Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Dertiende jaargang

De bodhisattva van het bouwen en breken

door

Boeddhisten, daar heb je in de samenleving maar weinig aan, wanneer het erom gaat echt verantwoordelijkheid te nemen. Het zijn te vaak randfiguren, dromerige bouwers zonder het vermogen of de bereidheid een ei te breken, als de omstandigheden dit nodig maken

De ene keer zit ik met een legergeneraal te praten. De volgende keer met een radiocommentator.

Vandaag was de commentator aan de beurt. Wil je met me naar Oosting kijken? Die presenteert het rapport van zijn onderzoekscommissie (over de deal van crimefighter Fred Teeven met drugsbaron Cees H.) Nederland 1. “Zeg me wat je ervan vindt! Ik moet meteen daarna mijn mening geven.”

Ik ben niet onder de indruk van Oostings verhaal. Het is een ambtelijk-juridische reconstructie van de jaren negentig. Was de deal die toenmalig officier van justitie Teeven sloot met een drugscrimineel, fair? Nee, zegt Oosting.

Misschien. Maar ik werkte in de jaren negentig, eerst bij het ministerie van Financiën, toen bij ABN Amro. Twee maal in de roos als het ging om de strijd tegen de georganiseerde criminaliteit. De sfeer was: we zijn de strijd aan het verliezen. Teeven was één van de crimefighters die achter de grote boeven aanging.

Het was de tijd die de commissie-Van Traa later reconstrueerde in een nog altijd lezenswaardig rapport. Dat ging over meer dan Oosting. De politie besloot drugs door te laten om te infiltreren in een bende. Maar uiteindelijk runde de bende de politie in plaats van omgekeerd.

Maar je zou de sfeertekening van Van Traa nog eens moeten nalezen. Delen van Amsterdam waar het openbaar gezag zich niet meer de baas wist omdat criminelen er de dienst uitmaakten. In die tijd bewogen crimefighters zich in nieuwe methodes. Gelukkig kun je achteraf leren van gemaakte fouten.

Dit geldt ook voor Oosting nu, al is de onderzochte zaak in vergelijking met Van Traa een peulenschil. Teeven sloot een deal waarbij een crimineel 4,7 miljoen gulden terugkreeg na aftrek van een schikkingsbedrag van 750.000 gulden. Terwijl de bewuste crimineel tenminste enkele tientallen miljoenen guldens had verdiend met zijn illegale negotie.

Tja. Waar gehakt wordt, vallen spaanders. Misschien waren de crimefighters meer bezig met infiltratie en strafvervolging en hadden ze minder aandacht voor de administratieve afwikkeling. Oosting geeft voedsel aan het vermoeden dat officieren van justitie zich tegengewerkt voelden door hun ambtelijke bazen bij het Openbaar Ministerie en zelfs door de minister van Justitie. En waarschijnlijk stelden zij gewoon hun prioriteiten temidden van een overvloed aan zaken en beperkte tijd en middelen. Dat ambtenaren iets anders doen dan hun bazen willen, is niets nieuws. Het is de orde van de dag.

Minister Opstelten heeft de Tweede Kamer een verkeerde voorstelling van al deze zaken gegeven en is terecht afgetreden. Met hem trad, volgens staatsrechtelijk gebruik, zijn staatssecretaris af, de oud-officier van justitie Teeven. De laatste is nu weer lid van de Tweede Kamer geworden. En Oosting, ja, dat is mosterd na de maaltijd.

Per sms houd ik de radiocommentator op de hoogte van deze gedachten. Als de televisie uitgaat, leg ik op haar verzoek mijn tienerdochter uit waar dit allemaal over ging. Interessant om haar een kijkje in de keuken te geven van toen, hoe de dingen in het echt gaan. Oosting doet geen recht aan de historische proportionaliteit, bedenk ik ondertussen. Ook dit zet ik nog even op de sms. De commentator belt me nog even om de dingen op een rijtje te zetten.

Ik bekijk mijn e-mail en zie een bericht van de boeddhistische Tempel van Licht van Mededogen uit Antwerpen. De plaatselijke shinroshi stuurt zijn nieuwsbrief die ik altijd graag lees. Ik ben er nooit geweest, maar dit is van mijn geestelijke vrienden in Namu Amida Butsu. Licht van Mededogen komt me sympathiek over. Amida Boeddha vertegenwoordigt mede het onmetelijke licht. Datzelfde licht dat leven geeft maar het ook neemt wanneer wij, mensen, de atmosfeer te vol stoppen met broeikasgassen.

Het licht komt vandaag goed binnen, het is per slot van rekening de dag na de dag waarop boeddhisten de verlichting van Gautama vieren. Rohatsu, heet dit in het Japans. Traditioneel wordt er in zen dan lang gezeten. Een hele nacht lang zelfs kun je aanstaande vrijdag, 12 december, meezitten met mijn sangha, in het Zen Centrum Amsterdam. Dat is van Kanzeon, gewoon de bodhisattva van het mededogen, zonder licht.

Iets ergert mij vandaag aan al dat mededogen, de vluchtheuvel van de moderne boeddhist. Is het omdat ik als journalist, als luchtmachtofficier, als ambtenaar en vervolgens als leidinggevende in het bedrijfsleven, met mijn handen zo diep, zo verrekte diep, in de modder heb gestaan? De modder, diezelfde modder waarin volgens goed-boeddhistische beeldspraak de lotus bloeit. De lotus die zelfs niet kan bloeien zonder dat zijn wortels vanuit de ondergrond tot naar boven het wateroppervlak groeien.

De Japanse zenleraar en filosoof Hisamatsu, mijn grote inspiratiebron van tegenwoordig, sprak na de Tweede Wereldoorlog harde woorden over zijn regering en diens vijanden. Hij vond het kapitalisme en de regimes die de wereld in deze oorlog hadden gestort, corrupt. Ook hij wordt door andere aanhangers nu vaak aangehaald in een context van compassie, maar ik zie hem als iemand die zich realiseerde dat je een ei moet breken, wil je het kunnen bakken. Dat is verdomme zen: wie niet kan breken, kan ook niet bouwen. Wij herinneren ons graag rechtvaardige, het boeddhisme goed gezinde heersers. Maar gebruikten zij niet ook hun zwaard?

Ja, ik kom in kringen van defensie. Ja ik haal wel eens uit naar de geest van pacifistisch socialisme die mij uit de boeddhistische wereld tegemoet walmt. Het is omdat ik in de krijgsmacht mensen ken die ik niet durf te veroordelen om hun beroep. Ik veroordeel niemand. Ik zegen ook de vliegtuigen niet. Maar ik zou er begrip voor hebben wanneer het Nederlandse kabinet gehoor geeft aan het Amerikaanse verzoek om onze F16’s naar de strijd in Syrië en Irak te sturen. Opvang van vluchtelingen hier en strijd daar gaan samen als yin en yang.

De F16-piloten die daar eventueel bommen zouden gooien, mijn god, ze zijn misschien wel opgeleid door de mensen die ik ooit mee heb opgeleid. Mijn mededogen zou hen gelden die zich, samen met hun familie thuis, terdege bewust zijn van hun persoonlijke risico wanneer ze zich met de schietstoel moeten redden en neerkomen in een gebied waar strijders van de Islamitische Staat rondlopen.

Ik ben nog te veel gewend om leiding te geven in de samsara om me daar met de rug vanaf te wenden, naar de nirvana toe. Er is vrede, er is oorlog. Maar daar hoor ik boeddhisten nooit over. Die zijn van de innerlijke vrede, voor zichzelf, en tegen oorlog. Maar vrede is goed en oorlog is fout, is een in mijn ogen niet-boeddhistische redenering. We leven in een wereld vol modderige compromissen waarin ik niet durf te zeggen waar precies corruptie begint en waar het eindigt. Zelfs Gautama sloot omwille van zijn eigen overleving en die van zijn orde compromissen met wereldlijke heersers en kneep een oogje toe voor hun moordzucht, wanneer je mag geloven wat Batchelor hierover schrijft in de historische reconstructie in zijn boek Confessions of a Buddhist Atheist.

