Boeken – Amerika en wij

Geen enkele Amerikaanse president heeft zijn Europese bondgenoten zo verraden als Trump. Dat schrijft Rob de Wijk in zijn nieuwste boek, Amerika en wij. ‘In één klap kwam de liberale wereldorde, die Amerika tachtig jaar geleden zelf had opgericht, ten einde. Daardoor vielen voor Europa de pijlers weg onder de welvaart en veiligheid van die periode en ontstond een historisch unieke situatie.’ Hoe Europa hierop reageert, vervolgt De Wijk, is het belangrijkste geopolitieke vraagstuk na de Tweede Wereldoorlog.

In zijn boek tracht hij antwoord te geven op die vraag: door zijn blik te werpen op onder andere het Trumpisme, de dynamiek tussen de Trump en Poetin, de oorlog in Oekraïne, de EU. Met zijn vlijmscherpe analyses weet De Wijk ons een nieuw perspectief te doen inzien: misschien liggen er in de revolutie van Trump niet alleen problemen voor Europa, maar ook nieuwe mogelijkheden.

De verbijstering was groot in Europa, die eerste chaotische dagen nadat Donald Trump aan zijn tweede presidentstermijn begon. Verdragen werden opgezegd, internationale instituties en hulporganisaties afgeschaft en traditionele bondgenoten de deur gewezen. Het was meteen duidelijk: de VS maken een tweede revolutie door en delen belangrijke ideologische kernwaarden niet meer met Europa.

Hoe moeten we daarop reageren? In zijn uiterst actuele geopolitieke beschouwing Amerika en wij stelt Rob de Wijk: jammer, maar aanvaard de nieuwe situatie en handel ernaar. De trouwe bondgenoot Amerika zoals wij die kenden sinds de Tweede Wereldoorlog komt niet meer terug, zelfs niet na het vertrek van Trump. Europa moet daarom zelf een geopolitieke speler worden, om te beginnen in de oorlog in Oekraïne. De welvaart en veiligheid van het continent staan op het spel.

Overtuigend laat De Wijk daarbij zien dat als Europa het spel goed speelt, het een leidende rol in de wereld kan gaan spelen en dus veel sterker uit de strijd kan komen. Beter dan Amerika, beter dan China. En veel beter dan Rusland.

Rob de Wijk (1954) is hoogleraar internationale betrekkingen aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij publiceerde talloze boeken, waaronder de bestseller De nieuwe wereldorde.