• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Hans van Dam » Malen over de mind – proeven van vrijdenkerij

Malen over de mind – proeven van vrijdenkerij

6 april 2022 door Hans van Dam

Is het denkbaar dat waarheid en wijsheid alleen in vraagvorm bestaan?

Beste Hans,

Al ons denken is gebaseerd op ervaring en, erger nog, op conditionering. Hoe lang je ook je geheugen doorzoekt, het levert nooit nieuwe antwoorden op. Denken is dus niet alleen een trage en vermoeiende maar ook een beperkte activiteit. Hoe zwaar het is kun je wel zien aan De Denker van Rodin, die zijn enorme hoofd met zijn hand moet ondersteunen.

Denken is eigenlijk maar een zielige bezigheid. Het is in wezen leeg. Natuurlijk, je moet nadenken als je een zelfbouwkast in elkaar wilt zetten, maar verder? Denken over gevoel doet je uiteindelijk bij de psychiater belanden. Die je problemen oplost met pilletjes. Denken over het leven leidt uiteindelijk tot zelfmoord.

Gelukkig is het denken geen mechanisme waar we niets over te zeggen hebben. Integendeel, het is een stuurbaar proces waar we wel degelijk invloed op kunnen uitoefenen. Alleen moeten we ons daar voortdurend op toeleggen. Fietsen leer je ook niet van de ene dag op de andere.

We moeten ons bewust leren worden van onze gedachten. We moeten afstand leren nemen van onszelf en onze gedachtestroom op de voet leren volgen. Dat is een bijzonder interessante en leerzame bezigheid die tot grote zelfkennis leidt. Zelfkennis is waar het in dit leven allemaal om draait.

Hoe lastig het door alle conditioneringen ook is, door ons bewust te worden van onze gedachten en deze zonder enig oordeel te volgen, kunnen we veel over onszelf en ons gevoelsleven te weten komen. Kijken, niet oordelen. Zo krijgen we weer contact met onszelf.

Natuurlijk is dat niet altijd even makkelijk, want je komt heel wat tegen – bubbels die je alleen kunt aangaan met je eigen waarheid en je eigen wijsheid.

Aandacht voor je denken is puur liefdewerk. Het zal je laten zien dat denken een beperkte maar stuurbare bezigheid is.

Beste Steven,

Leuk bedacht, al levert het dan geen nieuwe antwoorden op.

Steven: Mag ik aandringen op een inhoudelijke reactie?

Hans: Als het denken in wezen leeg is, welke inhoud zou mijn reactie dan kunnen hebben?

Als jouw denken maar een zielige bezigheid is, waarom val je mij er dan mee lastig?

Als je denken maar een zielige bezigheid vindt, waarom hou je je dan bezig met het mijne?

Als het denken een domme zoekautomaat is die alleen maar oude antwoorden ophoest, hoe denk je er dan ooit aan te ontsnappen?

Als alle antwoorden van het denken altijd al oud zijn geweest, waar komen ze dan oorspronkelijk vandaan?

Steven: Ja, hallo. Vragen heb ik zelf genoeg.

Hans: Ik denk het niet. Antwoorden, die heb je wel genoeg. Je brief staat er vol mee. Hier heb je als tegenwicht nog wat vragen:

Denk je echt dat denken over gevoel iedereen bij de psychiater doet belanden? Zouden er geen mensen zijn die over hun gevoel nadenken zonder bij de psychiater terecht te komen, of mensen die juist doordat ze veel over hun gevoel denken geen psychiater nodig hebben?

Denk je echt dat alle psychiaters alleen maar pilletjes kunnen voorschrijven? Al eens een psychiater geprobeerd die over alternatieven beschikt of vragen weet te stellen?

Denk je echt dat denken over het leven uiteindelijk leidt tot zelfmoord? Zouden er geen mensen zijn die vrijelijk over het leven nadenken zonder zelfmoord te plegen, of mensen die juist doordat ze veel over het leven nadenken geen zelfmoord plegen?

Denk je echt dat het om zelfkennis draait in het leven en dat dat voor iedereen geldt? Dat het ergens om draait in het leven en niet overal om of nergens om of om meerdere dingen tegelijk of om het een na het ander of zo?

Denk je echt dat we onze gedachtestroom op de voet moeten volgen, ons bewust moeten worden van onze gedachten en er afstand van moeten nemen, of is dat ook maar een gedachte in je gedachtestroom waarvan je je bewust moet worden en afstand moet nemen?

Denk je echt dat je naar je gedachtestroom moet kijken zonder oordeel of is dat het volgende oordeel over hoe je naar je gedachtestroom moet kijken?

Denk je echt dat we kijkend naar onze gedachtestroom weer contact krijgen met onszelf? Zouden er geen mensen zijn die daardoor juist vervreemd raken van zichzelf, bij de psychiater belanden of zelfmoord plegen?

Denk je echt dat je de bubbels in je denken moet aangaan, en dat je ze alleen kunt aangaan met je eigen waarheid en je eigen wijsheid? Geldt dat ook voor alle bubbels in je denken over de bubbels in je denken? Wanneer denk je die eens aan te gaan?

Denk je echt dat iedereen zijn eigen waarheid en zijn eigen wijsheid heeft of is dat toevallig je eigen waarheid of wijsheid over iedereen?