Boeddhisten, daar heb je in de samenleving maar weinig aan, wanneer het erom gaat echt verantwoordelijkheid te nemen. Het zijn te vaak randfiguren, dromerige bouwers zonder het vermogen of de bereidheid een ei te breken, als de omstandigheden dit nodig maken. Wie is in het boeddhistische pantheon eigenlijk de bodhisattva van het bouwen en breken?

Namu Amida Butsu,
Taigu

 

 

Lees Interacties

Reacties

    • Jules Prast zegt

      Vind je? Ik geef alleen maar stem aan de rauwe werkelijkheid waarin ik leef en de dhamma als kompas zoek.

      In zen geen heiligheid (Hisamatsu).

      Maar soms herken ik mij meer in Shinran, in zijn shinvolgeling wijlen Taitetsu Unno (reine land boeddhisme); lees van de laatste zijn boek ‘Twee rivieren’. Bij hen vind je veel meer het bewustzijn dat we in de modderstroom leven zonder ons eruit te kunnen verheffen. Dan is zen in een keer zitten en zitten en zitten, voor heilige boontjes. Ik heb vaker geschreven dat ik met een been in zen sta en met eentje in de modderige leefwereld van het reine land boeddhisme. Het is jammer dat deze twee in ons deel van de wereld gescheiden levens leiden en niet in mengvormen worden beoefend, zoals in China vroeger en nu.

      • teska seligmann zegt

        Ja, dat vind ik. Je zinsnedes als: “Vluchtheuvel van de moderne boeddhist”,en “de geest van pacifistisch socialisme die mij uit de boeddhistische wereld tegemoet walmt”, “Boeddhisten, daar heb je in de samenleving maar weinig aan, wanneer het erom gaat echt verantwoordelijkheid te nemen. Het zijn te vaak randfiguren, dromerige bouwers zonder het vermogen of de bereidheid een ei te breken, als de omstandigheden dit nodig maken.” klinken mij agressief, in ieder geval niet zakelijk geformuleerd. Je zet mensen weg. Een mens deugt pas als hij bereid is geweld te gebruiken, volgens jou.
        Wat je zegt over zen verbaast me echt heel erg. Je kunt toch niet van Nico geleerd hebben dat zen alleen maar zitten is, ik heb van hem geleerd dat zen alles omvat: liefde, oorlog, geweld, compassie, leven en dood, deel én geheel.
        Natuurlijk weet ik dat er oorlog en geweld is , maar net zoals ik iedere dag beloof alle levende wezens te bevrijden, heb ik de intentie een wereld zonder geweld achter te laten voor mijn kinderen en doe ik daar alles voor dat in mijn vermogen ligt, hoe klein dat ook is.

        • Jules Prast zegt

          Het spijt me wanneer jou niet aanspreekt wat ik schrijf en hoe ik het schrijf, maar ik zeg wat ik waarneem.

          Dat een mens pas deugt als hij bereid is geweld te gebruiken, zeg ik niet. Dat is jouw indruk die je mij in de mond legt. Het is veel genuanceerder. Onder welke omstandigheden kunnen wij, boeddhisten, rechtvaardigen dat er naar het zwaard wordt gegrepen? Daar kunnen wijzelf op ons bevragen, wegend wat de omstandigheden zijn, wat de ethiek zegt en het internationale recht en de dhamma en alles wat je verder erbij wilt halen.

          Ik mis echter discussie over deze en andere maatschappelijke vragen ten enenmale in het publieke discours van boeddhisten. Ja, hulpverlening in een hospice en daklozen en deken uitdelen, daar zijn we het snel over eens. Maar verder…??

          • teska seligmann zegt

            Nee, Jules, je schrijft niet wat je waarneemt. Je beschrijft jouw oordeel over iets dat je waarneemt via jouw gekleurde en beperkte blik.
            Ja, het klopt dat dat mijn indruk was, ietwat gechargeerd. Fijn dat je die nuance nu aanbrengt, die kon ik echt niet uit je stuk halen! Uiteraard is dat bevragen verschrikkelijk nuttig en nodig.Ik begrijp nu dat je een discours wilt. Ik blijf het een onprettige manier van uitnodigen vinden: je schopt om je heen en dat is kennelijk bedoeld als vraag naar een discussie. Ik denk dat dat constructiever kan. Maar dat heeft inderdaad met smaak en stijl te maken.
            alle goeds!

          • Nic Schrijver zegt

            De boeddhisten die vrede willen bakken brood met het zwaard in de schede, bouwen computers met het zwaard in de schede, zetten pakken koffie in het schap van de supermarkt met het zwaard in de schede zodat jij op je computer misschien met een bak koffie je kunt afvragen wanneer dat zwaard er nou uit mag.

          • Nic Schrijver zegt

            Ik heb het idee dat je teleurgesteld bent, dat je je alleen voelt staan in je strijd.
            Geloof het of niet er zijn meer methoden,er zijn misschien wel oneindig meer methoden om de Buddhaweg te gaan.
            Jouw weg is er een, kun je ook de oneindig andere wegen een beetje zien ?
            Door je verzet op te geven tegen iets dat er niet is garandeer ik je dat je overal sterke boeddhisten zult zien als je je eigen idee van sterk of eieren breken kunt opgeven.

  2. G.J. Smeets zegt

    Beste Teska Seligman,
    met spijkers op hun kop, wat mij betreft. En zonder venijn (jouw term). Zonder toelichting valt je aantijging ‘venijnig’ niet onder de gedragsregel van Juist Spreken.

  3. Edel Maex zegt

    Waarom die karikatuur van de dromerige boeddhist? Het is niet mijn ervaring.

    Rond mij zie ik mensen gesteund door hun meditatiepraktijk met beide voeten in de modder staan, en met vallen en opstaan, proberen er te zijn voor hun kinderen, hun partner, hun leerlingen, hun patiënten … daar waar ze staan in het leven. Het hoeven geen spectaculaire dingen te zijn zoals de strijd tegen de georganiseerde criminaliteit. Het kleine en nabije komt eerst en is vaak het moeilijkste.

    Maar ook op plaatsen met een heel grote maatschappelijke verantwoordelijkheid weet ik mensen zitten die zich door hun boeddhistische praktijk gesteund voelen.

    • Jules Prast zegt

      Eerst wilden er geen boeddhisten mee met een vredesmars naar Damascus.

      Nu mag de boeddhist die met mij vóór het sturen van Nederlandse F16’s naar de strijd tegen IS in Syrië en Irak is, zich hier melden.

      Ik schrijf provocatieve dingen, maar in een perspectief van wikken en wegen. Boeddhisten in het Nederlandse taalgebied missen een perspectief op maatschappelijke actie. Waarom wordt daar nooit over geschreven?

      Behalve de Zen Peacemakers, maar die verwacht ik in Damascus pas over honderd jaar voor een retraite om stil te staan bij de dood en het verderf van toen.

      De echte boeddhisten van nu zitten bij Artsen zonder Grenzen en het Rode Kruis. Daar waar de strijd is.

      • Edel Maex zegt

        Ze zullen zich niet bij jou melden, Jules. En ook niet op het BD. Ze zullen gewoon doen wat ze op hun plek te doen hebben.

