. De burgerwacht.
Vorige week was er op het Malieveld in Den Haag een bijeenkomst van zogenoemde koffiedrinkers en anderen die het niet eens zijn met de coronamaatregelen. Veel demonstranten droegen geen mondkapjes en hielden geen afstand. Het veld stroomde vol, er waren er meer dan toegestaan was als je afstand zou houden. Dat komt, zegt een demonstrant, omdat de politie op andere plekken in Den Haag demonstranten opving en ze naar het Malieveld begeleidde. Waar de politie op een gegeven moment paarden, honden, een waterkanon en manschappen inzette omdat de demonstranten zich niet aan de regels hielden. Ook tegen mensen die vreedzaam onder een gele paraplu liepen, een variant op het gele hesje.
Een dag later werden in het Journaal afschuwelijke beelden vertoond van een op de grond liggende demonstrant waarin een politiehond zich had vastgebeten en politiemensen de weerloze man met lange latten in elkaar sloegen. Het deed me denken aan het politiegeweld in Amerika tegen meestal zwarten. Afschuwelijk.
Mensen beklaagden zich, dienden klachten in en een politiechef zei dat deze beelden niet direct de oorzaak duidden van de bijtende hond en slaande agenten en er eerst een onderzoek moest plaatsvinden. Wat eraan vooraf is gegaan. Terwijl je als burger denkt: een hond hoort geen mens te bijten die weerloos op de grond ligt en met de lange lat geslagen te worden. In het boeddhisme gaat het om het nu en dat is wat ik zag toen en nu.
Een vertegenwoordiger van AI zei dat politiemensen tijdens de opleiding geleerd wordt niet op het hoofd van demonstranten te slaan en dat toch gebeurde. En politiehonden worden al tijdens de opleiding getreiterd en met elektrische apparaten bewerkt door hun burger opvoeders, zoals laatst tijdens een reportage op tv bleek, om ze fanatiek te maken.
Je zou kunnen zeggen: eigen schuld, dikke bult. Je weet dat als je naar het Malieveld afreist en de regels niet naleeft en er te veel mensen op dat veld staan, de politie ingrijpt. Nu maakte de burgemeester van Den Haag een eind aan die demonstratie.
Het Malieveld en al die andere plaatsen in de wereld waar mensen in opstand komen tegen de leiders en politici en gevestigde orde, zijn plaatsen, voorbeelden van een gebrek aan vertrouwen. Zelfs de politie demonstreert er voor een betere beloning. Corona lijkt nu de aanleiding om de straat op te gaan, maar er zijn veel meer onderliggende oorzaken. Zoals gebrek aan een zorgzame samenleving, kansen op een vaste baan, betaalbare gezondheidszorg, je veilig voelen, gehoord en gezien worden, niet belazerd worden door een belastingdienst. Er toe doen, niet alleen op 17 maart.
Er is een behoefte aan een nieuw leger des heils in onze samenleving. Geloof in elkaar.
Moedig voorwaarts!
Cees van Winden zegt
Dit is ook mijn beleving, het is een wereld die ik niet wil.
Ik zoek de oplossing in mezelf en droom een wereld van vrede en respect.
Mijn wereld kies ik zelf en elke poging om dat waar te maken en lukt vervult me met emotionele blijdschap.
Heb je naaste lief als jezelf is geen gebod maar een levensstijl.
Als het lukt?
Waarom zou het niet lukken
Moedig voorwaarts.
Cees van Winden