Boeddha is de wet en de wet is Boeddha. Zo is het altijd geweest, zo is het nu en zo zal het altijd zijn. Niets nieuws onder de zon.
Dharmapelgrim
Over de Lotus-soetra (6): Bronnen van Verdiensten
Nadat Boeddha zijn inleidende preek voor de Lotus-soetra heeft afgerond, gaat de op Gierentop verzamelde menigte verheugd en met een opgeruimd hart uiteen in broederschap. Ehh… en die Lotus-soetra dan? Nou, blijkbaar komen ze daar later weer voor terug, want ook die predikt Boeddha op diezelfde Gierentop, een van zijn lievelingsplekken om te preken.
Over de Lotus-soetra (5): Verdiensten
Waarom zou je proberen een voorbeeldige gelovige te zijn, als je zelf nul komma nul niks opschiet met een voorbeeldig gelovige te zijn? Nou, dat hangt er dus vanaf wat de kern is van wat je gelooft!
Over de Lotus-soetra (4): Vier wetten
Boeddha verklaart dat hij in de drie perioden dat hij predikte steeds hetzelfde heeft betoogt, zoals alle boeddha’s vóór hem dat ook hebben gedaan. Die drie perioden zijn: het prille begin, in het Hertenpark; daarna op allerlei verschillende plekken waar hij over twaalf oorzaken preekte, en tenslotte toen hij andere soetra’s de wereld in lanceerde.
Over de Lotus-soetra (3): Toestanden
Iemand die hongerig is, wil “hebben, hebben, hebben”. De een wil gewoon steeds méér van hetzelfde, de ander wil vooral steeds wat anders, maar ‘hongerig’ zijn betekent gewoon nooit tevreden zijn met wat er simpelweg al voorhanden is. Een hongerig persoon wil méér, nieuwer, anders, lekkerder, duurder, sneller (graag binnen 10 minuten bezorgd!) en ga zo maar door. Het aantal variaties is enorm.
Over de Lotus-soetra (2): Gierentop
Shakyamuni Boeddha hamert erop dat de leraren die zijn boodschap aan anderen gaan overbrengen, dat met spoed moeten doen. Dat betekent: zonder omwegen! Ik denk dan: dat hoef je Nederlanders niet te vertellen. Die zijn direct, op de man af.
Over de Lotus-soetra (1): Inleiding
De boeddhistische leer is moeilijk, heet het. Is dat zo? Of maken we het zelf moeilijk? Kan zomaar. Mijn ervaring is dat veel mensen geneigd zijn om alles wat gemakkelijk is af te wijzen, omdat het véél te simpel is om waar te zijn. Diezelfde mensen lijken alles wat moeilijk is te beschouwen als waar omdat het juist – soms onmenselijk en onbegrijpelijk – moeilijk is. “Waarom simpel doen als het moeilijk kan”, luidt het motto van de meesten. Best sneu, eigenlijk.
Wanneer ben je boeddhist?
Wanneer ben je eigenlijk boeddhist? Is dat een goede vraag of niet? En als het een goede vraag is, is er dan wel een goed antwoord op?
Over Theologie 48: De Toekomst
Niels Bohr, de beroemde Deense natuurkundige (1885 – 1962) zei het al: “Voorspellen is moeilijk, vooral als het om de toekomst gaat”. Of de kerk nog toekomst heeft, durf ik niet te zeggen. Ik weet ook niet of er in de toekomst nog pastorale zorg is. Zelfs op de vraag of godsdienst nog wel toekomst heeft, kan ik geen definitief antwoord geven. Op alle drie vragen wil ik alleen antwoorden: ik hoop het! En eerlijk gezegd, ik verwacht het eigenlijk ook wel. Maar het zal anders zijn, anders moeten zijn, dan het anno 2022 is.
Over Theologie 47: Bijna Dood Ervaringen
Je zou een BDE of Bijna Dood Ervaring een mystieke ervaring kunnen noemen. Over de hele wereld zijn er talloze mensen die een BDE hebben ervaren. Ze zijn dood geweest. Volgens sommigen waren ze alleen BIJNA dood, volgens anderen waren ze het helemaal.
Over Theologie 46: Mystiek
Er bestaat geen christelijke mystiek, anders dan in het hoofd van mensen die het verschijnsel ‘bestuderen’. Dat geldt ook voor boeddhistische mystiek, hindoeïstische mystiek of om het even welke mystiek van welke stroming dan ook. Je kunt er elk bijvoeglijk naamwoord voor zetten, het maakt niks uit.