    • G.J. Smeets zegt

      “Waarom die karikatuur van de dromerige boeddhist? Het is niet mijn ervaring.”
      Wel, beste Edel Maex, ik kan je uit de droom en op weg helpen om de ‘karikatuur’ (jouw term) te vatten. Ik beperk me tot twee collectieve bronnen van onrust en lijden: de CO2 gerelateerde opwarming van de aarde en de massale immigratie van Zuid naar Noord. Ben je ooit een grondige boeddhistische analyse daarvan tegengekomen? Ik bedoel een analyse vergelijkbaar met de recente encycliek ‘Laudatio Sii’ van de schatrijke paus Franciscus waar hij de vloer aanveegt met het neo-liberalisme. Hij heeft daarvoor de steun ingehuurd van klimatologen, economen, politicologen en historici. De eveneens schatrijke Dalai Lama besteedt zijn wetenschappelijke geld aan niet-politieke projecten op het raakvlak neurologie / meditatie.
      Duidelijker kan ik het niet maken: de vier Edele (jouw voornaam, zie ik nu opeens) Waarheden zijn psychologisch relevant en zeer opportuun! Maar over collectief gedrag heeft de boeddhistische canon helemaal niets te melden. Dat is wat mij betreft zijn beperking. En als ik het goed begrijp is dat ook de strekking van Jules Prast waar hij in het blogstuk stelt:
      “Boeddhisten, daar heb je in de samenleving maar weinig aan, wanneer het erom gaat echt verantwoordelijkheid te nemen.”

      • Jules Prast zegt

        De boeddhistische canon heeft niets te melden over collectief gedrag: dat vind ik nou een waardevol punt dat zo’n hele discussie in een keer doet kantelen.

        Je geeft woorden aan een gevoel dat ik onlangs had toen ik een lezing bijwoonde over confucianisme. Dat geeft o.a. handvatten voor publiek leiderschap (autocratie, het zwaard); waarden die de onze niet zijn, maar in China kon en kun je wel én boeddhist zijn én confucianist.

        Het is alsof de transmissie van de dhamma naar het westen mank gaat aan een passend collectief complement. Daar iets op vinden, is dat niet een belangrijke uitdaging voor westers boeddhisme? Niet alleen als verbindingsstuk voor collectieve verdediging, maar ook voor klimaatactie e.d.

        • Arjan Schrier zegt

          Het is goed dat dit punt, de (al dan niet) vermeende slapjanus attitude van Boeddhisten ter tafel wordt gebracht.

          Persoonlijk ben ik een beetje van de flegmatieke geworden. Na mijn eigen onvermogen om op afstand invloed uit te oefenen en mijn matige beoordelingsvermogen te hebben moeten onderkennen.

          Vandaar dat ik wel geholpen ben met een leer die daarbij aansluit. Want tsja, een individu is natuurlijk al een collectief van botten, pezen, porieen, gedachten bewustzijns- en gevoels momenten, hebbelijkheden en herkenninspatronen. De welbekende vijf khandha’s die geregeld edoch abusievelijk als EIGEN of persoonlijk worden gezien.

          Over collectief gedrag kan ook het volgende gezegd worden. We ‘kiezen’ ervoor om naar van alles en nog wat te hunkeren. Hoewel die, van alles en nog wat, als een soort fopspeen een weining duurzaam plezier teruggeeft aan ons gesabbel en als ie dat wel doet dan wordt die fopspeen zonder enige aanleiding, te onpas, uit de mond getrokken.

          Bijvoorbeeld als je zo nodig weer eens dood gaat of de melk ongevraagt een soort karnemelk/yoghurt achtige substantie is geworden, die minder lekker is.

          Het vurige verlangen. De vurige haat. Het vurige onbegrip. Dat zijn de oorzaken zegt de Boeddha in de brand-sutta. Alleen de sekha’s, de leerlingen hebben het medicijn van de dhamma voor het brandende verlangen en het koortsige denken gedigesteerd. Het idee, de obsessie, dat de stad van botten de hunne is is dood gegaan in die klasse van individuen.

          Wellicht als genoeg mensen dat ook gedaan hebben, de dhamma proeven, zijn er genoeg verlichte despoten (?) om gemeenschappelijk goed, op een rechtvaardige manier te beheren. De collectieve verdediging lijkt nog steeds gekalmeerde zintuigen, splendid isolation of the mind en helder begrip te zijn. Ik zou ook willen dat ik die ergens collectief, met korting, kon inkopen.

          De brand-sutta: http://www.sleuteltotinzicht.nl/s35-028.htm

          Er zijn natuurlijk ook teksten over hoe eenheid te bewaren (o.a. hoe de Boeddha de Lichavi’s prijst in de Mahaparinibana sutta, Batchelor moet niks van de Lichavi’s hebben overigens, ik wil hem in dit en een aantal andere zaken dus niet geloven). Maar als de Boeddha de truuk had om als mensheid als een broederschap te leven dan hadden we nu wel zo geleeft.

      • Jan Muller zegt

        Wat betreft Boeddhisme en klimaat: snuister eens in dit lijstje http://www.tricycle.com/web-exclusive/buddhist-climate-action-organizations.
        Wat betreft de bewering dat Boeddhisten geen verantwoordelijkheid opnemen in de maatschappij: noem eens wat empirisch onderzoek waar dat uit blijkt. Het BD heeft hopelijk de ambitie om het niveau van borrelpraat te overstijgen. Of is het (ontbreken van) zin om mee te doen aan militaire avonturen de toetssteen van verantwoordelijkheidszin? Geen gemeenschappelijke doelen en strategieën van de “coalitiepartners”, de harde lessen van Irak en Afghanistan nog vers in het geheugen: niet meedoen lijkt me hier een legitieme keuze.
        Meer vreedzame mogelijkheden, zoals het droogleggen van geldstromen, zijn er ook. Hoewel de schade van economische sancties niet moet worden onderschat: de sancties tegen Saddam Hoessein hebben indertijd geleid tot een enorme toename van de kindersterfte in Irak, uitgebreid gedocumenteerd in de medische vakbladen, o.a. het Amerikaanse NEJM.

  4. Hans van Dam zegt

    Een ei hoort erbij, zei mama tegen mij, en klopte het slijm uit mijn longen.
    Lang was ik dertien in een dozijn maar uiteindelijk heb ik het tot publicist in het Boeddhistisch Dagblad geschopt.
    Daar mag je nog randfiguur zijn, of dromer.

    Fier ben ik, onmachtsofficier van de gebakken-luchtbrigade!
    Ik zin op vrede in de cloud door er de vrede te verstoren.
    Of het wat uitmaakt maakt niet uit in mijn ivoren toren.
    En daarom zeg ik wat ik wil van wat geen oor kan horen.

    • Sjoerd Windemuller zegt

      Motortechniek

      Ach, zei mijn leraar
      snuffel goed aan de uitlaat
      om te ruiken
      hoe de motor presteert.
      Een echte monteur
      heeft die snuffel
      nooit verleert.

      Dat merkt de auto-industrie
      net als die legers
      na hun veldtocht afgestraft,
      vernietigd, samen met de mensen
      die hoopvol
      het vreedzame einde
      hadden afgewacht.

      Nou ja, zei mijn vader
      (als je geluk hebt)
      is er na zo’n bom geen leed
      want dan ben je aan stront, en
      in 1 klap volledig uitgekleed.

      Wat is het dat ik ruik, Jules
      als ik jouw stukje lees?
      zijn de cilinderveren op,
      of ben je voor een mentale upgrade
      bij VW geweest?

      Ik weet het niet….,
      nee Jules, ik weet het niet.

      Ik ben geen officier geweest,
      maar pacifistisch socialist.
      Nou ja…?
      Ik heb wel letterlijk gevochten,
      voor mijn leven ,
      als een beest,
      en gewonnen?, verloren?
      …..anders was ik
      er nu niet meer geweest.

      Herhaaldelijk ben ik
      met vuurwapens,
      geconfronteerd geweest,
      ..beschoten..
      heb dat afgewacht, en
      heb het er door stom geluk,
      levend van af gebracht.

      Mijn moeder zei altijd,
      niets doen als ze pesten
      dan houden ze wel op.
      Welnee zei mijn boksleraar
      ram de grootste voor zijn kop.

      Het werkt absoluut, tot je een nog grotere tegenkomt!

      Haat, strijd en bommen zijn de kinderen van de hebzucht en begeerte en de ouders van moord en verkrachting.
      Is dat zo…?

      Ik zou niet weten hoe jij,
      dat collectief boeddhistisch oplost,
      als je al ziet
      wat er individueel misgaat
      in dat fijne westerse en
      oosterse boeddhistische wereldje.

      Ik ben geboren met een lach op mijn gezicht,
      een lege hand,
      en een zwaard in de ander.

      Mijn zwaard staat in de kast te roesten,
      mijn lege hand staat krom van de artrose.

      Ik weet weinig van oorlog,
      alleen dat de waanzin toeslaat,
      als het zwaard uit zijn schede wordt getrokken.

      Maar ja, ik ben ook geen boeddhist,
      maar voel me soms verwant van een oude ‘waanzinnige monnik’ zonder lineage.

      Tokai 2015

      • Sjoerd Windemuller zegt

        Boeddhist…?
        Net een mens…

        Mens…?
        Net een illusie…?

        Vrede = iets waar een mens soms zo naar verlangt, dat hij daar ook de wapens voor wil opnemen.

  6. Nirvair Kaur Curtis de Ruiter zegt

    Beste Jules,

    Waar komen al deze boute en ver-(be)oordelende uitspraken vandaan en waar zijn ze op gebaseerd?

    “Boeddhisten, daar heb je in de samenleving maar weinig aan, wanneer het erom gaat echt verantwoordelijkheid te nemen.”…. Ik heb in de bijna 40 jaar als Boeddhiste wereldwijd duizenden Boeddhisten ontmoet die de verantwoording voor deze wereld heel zwaar dragen! In verschillenden lagen van de samenleving, o.a in de defence force en de regering in verschillende landen!

    Nu mag de boeddhist die met mij vóór het sturen van Nederlandse F16’s naar de strijd tegen IS in Syrië en Irak is, zich hier melden…. Ik hoop ten zeerste dat dit een uitspraak is gedaan vanuit je gemakkelijke stoel in het veilige kikkerlandje en niet vanuit je anders weloverwogen verstand.

    Dit is wat de Kamikaze Zen Boeddhisten deden in WWII wat diep lijden voor het Japanse volk en de wereld bracht!

    Aangeraden ‘Zen at War’ by Brian Daizen Victoria, ISBN 0-7425-3927-X

    Dit was een reaktie op “Zen at War” door Ina Buitendijk die een campagne begon en verontschuldigingen ontving van de leidende Japanese Zen-schools

    On 8 January 2000 a letter arrived from a lady who lives in the Netherlands. It reported that her husband, from the age of six until he was nine, was confined in a concentration camp in the Dutch East Indies during World War II by the Japanese army … Not only he himself has suffered a great deal, the lady says, but also his distress has had, and still has, a great impact upon his family … The main reason the Dutch lady raised the question is that she had read Brian Victoria’s book Zen at War and felt herself betrayed by the war-time words and deeds of the founder of the Sanbô Kyôdan Yasutani Haku’un Roshi, who repeatedly praised and promoted the war. Since she herself practices Zen contemplation under Father Johannes Kopp, a Zen teacher of the Sanbô Kyôdan it had never occurred to her that the Zen masters, whom she deeply respected, would ever glorify the waging of war.

    In het boek ‘Zen at War’ beschrijft de author het deelnemen aan de Holy War…op dezelfde manier waarop verblinde IS leden (en nu diegene die ten strijde trekken om IS te vernietigen) spreken over een Holy War.

    We must never, never promote violence….Violence is never the answer to violence!

    Heb geen idee wat je nu doet?’ je schrijft ‘Ik ben nog te veel gewend om leiding te geven in de samsara om me daar met de rug vanaf te wenden, naar de nirvana toe… en ‘ik’ als journalist, ‘ik’ als luchtmachtofficier, ‘ik’ als ambtenaar en vervolgens ‘ik’ als leidinggevende in het bedrijfsleven. Dat zijn een boel ikken die misschien nog diep in de modder staan en eigenlijk die compassie en het medendogen van de z.g “Vluchtheuvel van de moderne boeddhist” nodig hebben.

    Tot slot; “Wie niet kan breken, kan ook niet bouwen” is volkomen juist maar dit geldt voornamelijk voor ons als individu….op het moment dat we al onze vereenzelfing en over-indentificatie met vroegere rollen af breken, ons Ego en onze ideen van wat we wel en wat wij (en anderen) niet moeten doen als mens of Boeddhist laten breken, is er ruimte om opnieuw te bouwen.
    Be Well

    • Jules Prast zegt

      Paar opmerkingen:

      Ik ken Zen at War. Daarom schrijf ik ook: “Ik zal de vliegtuigen niet zegenen.”

      De vergelijking met WOII slaat nergens op als je kijkt waar het nu om gaat; dus ik laat deze geheel voor jouw rekening.

      Boeddhisme verbiedt gerechtvaardigde verdediging niet; opvang van vkuchtelingen hier en strijd daar kan best samengaan, zoals ik schrijf.

      Ik heb het verder over boeddhisten in het Nederlandse taalgebied, niet wereldwijd.

    • Jules Prast zegt

      Nog een toegevoegde opmerking:

      Wat ik overigens interessant vind, is dat we nu vanuit Azië nu boeddhistische organisaties zien ontstaan met een duidelijker, wat ik noem: franciscaanse signatuur, gericht op internationaal veldwerk in conflictsituaties.

      Wij hier zijn niet alleen te weinig bezig met het zwaard, maar ook met de maatschappelijke organisatie verbonden met de dhamma.

      En verder voel ik me wel degelijk aangesproken op de ikken; ik verbloem niet dat deze een rol spelen in mijn dagelijks leven. Ik ben geen heilige.

  7. Robert Keurntjes zegt

    Hoe hoog ligt het percentage Nederlanders waar je wat aan hebt als het gaat om “echt verantwoordelijkheid” nemen? (wat dat dan ook precies inhoudt) En hoeveel van die mensen zijn boeddhist of door het boeddhisme geïnspireerd? Ik zou het antwoord niet weten, en ik weet ook niet of Jules Prast dat weet of dat hij begint en eindigt met een stelling die enkel gebaseerd is op persoonlijke vooronderstellingen. Gezien de onderwerpen die Jules aanhaalt vermoed ik ook dat het percentage Nederlanders dat in de categorie valt die “echt verantwoordelijkheid” nemen niet erg hoog ligt. Het artikel zelf toont aan dat er in Nederland wel degelijk boeddhisten (minstens één) zijn die over dit soort zaken nadenken en er ook wat over zeggen.

    Tegelijkertijd verwondert het mij hoe Jules tegen compassie aan kijkt. Het lijkt er op dat hij compassie beschouwt als een “laten we maar lief zijn”-houding en dat het verre staat van “echt verantwoordelijkheid” nemen en “in de modder” staan.

    Ik wil daar graag tegenover stellen dat m.i. het doodschieten van 40 tot 60.000 IS strijders alles is behalve je verantwoordelijkheid nemen. Wil je je verantwoordelijkheid nemen dan is compassie (maar dan in de boeddhistische zin) een must. Die compassie wil zeggen dat je onder ogen komt dat ook die jongens op zoek zijn naar geluk, en dus handelen omdat ze lijden ervaren. Daarvoor moet je in staat zijn om hun handelen apart te beoordelen van hun bestaan als mens en hun menselijke behoeftes en verlangens. Nu schieten we ze dood en verzwijgen, als het maar even kan, dat het mensen waren; mensen met een naam; mensen met verlangens, omdat we geen antwoord hebben op hun lijden en dat ook niet willen zien. We willen er als het even kan ook niet aan dat wij een rol spelen in hun lijden en kiezen voor de gemakkelijke weg: uitroeien.

    Jonge mensen bombarderen lijkt dan wellicht alsof we een kwaad uitroeien, maar je creëert er uiteindelijk alleen maar meer lijden mee en kweekt op die manier als vanzelf de volgende generatie ‘vijanden’.

    Als Bush, in plaats van Afghanistan en Irak binnen te vallen, zich eerst de vraag had gesteld waarom er mensen zijn die Amerikanen zo haten dat ze op één dag er bijna 3000 van doden, dan had hij zijn verantwoordelijkheid genomen en had de wereld er nu wellicht anders uit gezien.
    Nu nemen we noch verantwoordelijkheid voor het lijden van de dwalende daders, noch voor een duurzame oplossing voor een wereld met minder geweld.

    We kunnen schamper lachen wanneer de Dalai Lama met de opmerking komt dat de dialoog met IS gezocht moet worden, omdat we denken dat dat toch niks gaat worden. Praten in dit soort kwesties levert ook niet vaak (en zeker niet snel) een gewenst resultaat op. Maar, dat komt echter niet omdat het in zichzelf onzinnig is, maar omdat het veel moeilijker is dan bommen werpen. Hij ziet echter wel in dat je toch echt moet weten wat de behoeftes van de ander zijn om tot een situatie te komen waar in je elkaar (over en weer) niet meer naar het leven hoeft te staan en waar in je niet door gaat met voortdurend nieuw geweld uit te lokken.

    Of het nu gaat om oorlog en vrede of klimaat. Samdhong Rinpoche (een boeddhist, die overigens net als de Dalai Lama ook erg geïnspireerd is door M.K. Gandhi), die zich o.a. in India in het klimaatdebat mengt vergelijkt de situatie met twee mannen die allebei een tak van een boom aan het doorzagen zijn terwijl ze aan de verkeerde kant van de zaag zitten. De één waarschuwt de ander dat hij moet stoppen omdat hij anders met tak en al naar beneden valt. Waarop de ander antwoordt: “nee, dat doe ik niet. Ik stop pas als jij ook stopt.” Ze nemen noch verantwoordelijkheid voor zichzelf noch voor de ander.

    Wanneer zelfs boeddhisten niet inzien hoe verrekte moeilijk het is om echt compassie op te brengen en onderling al verkondigen dat compassie wat anders is dan “in de modder staan”, dan ontgaat ons wat iemand als de Dalai Lama echt bedoelt en wat je feitelijk van mensen vraagt om conflicten met compassie i.p.v. bommen te benaderen. Dat is geen halzachte oproep, dat vraagt om veel meer inspanning en veel meer uitleg. Daarvoor volstaat het niet om één ei te breken, daarvoor heb je op zijn minst een hele doos nodig.

    Dus wat bedoel je nu eigenlijk met “echt verantwoordelijkheid” nemen en hoezo zou compassie daar problematisch bij zijn?

    • Jules Prast zegt

      Ik ben niet blind voor de macht van compassie, en niet blind voor de slachtoffers die geweld maakt; maar wanneer is het gerechtvaardigd voor een boeddhist het zwaard te gebruiken.

      • Robert Keurntjes zegt

        Of ‘gerechtvaardigd’ het goede woord is in een boeddhistische context weet ik niet, ik zou denken dat het er om gaat wat wijs is. Het verschil is dat het eerste uitgaat van wat volgens wetten of regels mag en het tweede over de relatie tussen wat je doet en wat het oplevert.
        Ik zie nog al eens dat men denkt in termen van wat volgens Boeddha wel of niet zou mogen. Zo zit de boeddhistische ethiek niet in elkaar.

        Er is een verhaal over één van de vorige levens van Boeddha waar hij een schipper van een veerboot vermoord. Hij wist dat de man de veerboot, met alle passagiers er op, wilde laten zinken. Boeddha moest het bekopen met een flitsbezoek aan de hel, maar dat vond hij kennelijk de moeite waard in het licht dat hij zo het leven van een paar honderd mensen wist te redden.
        Vertaald naar de situatie in Syrië, lijkt er enige wijsheid uit te gaan van precisie bombardementen (hoe pijnlijk ook). Daarmee kun je, voor wat ik er van begrijp (en dat is niet veel), de expansie van IS enigszins beperken. Het idee dat IS met geweld uitgeroeid kan worden is m.i. een grote misvatting. Meer geweld dan nodig om ze niet te laten groeien lijkt mij dan ook niet wijs, ook niet wanneer de VN met een mandaat zou komen.
        Er zal gekeken moeten worden naar andere oplossingen die wat doen aan de voedingsbodem. Dat zal niet makkelijk zijn maar als we dat niet doen wordt het alleen maar erger.
        Het meest wonderlijke vind ik eigenlijk nog wel de reactie van Hollande, die alleen maar zou hoeven kijken naar de verloop van de strijd om Algerije (slechts 60 jaar geleden) en het boek van Camus over de mens in opstand hoeven lezen, om te weten dat geweld alleen niet gaat werken.

        Eén van de dingen die we daarvoor goed moeten begrijpen is vanuit welke behoefte IS is ontstaan en vanuit welke behoefte de rekruten zich aansluiten. En dan durf ik wel de hypothese aan dat behoefte aan veiligheid en de behoefte om ‘gezien te worden (als mens)’ hier een rol in spelen. Bommen geven daar geen antwoord op. (het gaat er niet om of je bommen mag gooien maar of het wat oplevert)

        • Jules Prast zegt

          Juist. Ook hierin zit een opening, waarvoor dank.

          Ik ben zeker niet voor alleen maar bommen gooien. Altijd in combinatie met diplomatie en humanitaire ondersteuning. En ik voel ook de roep van Thich Nhat Hanh om vredes- en opbouwwerk tijdens een gewapend conflict, zoals jij het ethisch appèl hoort van de Dalai Lama. Ik ben geen ijzervreter maar een geëngageerde boeddhist die de juiste maatvoering zoekt en probeert discussie los te maken met ja, enige provocatie; maar zo krijg je dan ook discussie, en daar gaat het om. Daar leer ik van en de meelezers hopelijk ook; gezichtspunten die ik mis, en die waarde toevoegen, probeer ik in mijn denken en doen te integreren, waarbij het werkelijke inzicht vaak pas veel later indaalt, wanneer de zaadjes van het debat in alle rust wortel schieten.

          • G.J. Smeets zegt

            Jules Prast: “Wanneer is het gerechtvaardigd voor een boeddhist om het zwaard te gebruiken?”
            Me lijkt wanneer en zodra onze democratische gekozen regering, die het geweldsmonopolie heeft, tot zwaardgebruik heeft besloten. Ik weet het, de democratie is niet perfect maar een beter alternatief hebben we niet.

            Robert Keurntjes:
            “Ik zou denken dat het erom gaat wat wijs is. Het verschil [gerechtvaardigd / wijs] is dat het eerste uitgaat van wat volgens wetten of regels mag en het tweede over de relatie tussen wat je doet en wat het oplevert.”
            Mwa. Het specifieke van defensief oorlogsgeweld – en enkel daarover hebben boeddhisten het, mag ik aannemen – is dat het uitgaat van het feit dat het de tegenpartij is die internationale wetten en globale fatsoensregels overtreedt. De vraag is dus hoe je je gedraagt jegens opgedrongen geweld. Ik twijfel er niet aan dat meelezende selfdefense specialists (aikido, wie? Wing shun, wie?) daar wel een antwoord op hebben.
            Overigens, beste Robert: je weet nooit van te voren wat je gedrag als uitgedaagde strijder uiteindelijk oplevert, ik herhaal: nooit. Je ‘definitie’ van wijsheid is in deze context er een van wijsheid achteraf.

      • Robert Keurntjes zegt

        In het NRC van 10 december staat overigens een aardig stuk onder de titel ‘Israël moet eens volwassen worden’ waarin Efraim Halevy aangehaald wordt die er onder andere op wijst dat het Israëlische leger verbetering in Palestijnse gebieden ziet als oplossing voor het geweld. En daarmee een ander standpunt inneemt dan de huidige regering van Israël.

      • Sjoerd Windemuller zegt

        Beste Jules, zomaar wat persoonlijke vragen naar aanleiding van jouw persoonlijke ontboezemingen.

        Heb je zelf wel eens een zwaard gebruikt Jules?
        Gewoon in een man tegen man gevecht?

        Misschien iemand ook gedood, terwijl je hem/haar in de ogen keek, en daar vrede in gevonden?

        Of wil je het liever door een ander laten doen?

        Iemand die er voor opgeleid is om te doden?

        Vanuit een vliegtuig, met een bom, zodat je ze niet hoeft aan te kijken?

        Wel eens langdurig en systematisch gesproken met mensen die dat in opdracht gedaan hadden?

        En nu thuis worstelen met hun PTSS?

        Slachtoffers die hun familie bij vergissing zagen verbranden, met hun verdriet en trauma’s?

        (zwaard = ieder wapen dat je daadwerkelijk hebt toegepast Jules.)
        _______________________________________________

        Het eerste wat mijn leraar mij leerde (bij het aanleren van de technieken om iemand te doden met de ‘lege hand’), was om het gevecht te ontwijken.

        Wat ik leerde van deze mensen met PTSS is dat geweld en haat zich kwadrateren. Met iedere klap die je uitdeelt, raak je jezelf.

        Een stoel is een makkelijk voertuig naar geweld, onvrede en angst zijn moeilijk te nemen bergketens naar vrede en compassie.

        Jouw boeddha wendde zelf toch geen geweld aan, ook al werd hij bedreigd?

        Jules ik weet het ook niet, maar aan de oorlog van mijn ouders/familie, heb ik hele beroerde herinneringen.
        Ik weet werkelijk niet wat wijsheid is, jij wel?

        • Jules Prast zegt

          Met scherpe patronen vuren op metalen poppen op de schietbaan vond ik tijdens mijn opleiding de eerste keer confronterend. Later niet meer, wanneer we in de wapenkamer een pistool en munitie gingen halen om als officieren onderling, in een vrij uurtje, vrijwillig onze schietoefening te onderhouden en het goede voorbeeld te geven aan anderen.

          Dat is mijn beperkte ervaring, maar ook mijn karma zo je wilt, dat ik hier deel. Ik had mijn aandeel in de opleiding van toekomstige officieren, ook piloten. In de klas had ik mede agenten uit de straatdienst in de grote steden, met een wereld van ervaring op het gebied van bedreiging en gebruik van geweld. We lazen samen antimilitaristische lectuur die ik van de collega’s van de inlichtingendienst kreeg aangeleverd, vers van de pers uit de alternatieve boekwinkel of van actiegroepen die soms ’s nachts het hek kwamen doorknippen om hangars te bekladden. En met al mijn studenten keek ik naar een videoband van de Achterkant van het Gelijk, Marcel van Dam in gesprek met generaals over de dilemma’s van geweldstoepassing inclusief, ja, dat kwam in het programma ook aan de orde, de vraag of marteling is toegestaan, in uitzonderingssituaties, als het echt niet anders kan, ook al is het in strijd met de wet. Ik begeleidde ze ook bij de scripties die ze, als onderdeel van hun opleiding, over zulke onderwerpen maakten.

          Na afloop van mijn tijd onder de wapenen ben ik in de redactie gegaan van Wordt Vervolgd; ik ben nog altijd betrokken lid van Amnesty International op lokaal niveau, binnen mijn beperkte mogelijkheden.

          Traumatisering van militairen in conflictsituaties is een niet te ontkennen probleem; traumatisering van lokale bevolking tijdens gewapende strijd evenmin. Ik ken dit in mijn persoonlijke omgeving.

          Maar omdat ik heb geleerd mij te bewegen in de wereld van de dilemma’s van geweldsescalatie en die betrokkenheid heb vastgehouden, vriend en/of gesprekspartner ben van politici, militairen en opinieleiders die zich óf bezighouden met de maatschappelijke discussie óf verantwoordelijkheid dragen voor voorbereiding en uitvoering, weet ik dat je in de wereld meer nodig hebt dan een mechanische boeddhistische reflex dat alleen totale geweldloosheid het antwoord is.

          In mijn vorige artikel in het BD heb ik een lans gebroken vóór meer overheidsuitgaven aan defensie, aan mensen en wapensystemen ja, mede in het kader van een geloofwaardige afschrikking en verdediging van onze vrijheden in Europa, inclusief de vrijheid tot belijdenis van boeddhisme.

          In het onderhavige artikel bepleit ik deelname aan de coalitie tegen IS in Syrië, precies waar de politieke actualiteit vandaag over gaat (kabinetsbesluit mogelijkhedenonderzoek, notificatiebrief Tweede Kamer). Wat kun je nog meer verwachten van een columnist?

          Ik zoek buddies in de wereld van het boeddhisme waar ik meestal op een muur van stilzwijgen stuit over deze materie. In mij huist genoeg geest van Thich Nhat Hanh maar ik leg al schrijvend de dilemma’s van de wereld van geweld aan de lezers hier voor. Er is een lange historische traditie van boeddhistische oorlogvoering en boeddhisten onder de wapenen, ook als ze met tegenzin hun dienstplicht vervulden. Durven boeddhisten met mij in een stellingname over de wereld van de collectieve verdediging te stappen of verkiezen ze aan de rand te blijven en iedere medeverantwoordelijkheid hiervoor af te wijzen?

          • Nic schrijver zegt

            Ik heb het liever over de dilemma’s van vrede en daar wil ik samen met jou en wie ook verantwoordelijkheid voor nemen.

          • Nic Schrijver zegt

            Voordat ik in Syrië aan vrede ga werken wil ik eerst mijn dochter hier in vrede laten opgroeien.
            Ook hier en nu is genoeg te doen om aan vrede te werken.
            Een buurtgenoot opvangen wiens partner is verdwenen met de buurman door de wijk want ergens is ingebroken een buurvrouw heeft zich buitengesloten of ik door het openstaande raam op een hoog wil klimmen.
            Op deze manier heb ik contact in de buurt en bewaken we met zijn alle de vrede in de buurt.
            Zeg maar of dat verantwoordelijkheid nemen is voor vrede ?
            Het zwaard kan hier in zijn schede blijven.

          • Sjoerd Windemuller zegt

            Wat is “totale geweldloosheid” eigenlijk, Jules?
            Wat stel jij je daar bij voor?

            Mijn ervaring is anders dan de jouwe.
            Ik kan zelf niet leven zonder te doden, bij mij moet je voor een antwoord over geweldloosheid niet aankloppen.

            Ook de discussies in het BD willen nog wel eens naar passieve agressie en verkapt geweld in verbale verpakking ruiken.
            In de vorm van een weinig persoonlijks onthullend ‘beter weten’, weten hardcore boeddhisten er onderling wel raad mee.
            Maar…., ‘gelukkig’, het blijft verbaal. In Nederland tenminste.

