Ik heb op deze plek al eerder betoogd dat je voor gebak e.d. geen dierlijke producten nodig hebt. Eieren zijn gemakkelijk te vervangen door een mengsel van gebroken lijnzaad en water, geprakte banaan, gepureerde tofu, kikkererwtennat of appelmoes. Voor roomboter bestaan ook goede plantaardige vervangers.
Over die laatste wil ik het hier hebben. Ik verzuchtte al eerder dat plantaardige boter vrijwel altijd palmolie bevat, en palmolieproductie gaat zoals we allemaal weten gepaard met grootscheepse kap van regenwouden en bedreigt onder meer de orang-oetans. Ik heb al eerder recepten gegeven met zonnebloemolie in plaats van boter, maar olie heeft nu eenmaal een ander soort mondgevoel dan boter, dus helemaal gelukkig was ik niet altijd met het resultaat. Kruidkoek en muffins waren oké, maar appeltaart smaakte een beetje anders dan ik gewend was.
Nu heb ik echter de perfecte botervervanger gevonden: kokosolie. Kokosolie heet zo omdat het in de landen van herkomst op kamertemperatuur vloeibaar is, bij ons is het op kamertemperatuur vast. Het smelt dus in je mond, net als boter. Kokosolie is doorgaans reuk- en smaakloos en gebak met kokosboter smaakt perfect (zoals appeltaart, appelkruimeltaart).
Kokosolie komt net als palmolie van palmbomen, en kokospalmen groeien ook in de tropen. Is kokosolie dan wel beter voor het milieu kunnen we ons dus afvragen. Een kort onderzoek op Internet leverde geen eenduidig antwoord. Weliswaar gaat kokosolie productie nu niet gepaard met grootschalige ontbossing, maar wie weet wat er zou gebeuren als we met z’n allen massaal zouden overstappen van palmolie op kokosolie. Er is wel sprake van vernietiging, in het verleden, van mangrovebossen voor kokospalmenplantages. Ook schijnen sommige kokosnoten door gedresseerde apen geoogst te worden, en zijn dus niet per se dierenleedvrij.
Mijn voorlopige conclusie bij gebrek aan detailinformatie is dat kokosolieconsumptie beter is voor het milieu dan palmolieconsumptie, in ieder geval als we kiezen voor biologische, en liefst ook fair trade kokosolie. Graag verneem ik als iemand meer informatie heeft over deze kwestie.
Waren de argumenten voor of tegen kokosolie (in plaats van palmolie) al niet eenduidig, wat betreft de gezondheid lopen de meningen nog verder uiteen: waar de één beweert dat kokosolie een “superfood” is en perfect voor je gezondheid en een gezond gewicht, waarschuwt de ander voor de vele verzadigde vetzuren erin en geeft het de stempel ongezond. Mijn conclusie is zoals met veel ander voedsel: eet met aandacht, matig en gevarieerd, dan kun je alles eten.
Dit recept komt oorspronkelijk uit een Allerhande van januari 1988. Wie wat bewaart heeft wat. Ik heb de eieren in het originele recept eenmaal vervangen door een stukje tofu gepureerd met een scheutje kikkererwtennat dat ik toevallig toch over had en een andere keer door gepureerde bananen met een scheutje amandelmelk (u weet wel, dat sneue product met 1-2% amandel en een pittig prijskaartje maar af en toe toch stiekem best lekker in de havermoutpap). Beide keren was de cake bedoeld voor een picknick buiten en wilde ik zeker zijn van een stevig resultaat. Beide varianten waren stevig genoeg en de eivervangers hadden hun werk dus gedaan. Huisgenoot B. vond de versie met bananen lekkerder. De cake smaakte wel een beetje naar banaan maar dat was niet hinderlijk. Mijn collega en kamergenoot vond allebei even lekker. De tofu-variant smaakte wat zwaarder, vetter.
Ingrediënten voor 1 grote of 2 kleine cakes:
- 200 gram kokosolie (bijvoorbeeld AH biologisch)
- 200 gram suiker
- 150 gram meel naar keuze + bakpoeder (of zelfrijzend bakmeel)
- 150 gram muesli
- ½ blok tofu of 2 bananen gepureerd met scheutje water, plantaardige melk of kikkererwtennat
- Eventueel een half theelepeltje kurkuma voor een geel kleurtje
- 60 gram hazelnoten (of andere noten)
- 200 gram gedroogde abrikozen, geweld in water (of rozijnen of andere gedroogde vruchten)
Gebruik bij voorkeur biologische, ongezwavelde abrikozen. Abrikozen uit de gangbare teelt goed wassen voor en na het wellen om ze te ontzwavelen. Doe de eerste 5 ingrediënten in een kom en klop met de mixer enkele minuten tot een enigszins luchtig beslag. Mocht het beslag te droog of te nat zijn in vergelijking met gewoon cakebeslag, voeg dan nog wat vocht of meel toe. Roer er als laatste de noten en uitgelekte abrikozen erdoor.
Doe het beslag over in 1 of 2 ingevette cakevormen en bak in een voorverwarmde oven op 175 graden in ca. 45 minuten (kleine cakes) of ruim een uur (grote cake) gaar. Laat de cake in de vorm afkoelen. Lekker om mee te nemen bij een stevige wandeling of picknick.
