• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Hans van Dam » 28. De wil is vrij maar niet van mij

28. De wil is vrij maar niet van mij

1 november 2019 door Hans van Dam

Bishr, zoon van Harith, werd eens gevraagd waarom hij geen onderricht gaf. ‘Ik ben met onderwijzen opgehouden omdat ik merk dat ik een sterke drang tot onderwijzen heb. Zodra deze drang voorbij is, ga ik uit vrije wil onderricht geven.’


Hans: Mensen vragen weleens waarom ik geen lesgeef. ‘Ik doe niet anders.’ Anderen vragen waarom ik lesgeef. ‘Ik kijk wel linker uit.’

Ayah: Ja, geef je nou les of geef je geen les?

Hans: Mij best.

Ayah: Dat is ook geen antwoord.

Hans: Ik geef nooit les en ik geef nooit geen les.

Ayah: Uit innerlijke drang of uit vrije wil?

Hans: Wat maakt het uit? Die innerlijke drang is niet van mij en die vrije wil is niet van mij.

Ayah: Pardon?

Hans: Heeft iemand jou ooit gevraagd of je behoefte hebt aan een innerlijke drang of aan een vrije wil?

Ayah: Nee.

Hans: Nou, mij ook niet.

Ayah: We zijn ermee opgezadeld.

Hans: Je kunt niet kiezen of je wilt kiezen.

Ayah: Je kunt de vrije wil niet eventjes aan- of uitzetten.

Hans: Laat staan voorgoed.

Ayah: Hij is ons opgedrongen.

Hans: Aangenomen dat de vrije wil geen illusie is.

Ayah: Daar zijn de geleerden nog niet uit.

Hans: Aangenomen dat de ‘je’ waaraan die vrije wil lijkt te zijn opgedrongen geen illusie is.

Ayah: Daar zijn ze ook nog niet uit.

Hans: Aangenomen dat degene die of datgene wat iets lijkt op te dringen geen illusie is.

Ayah: Jij houdt steeds het midden, hè?

Hans: Is nergens voor nodig.

Ayah: Waarom niet?

Hans: Iedere plek is wel ergens het midden van.

Ayah: Dat is waar.

Hans: En iedere plek is wel ergens de rand van.

Ayah: Inderdaad.

Hans: En iedere plek is wel ergens buiten.

Ayah: Tja.

Hans: Waar wou je dan gaan zitten om het midden te houden?

Een heleboel halfdoorzichtige cirkels door elkaar.
Iedere plek is wel ergens in, naast en buiten.

Ayah: Maar jij wilt je nergens op vastleggen, toch?

Hans: Hierop ook niet.

Ayah: Jij bent voortdurend aan het tegensturen.

Hans: Zodra ik dat merk, stuur ik ervan weg.

Ayah: Zeg je eigenlijk niet hetzelfde als Bishr?

Hans: Dan had ik mijn mond wel gehouden.

Ayah: Het is niet omdat je een sterke drang tot spreken hebt?

Hans: Zodra de drang tot spreken voorbij is ga ik uit vrije wil spreken.

Ayah: Misschien ga je dan wel uit vrije wil zwijgen.

Hans: Ik doe al niet anders.

Ayah: Vanwaar dan die woordenstroom?

Hans: Omdat mijn spreken zwijgen is.

Ayah: Hardop zwijgen, zogezegd.

Hans: Buikspreken zonder pop.

Ayah: Wat als je niet eens meer weet wie de ware spreker is?

Hans: Dan heb je de poppen aan het dansen.


Zou jij uit vrije wil gekozen hebben voor een vrije wil?

Zou je kiezen voor de ervaring van een vrije wil als je wist dat het een illusie was?

Heb jij voor je gevoel zelf voor de ervaring van een vrije wil gekozen?

Denk jij dat de ervaring van een vrije wil bewijst dat de wil vrij is?

Heb je er zelf voor gekozen dat te denken?

Deze tekst maakt deel uit van Het Witboek Soefisme – de derwisj en de dwaas. Woord: Hans van Dam. Beeld: Lucienne van Dam. Alle teksten van deze serie. Het Witboek Soefisme op NietWeten.nl. Alle publicaties van Hans van Dam in het Boeddhistisch Dagblad.

 

Categorie: Hans van Dam Tags: dansen in het duister, de derwisj en de dwaas, mystiek, niet-weten, soefisme, vrije wil

Lees ook:

  1. 70 – Wie weet wat God wil?
  2. Draaien als een derwisj, 1
  3. 9. De fopneus, de wijsneus en de loopneus
  4. 14. Soefisme lost op in de soefi

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Dam

Hans van Dam is de auteur van de Agnosereeks: 13 boeken over niet-weten, verluchtigd door Lucienne van Dam. Lees ze gratis op NietWeten.nl of in het BD, of als paperbacks tegen kostprijs. Disclaimer. Contact. Winkel. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het wezen van het christendom
    • Guy – dhammazaadjes – Onwetendheid
    • Burgerinitiatief – ‘minister  van vreemdelingenhaat Faber uit ambt zetten’
    • Gedachten over een haiku 36 – Chiyo-ni
    • Ardan – Een boot die waarschijnlijk nooit komt…

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.