Tot slot: is het denkbaar dat waarheid en wijsheid alleen in vraagvorm bestaan?

Meer antwoorden heb ik niet voor je, sorry.

Ik hoop dat je hier wel genoegen mee neemt.

Cocon met oogjes.
Malen over de mind.

Index | vorige | volgende

Hans van Dam, auteur van de Agnosereeks en NietWeten.nl.
Hans van Dam NietWeten.nl

Deze tekst maakt deel uit van het Witboek Verlichting van Hans van Dam. Illustraties: Lucienne van Dam. Archief van het Witboek Verlichting in het Boeddhistisch Dagblad. Index van het Witboek Verlichting in het Boeddhistisch Dagblad. Het Witboek Verlichting op NietWeten.nl. NietWeten.nl. Alle publicaties van Hans van Dam in het Boeddhistisch Dagblad. Alle boeken over niet-weten van Hans van Dam.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Hans van Dam Tags: denken, denken doorzien, niet-weten, verlichting, Witboek Verlichting

Lees ook:

  1. Niet-weten is woorden vermoorden
  2. Waarom de wet van non-contradictie onwettig is
  3. Zijn onze gedachten wel waar?
  4. Ooit – elf omwegen naar Nooitgedacht

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Dam

Columns. Boeken. NietWeten.nl. Contact. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 14 augustus 2022
    Kum Nye Dancing zomerserie | Online | vanaf 14 aug
  • 19 augustus 2022 - 21 augustus 2022
    Retraite weekend | Vreugde van zijn: gelukkig zijn | Live | 19-21 aug
  • 22 augustus 2022 - 26 augustus 2022
    3-daagse boeddha vakantie
  • 26 augustus 2022 - 28 augustus 2022
    Retraite weekend | Liefde en Compassie voor jezelf en anderen | Live| 26-28 aug
  • 3 september 2022
    Gratis Workshop | Waardering voor jezelf en anderen | Live en Online | 
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – Deel 1

    Kees Moerbeek - 7 augustus 2022

    De auteur signaleert een onontkoombare overgang naar een staatsgrenzen overstijgende vervlechting van belangrijke leefomstandigheden op economisch, cultureel, klimatologisch en technologisch gebied. Het verlies van houvast dat dit veroorzaakt valt samen met het verlies van de bescherming door de verzorgingsstaat. Dit wordt verergerd door de onverschilligheid in leidende politieke en economische kringen ten opzichte van de onzekerheid die de veranderingen oproepen. De weerstand die dit alles opwekt neemt op veel plaatsen onder invloed van populistische en autoritaire bewegingen ‘de vorm aan van een afwijzing van anderen, andersdenkenden en andersverschijnende mensen.’

    Woef hé…een signalering

    Erik Hoogcarspel - 4 augustus 2022

    Georg Luck (1926 – 2013) was hoogleraar aan de Universiteit in Baltimore, Verenigde Staten in de klassieke cultuur en talen. Aan het einde van zijn carrière heeft hij op verzoek van een collega een studie uitgevoerd naar een heel aparte groep van filosofen, de cynici. Het wordt cynicus is afgeleid van “hond”, kynos. Deze “honden” predikten voor het volk en leidden talentvolle leerlingen op.

    De kinderen hebben nu rust nodig. Over ouderverstoting.

    Rob van Boven en Luuk Mur - 2 augustus 2022

    De kinderen waren 5 en 4 jaar toen de moeder vertrok met de kinderen. Ze wilde niet langer als slaaf behandeld worden door haar man. De kinderrechter besliste dat het woonverblijf bij moeder was, er kwam een bezoekregeling met vader en er werd opgelegd dat de ouders mee zouden doen aan ouderbemiddeling. De bemiddeling werd geen succes en ook een tweede en derde poging mislukte. Toen kwam er een melding bij Veilig Thuis door de vrijwillige jeugdhulpverlening.

    Crisis op crisis

    gastauteur - 1 augustus 2022

    Stel dat de vooronderstelling dat de mens beschikt over een vrije wil nu eens niet waar blijkt te zijn terwijl ons wetstelsel daar wel vanuit gaat en daarmee aansluit bij het vrije-markt-denken, het kapitalisme. En als dat niet waar is of maar heel beperkt, wat betekent dat dan? Dat er zoiets als een vrije wil bestaat is een aanname, een geloofsartikel.

    Narrative self en experiential self: hoe begrip van meditatieonderzoek beoefenaars kan helpen op hun pad

    gastauteur - 31 juli 2022

    Ik gebruik wel eens het beeld van een motor met zijspan. Als je geen meditatiebeoefenaar bent dan zit het narratief achter de stuur en de directe ervaring in het zijspan. Door beoefening kan je dat omdraaien, kom je ‘in’ de ervaring. En als je het narratief toch nodig hebt, dan zet je hem in. Waarvoor het ook helpt is dat mensen het niet meer zo vervelend vinden wanneer ze niet opmerkzaam zijn omdat ze begrijpen waar het narratief mee bezig is. Zo voorkom je de opbouw van aversie tijdens het mediteren.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Elf visioenen van het Levende Licht
    • Het jaar 2022 – dag 219 – sorrypoliticus
    • Dalai Lama feliciteert nieuwe Indiase vice-president met benoeming
    • Halte Hertenkamp – Alsof er iets te kiezen valt
    • Over Theologie 29 – Even tussendoor…

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens