• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Hans van Dam » Verlos ons van onze verlossers

Verlos ons van onze verlossers

9 december 2025 door Hans van Dam

Wie is er bang voor rood, geel en blauw?

Beste Hans,

Hierbij een linkje naar een interview met de spirituele leraar Elckerlyc. Ik ben benieuwd wat je ervan vindt.

Beste Frans,

Dank voor je, even tellen… vierde tip deze maand. Wat een saai filmpje weer. De riebels krijg ik van die talking heads. Hun ontstellende stelligheid. Die diarree van clichés, hoe krijgen ze ze bij elkaar gescheten. Zitten er dan alleen klonen op internet?

Frans: Ik dacht dat ik je er een plezier mee deed.

Hans: Wil je mij een plezier doen? Link me out. Stuur me geen filmpjes meer. Je mag er net zoveel niet-sturen als je wilt. Weet je wat, stuur ze me iedere dag allemaal niet meer. Dan ben jij wel even zoet en ik wat minder zuur.

Frans: Hierbij het… oei, zevende linkje deze maand. Sorry hoor, ik ben ervan overtuigd dat deze je aan zal spreken. Je moet wel even de tijd voor nemen om het gesprokene goed tot je door te laten dringen. Ik vroeg je bijna om het voor mij te doen, maar je moet het natuurlijk voor jezelf doen – voor het Zelf.

Hans: Sinds ik online ben worden mij onophoudelijk filmpjes, boekjes, cursussen, leraren, goeroes aanbevolen, alsof mijn website SOS.nl heet in plaats van NietWeten.nl. De katholieke mysticus Jan van het Kruis sprak vol afschuw over ‘de donkere nacht van de ziel’, het limbo van niet-weten waarin je volgens hem terechtkomt nadat je je van alle zelfbeelden en godsbeelden hebt ontdaan en voordat het de beeldloze godheid behaagt je ziel binnen te gaan om de ontstane holte op te vullen.

Ook in jouw ogen schijnt het niet-weten een noodzakelijk kwaad te zijn. Een wachtkamer zonder dak of gemak. De blote hemel tussen woonhuis en godshuis. De bomkrater die de ingang tot het paradijs verspert en zo snel mogelijk opgevuld moet worden met rotsblokken van begrippen. Wat een misverstand. Als agnost vind ik ademruimte in dat gigagat, denkruimte, speelruimte, leefruimte. Van je af kunnen kijken, alles overzien, rondom tot aan de horizon, dat geeft mij rust. Geen pleinvrees maar pleinvree, pleinvreugd, pleinlust. Begrijp je wat ik bedoel?

Frans: Ik kan zo’n filmpje wel honderd keer zien, weet je dat? Ik word er helemaal blij van. Elckerlyc weet het als geen ander te vertolken.

Hans: Elckerlyc weet het als elk lijk te vertolken. Binnen vijf minuten ben je volledig begraven onder de overleden overlevering. Ego, maya, verlichting, keuzeloos gewaarzijn, meditatie, transcendentie, gelukzaligheid, onvoorwaardelijke liefde, eeuwige wijsheid, openheid, heelheid, verbondenheid, non-dualiteit, universeel bewustzijn, het absolute, je ware zelf, de bron, essentie, het eeuwige heden – de hele rataplan.

Jaren geleden heb ik in een roes van beate verstandsverbijstering een streep gezet door deze en soortgelijke termen. Niet met een potlood, niet met een pen, met een stanleymes. Rats rats rats, de rafels hingen erbij. Door de reten blies een frisse wind en achter de grauwe woorden verscheen de bonte wereld, Who’s Afraid of Red, Yellow and Blue. Sindsdien is Stanley mijn steun en toeverlaat. Zodra iets of iemand mij bindt, snijdt hij mijn boeien door, zo blijf ik ongebonden. Ik hoef dus nergens van verlost te worden, behalve van mijn verlossers.