Over Theologie 45: Spiritualiteit
Is christelijke spiritualiteit echt anders dan boeddhistische? Is mijn spiritualiteit echt anders dan de jouwe? Ik houd het erop dat onze zeilen misschien verschillen, maar niet de spiritus, pneuma, rũah die onze zeilen doet bollen. Whoei… roeaahh…
Over Theologie 44: Diaconie en Caritas
De mens in zijn waardigheid beschermen, is één van de doelstellingen van caritas. Solidair met elkaar samenleven in een pluralistische wereld, is een andere. En dat alles niet alleen in eigen kringetje, maar over alle grenzen heen. Christenen horen zich – vanuit hun verbondenheid met de gezalfde (Christus) en in navolging van hem – niet alleen om hun eigen welzijn te bekommeren, maar zeer zeker ook om het welzijn van hun naasten en zelfs vreemdelingen.
Over Theologie 43: Missie
Tegenwoordig heeft bijna iedereen een missie. Is het geen eigen missie, dan is het wel de missie van een ander, meestal een organisatie. De vraag is: wat wil jij bereiken of wat wil de organisatie dat jij bereikt voor jezelf of voor de organisatie?
Over Haiku’s
Ergens in de komende maand december spreek ik op een avond voor dichters en andere woordkunstenaars in Hoogezand over gedichten en haiku’s. Bij deze mogen de lezers van het BD alvast een deel van mijn bijdrage tot zich nemen.
Over Theologie 42: Liturgie
Als je het over liturgie hebt, heb je het over het geheel van voorgeschreven gebeden, ceremoniën en handelingen die een eredienst uitmaken. Voorgeschreven. Ik lees daaruit: zo moet het, en niet anders. Voor mensen zonder enige fantasie, is dat handig. Als je de liturgie kent en volgt, loop je als het ware een geplaveid pad af van A naar B. Je kunt niet verdwalen.
Over Theologie 41: Godsdienstles
Laat ik zelf de eerste vraag dan maar beantwoorden: vervang godsdienstonderwijs door onderwijs in het leren van het voeren van een dialoog met anderen, vanuit zelfonderzoek, zelfreflectie en empathie. Hoe zou je dat moeten noemen? Ik sta open voor suggesties!
Over Theologie 40: Nobelprijs?
Veel mensen die in (een) god geloven, geloven in een illusie. Ze doen dat omdat ze daardoor denken (de illusie koesteren) dat zij grip houden op de wereld waarin zij leven, of dat er iets of iemand is die dat voor hen doet.
Over Theologie 39: Dommamismen (III)
In IJsland vindt men het niet gek om een weg om een rotsblok heen te leiden, als alternatief om het rotsblok op te blazen. Het rotsblok kan immers bewoond zijn door een geest. Waarin verschillen elfjes, kabouters, trollen, en feeën met engelen, duivels en demonen? Ja, in naam… en in de hen toegedachte schepper of baas. Maar verder? Het is allemaal fantasie, toch?
Over Theologie 38: Dommamismen (II)
De cursus Theologie gaat verder met hindoeïsme (les 34) en boeddhisme (les 35). Ik voeg er zelf maar het jaïnisme aan toe.
Over Theologie 37: Dommamismen (I)
De cursus theologie besteedt acht lessen aan verschillende religies, beter gezegd: groepen van religies, want je kunt iedere religie zien als een boom met een stam en takken. Het geeft mij de kans weer wat in te lopen. Eerst maar deze drie handleidingen: christendom (les 33), jodendom (les 32) en islam (les 34).
Over Theologie 36: Hocus pocus
Theologie is géén godsdienstwetenschap. Woordenboeken die het ene begrip met het andere verklaren, zitten er dus gewoon naast. Religie heeft naast rationeel wetenschappelijk te onderzoeken aspecten namelijk ook aspecten die op geen enkele manier rationeel te benaderen zijn.
Over Theologie 35: Godsdienstfilosofie
Veel ideeën die mensen over God hebben, berusten op (vrees ik) volstrekt door mensen onbegrepen symbolen, beeldspraken, vergelijkingen, gelijkenissen, overdrachtelijke uitdrukkingen en redekunstige figuren.
Over Theologie 34 – De zin van het leven
Maar of de grote liefhebbende God de enige – of belangrijkste – wegnemer van angst is? Dat is inderdaad een christelijke gedachte, gebaseerd op de aanname dat er een grote liefhebbende God is – een verlichte alles bestierende maar zelf diep eenzame dictator – die de mens voor het (eigen?) geluk heeft geschapen, inplaats van voor ellende. Maar wat als God niet veel meer dan een soort pleister op een wond blijkt te zijn?