Frans, jongen, zoek een ander schaap om te hoeden als je zo nodig moet. Of zie onder ogen dat je via mij en god weet wie jezelf aan het hoeden bent, net als iedere leraar die ik ken – de herder is het schaap. De enige manier waarop jij aan mijn rust kunt bijdragen is mij met rust laten. Ik vroeg je bijna om het voor jezelf te doen, maar je moet het natuurlijk voor mij doen, anders blijf je aan de gang.

Index | vorige | volgende

Omslag van de Agnosereeks, een serie boeken over niet-weten.Deze tekst maakt deel uit van de serie Levenskunst voor nitwits, deel 7 van de Agnosereeks. Woord: Hans van Dam. Beeld: Lucienne van Dam. Alle teksten van deze serie in het Boeddhistisch Dagblad. Alle series van Hans in het Boeddhistisch Dagblad. Levenskunst voor nitwits op NietWeten.nl.

Categorie: Hans van Dam Tags: advaita, leraren, levenskunst, Levenskunst voor nitwits, niet-weten, non-dualisme, wijsheid

Lees ook:

  1. Het Eeuwig Unieke: particularisme
  2. Levenskunst is kinderspel
  3. Wijsheid is: overal de keerzijden van zien
  4. Raad weten met radeloosheid

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Dam

Hans van Dam is de auteur van de Agnosereeks, een serie van 13 boeken over niet-weten. Lees ze gratis op NietWeten.nl of in het BD. Paperbacks. Contact. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 september 2025
    Van Zelfcompassie naar Compassie
  • 10 december 2025
    Online lezingenserie 'Mededogen, de kern van inwijding' (3)
  • 10 december 2025
    Rigpa Woensdag - Inspiraties uit het Tibetaanse boek van leven en sterven
  • 11 december 2025
    Online Dhammapada Reading Session
  • 12 december 2025
    Vajrasattva Weekend (studieweekend)
  • 13 december 2025
    Mindfulness of Breathing, Anapanasati Meditation, All levels
  • 13 december 2025
    Rigpa Zaterdag
  • 13 december 2025
    André van der Braak; Alles omarmen
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Afscheidslied: Hé ho, alles gaat voorbij

    Hans van Dam - 8 december 2025

    Vergankelijkheid vergaat niet.

    BUN-voorzitter Michael Ritman: ‘de waarheid van de dharma kan niet aangetast worden door wangedrag van een leraar’

    Nicole Mulders - 14 november 2025

    Eind november 2025 neemt Michael Ritman afscheid als voorzitter van de Boeddhistische Unie Nederland (BUN). In maart 2020 interviewde Nicole Mulders hem voor het Boeddhistisch Dagblad. De boeddhistische wereld verkeerde geruime tijd voor dat interview in zwaar weer door seksueel- en machtsmisbruik door boeddhistische leraren. Het aantal leden van de BUN is van 37 naar ruim 50 gegroeid, onder meer door de aansluiting van Aziatische boeddhistische tempels waar Ritman het contact mee aanging.

    Van wie is jouw lijf? De mythe van het eigen lichaam

    Hans van Dam - 24 september 2025

    Hoe je van je lichaam afkomt zonder het te doden; incarnatie in het licht van afhankelijk bestaan (pratitya samutpada).

    Ardan, van zenleraar tot brugwachter – ‘Je opent de brug en je sluit ‘m weer. Bijna zen.’

    Ardan - 9 augustus 2025

    'Ik wil mezelf niet opzadelen met titels. En bovendien zei me de titel 'zenleraar' niet zoveel. Was ik nu anders geworden? Kon ik nu beter mensen begeleiden dan daarvoor? Het klopte voor mij niet. Datgene wat mij het meest gebracht had, namelijk die vrije vrouw/man zonder titel liep nu met een titel rond. En dat beviel me niks.'

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Verlos ons van onze verlossers
    • Dagopening
    • Het jaar 2025 – dag 342 – tweedagen
    • Gerechtshof – hulp bij zelfdoding blijft verboden
    • Kun je willen wat je wilt?

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.