            De essentie van de kwestie die jij aan de orde stelt is de vraag, of ik/jij zelf bereid bent, desnoods met mijn/jouw blote handen, een ander te doden.
            En dan vooral de kwestie van het motief en de intentionaliteit.

            Wie van alle schrijvers is bereid de tegenstander c.q. moordenaar, desnoods met zijn/haar blote handen, te doden, om erger te voorkomen?
            En wat is dat erger dan, dat je zou willen voorkomen?

            En wie van alle schrijvers heeft liever dat een stel goed als soldaat/doder getrainde mannen/vrouwen dat voor je doen, zodat je rustig vanuit je luie stoel het resultaat op tv kan volgen?

            Wie van ons is bereid zelf te sterven als het op de keuze ‘jij of ik’ aankomt?

            En hoe vertaal je jouw eigen antwoord naar jouw omgeving, jouw (klein)kinderen en naar de politieke realiteit?

            Maar voor alles eerst de vraag: Wie ben je zelf, de moordenaar of de boeddha?

        • G.J. Smeets zegt

          “Het eerste wat mijn leraar mij leerde (bij het aanleren van de technieken om iemand te doden met de ‘lege hand’), was om het gevecht te ontwijken.”

          Nogal wiedes. De vraag is echter wat jij doet als geweld je, onontwijkbaar, wordt opgedrongen.

          • Sjoerd Windemuller zegt

            Dat wil jij niet weten G.J. Smeets, (en ik zelf ook niet), dat zal dat moment mij leren.

          • Sjoerd zegt

            Om nogmaals terug te komen op jouw vraag G. J. Smeets:

            De vraagstelling is oneigenlijk, omdat hij speculatief is. Er is geen enkel realiteitsgehalte op dit moment.

            Ik heb na mijn training in de lege hand technieken en de zwaard technieken, nooit meer daadwerkelijk fysieke middelen gebruikt in penibele situaties, op een manier die bij anderen tot schade kon leiden. (Daarvoor overigens ook niet vaak.)
            Ik heb er een afkeer van een ander pijn te doen.
            Iedere stoot, iedere slag, een ander toegebracht, keert zich tegen de dader en keert naar zijn oorsprong terug.
            Toch sluit ik niet uit dat ik mijzelf spontaan zou verweren.

            In deze gesteldheid wacht ik alle gebeurtenissen rustig af.

            Ik hoop en streef er naar dat ik, in zo’n situatie als door jou geschetst, ook de rust en moed vind om dan wijs en met compassie te handelen.

            Ik noem mijzelf geen boeddhist, maar het doden van anderen lijkt mij ook geen begaanbare weg binnen de boeddhistische doctrine en deze doctrine lijkt mij ook niet bedoeld om politieke of militaire vragen te beantwoorden.
            De essentie van het boeddhisme lijkt mij de spirituele en mentale thuisloosheid.

            Ik vind de stellingname, zoals door Jules verwoord, dan ook een incorrecte en oppervlakkige vermenging van twee totaal van elkaar verschillende realiteiten in de beantwoording van uiteenlopende en van elkaar verschillende levensdilemma’s.

            De politiek besluit over de politieke dilemma’s, de hoogste militair over de militaire dilemma’s en de individuele mens over wat hij zelf moreel en ethisch wel en niet toelaatbaar, goed of onjuist en (on)recht vindt.

            De kiezers geven in een democratie de doelen en grenzen van de militaire macht aan in hun stem. Daarvoor moet je niet een vage, rommelige religieuze groepering vragen een uitspraak te doen.

            Ikzelf vind het doden van mensen tegen hun wil, tot nog toe ontoelaatbaar, op welke wijze dan ook.

      • Dharmapelgrim zegt

        Wanneer is geweld door boeddhisten gerechtvaardigd? Zie: Aikido. Bij Aikido gebruik je de kracht die jouw tegenstander in zijn aanval legt om hem of haar onschadelijk te maken. Géén aanval betekent dan: er gebeurt niets! En hoe krachtiger de aanval, hoe meer schade de aanvaller zichzelf toebrengt. Een “wedstrijd” Aikido waarin niemand de rol van aanvaller speelt, is bloedsaai…. niemand doet iets. Wees als een spiegel die licht weerkaatst. De spiegel zendt zelf geen licht uit. Maar schroom niet om een heldere spiegel te zijn!

  8. Nic Schrijver zegt

    Hoe collectief wil je het hebben ?
    Wat gaat er boven de belofte om àlle levende wezens te bevrijden ?
    Waarom naar Syrië gaan als ik hier nog niet klaar ben ?
    Naar Syrië vertrekken of hier de vluchtelingen uit dat land opvangen?
    In beide gevallen kun je wat doen.

  9. G.J. Smeets zegt

    Beste Nic en anderen,
    mijn opmerking gaat over de afwezigheid in de canon van het thema collectief gedrag, en dat die afwezigheid een beperking is. Met beperking is trouwens niks mis zolang die maar erkend wordt. Met de belofte alle wezens te bevijden is ook niks mis maar het is een individuele belofte analoog aan (geloofs)belijdenissen uit andere spirituele c.q. religieuze tradities.

    Thematiseren van collectief gedrag, dan denk ik aan De Civitate Dei van de R.K. kerkvader Augustinus, aan de stamgebruiken & rituelen van totemisten zoals de N. Amerikaanse indianen, aan een fundamenteel concept als De Droomtijd van de animistische Aboriginals, en zo meer.

    De boeddhistische canon heeft in dit opzicht niets noemenswaardigs te bieden en hoe je het ook draait of keert: het is een beperking. Ikzelf kan met die beperking wel leven. Maar ik snap en onderschrijf wat in het blogstuk waarover we het nu hebben gesteld is: dat er in boeddhistisch NL geen *collectief* en maatschappelijk bedoeld handelingsperspectief is. Jules Prast vind dat laakbaar, krijg ik de indruk, en daarover kun je van mening verschillen. Maar niet over het feit zelf.

    • kees moerbeek zegt

      Inderdaad is er veel ellende in de wereld, maar dat wil niet zeggen dat boeddhisten aan het bombarderen moeten slaan.

      Iedereen is vrij om iedereen om welke reden dan ook te kapittelen dat dit niet genoeg is, maar waarom in vredesnaam? Graag respect!

      Ik kom uit een militair gezin en ben in een militaire stad geboren: Den Helder. Toch voel ik me niet aangesproken om ten strijde te trekken. Ongetwijfeld begrijp ik er niets van. Dom, dom :-(((

      Je hoeft hier niet per se op te reageren, Jules. Het is geen persoonlijke aanval, maar waarom schrijf je dit allemaal? :-)

    • Nic Schrijver zegt

      Als er geen collectief handelingsperspectief is moet jezelf de moed hebben te handelen en wie weet komt dat collectieve dan ooit.

  10. Hans van Dam zegt

    Volgens mijn leraar, Zuetsu Sensei, die onlangs voor de derde keer formeel afstand deed van zijn ego, zou de F16 weleens het grootste boeddhistische voertuig tot nog toe kunnen zijn.

    Terrorisme en staatsgeweld beschouwt hij als verwante vormen van geëngageerd boeddhisme met als oogmerk het bevrijden van alle levende wezens respectievelijk het handhaven van de vrijheid van alle levende wezens die haar al gerealiseerd hebben.

    Kamikaze moeten we volgens hem zien als een meesterproef van onthechting, niet meer en niet minder.

    Als ik over de Boeddha begin, zegt hij steevast: “Dat was toen”. Wie in het nu wil verwijlen kan zich volgens hem het beste op de actualiteiten concentreren.

    Zuetsu Sensei vindt dat ik goed vooruit ga sinds ik op het Boeddhistisch Dagblad ben geabonneerd.

    • kees moerbeek zegt

      UIT HET LEVEN GEGREPEN :-)

      Kind: Mammie, wie is die meneer die de hele avond achter de pc zit?
      Moeder: Dat is je vader, hij vindt dat boeddhisten niet sociaal actief genoeg zijn.
      Kind: Maar hij zou mijn lekke fietsband plakken!
      Moeder: Maak je maar geen zorgen. Ik zal het hem zeggen.
      Kind: De vader en moeder van Jennifer gaan scheiden. Als jij en pappa gaan scheiden, mag ik dan bij jou wonen?
      Moeder: Maak je maar niet druk. Ik zal ervoor zorgen dat pappa voor die tijd verlicht is, de dwaas!
      https://www.youtube.com/watch?v=DWuwKgfNiDU

      • Jules Prast zegt

        Ja, ik heb het maar druk met dit slagveld hier. Maar zonder gekheid: laten we erop letten op de bal te blijven spelen, Kees.

        Op het paralelle kanaal van Facebook woedt er ook een discussie over mijn artikel. Daar krijg ik twee titels van boeken aangereikt, die ik op deze plaats niet ongenoemd wil laten:

        Buddhism and Violence. Militarism and Buddhism in Modern Asia (2013)

        en

        Buddhist Warfare (2010)

        Uit het voorwoord van dit laatste boek: “The motivations for this volume are many, but chief among them is the goal of disrupting the social imaginary that holds Buddhist traditions to be exclusively pacifistic and exotic.”

        • Nic Schrijver zegt

          De vraagstelling is onboeddhistisch.
          Hoe creëer je vrede,geluk ?
          Dat moet de vraag zijn.
          Naast onzinnig gepraat zou je ook geen onzinnige vragen moeten stellen.

        • kees moerbeek zegt

          Let je daar vooral ook zelf ook op, Jules?

          ‘Boeddhisten, daar heb je in de samenleving maar weinig aan, wanneer het erom gaat echt verantwoordelijkheid te nemen. Het zijn te vaak randfiguren, dromerige bouwers zonder het vermogen of de bereidheid een ei te breken, als de omstandigheden dit nodig maken.’ Als ik dit van je lees vraag ik me af hoe het met je gaat. Dit soort cynisme had ik niet achter je gezocht. Zelfs niet als betweterige stijlfiguur. Ik meen het serieus en het niet bedoeld als ‘spelen op de man’ :-(

          • Jules Prast zegt

            Maar Kees, het is toch zo dat het engagement van de boeddhisten die zich in deze discussie hier bewegen, in hoofdzaak beperkt is tot vreedzaam gekrabbel in de marge? Dat vrijwel niemand vuile handen durft te maken? Dat een boeddhistische levensovertuiging actief burgerschap verlamt, althans een betrokken deelname aan maatschappelijke debatten over de proportionaliteit van opvang hier en strijd daar in het licht van de export van het geweld van ISIS naar de straten van Europa en de VS?

            Dank voor je zorgen over de geestestoestand van de auteur, maar met woordvoerders als Hans van Dam en Sjoerd Windemuller is deze flank naar mijn gevoel al afdoende bezet; het moet geen afleidingsmanoeuvre zijn voor de zaak in het geding waar ik persisteer in mijn visie, precies zoals ik deze heb verwoord.

  11. Nirvair Kaur Curtis de Ruiter zegt

    The Kamcupamasutta, Majjhima-Nikkaya I ~ 28-29

    ‘Even if thieves carve you limb from limb with a double-handed saw, if you make your mind hostile you are not following my teaching’.

    Er is NOOIT een gerechtvaardigt moment om te doden, het moment dat we de beslissing maken die ander als vijand te zien en daarom te doden, is het moment dat we onze rug naar het Dharma Pad keren.

    • Robert Keurntjes zegt

      De vraag of doden in bepaalde omstandigheden gerechtvaardigd is en de vraag hoe doden zich verhoudt tot spirituele ontwikkeling zijn twee heel verschillende vragen.
      Als we die met elkaar verwarren dan heeft Jules wel een punt wanneer hij in een reactie hierboven stelt “Dat een boeddhistische levensovertuiging actief burgerschap verlamt”.
      Dan gaat het meer op Jainisme lijken en moeten we met een bezempje en een mondkapje over straat.

  12. Nirvair Kaur Curtis de Ruiter zegt

    Het Boeddhisme (de dogmas erin) net als in andere geloofsovertuigingen verlamt natuurlijk bepaalde aspekten van ons bestaan. Aan ons ieder om zich daar bewust van te worden….
    En natuurlijk hoeven we niet met een kapje voor de mond en een bezempje door het leven!

    Het verschil tussen het niet met opzet doden van insekten en andere wezens bijvoorbeeld is iets heel anders dan MET BEWUSTZIJN (zo hopen we) EEN KEUZE TE MAKEN OM TE DODEN… of de bewuste beslissing te nemen om een land en z’n bevolking te bombarderen!
    Het grote verschil is in het maken of nemen van deze bewuste beslissing!! Wat is er gebeurd met de precepts die we namen om geen schade aan andere wezens toe te brengen en niet te doden?

    Pānātipātā veramanī sikkhāpadam samādiyāmi
    ‘I undertake the training rule to abstain from killing’

    NIET DODEN BETEKENT NIET DODEN! Waarom is dit zo moeilijk te begrijpen, wat is er in de in hokjes verdeelde gedachtegang die probeert deze gelofte als Boeddhist naar eigen overtuiging te veranderen?

    We are interconnected, killing others means killing a part of oneself….Why would we want to destroy life?

    • Robert Keurntjes zegt

      Het is helemaal niet moeilijk om te begrijpen dat “niet doden betekent niet doden”. In een boeddhistische context is het echter wel relevant om je af te vragen waarom je niet zou doden. Er is geen God die zegt dat het niet mag (en daarom mag het niet), maar er is een spiritueel doel wat een boeddhist wil bereiken en doden beïnvloed je geest op een manier dat het een hindernis is om dat doel te bereiken (en daarom is het verstandig om niet te doden, wil je dat doel bereiken).
      Het verheffen van de pragmatische ethiek van het boeddhisme tot een dogmatische moraal ethiek is m.i. een misvatting.

      Ik heb in een eerdere reactie al een verhaal over een vorig leven van Boeddha aangehaald waar in hij de schipper van een veerboot vermoord omdat de schipper van plan was om het schip, met alle passagiers, tot zinken te brengen. De, in dat leven nog niet, Boeddha nam voor lief dat hij daardoor een leven in de hel door moest brengen.

      De moraal van dat verhaal is dat als je 100 levens kunt redden door er één te nemen, het weleens de moeite waard zou kunnen zijn om het negatieve effect ervan voor jezelf op je te nemen (inclusief het breken van je gelofte zo je die hebt afgelegd.

      Voor de schipper had het overigens het positieve effect dat hij zichzelf daardoor niet kon belasten met het negatieve karma van het doden van al die mensen op de veerboot. Dus ook ten aanzien van de schipper was het (in het perspectief van meerdere levens) een daad van compassie.

    • Jules Prast zegt

      Ik ben bezig met het eerste hoofdstuk van het boek Buddhist Warfare. De auteur beweert dat in de eerste pakweg 1.500 jaar de scholen die teruggingen op Gautama niet doden van mens, plant en dier strikt opnamen. Niet ’s nachts naar buiten en niet na de regen omdat je dan misschien per ongeluk een beestje zou doodtrappen.

      In China, met Mahayana, werd het anders. Andere interpretatie van de leer, andere politieke verhoudingen, andere sociaal-econonische positie van boeddhistische monniken.

      De hele discussie die hier nu in het BD wordt gevoerd, werd hier ook gevoerd. Maar ik zie (de auteur noemt dit niet) ook een voorafspiegeling van Zen af War (Brian Victoria over zen in WOII). De idee van sunyata in de Literatuur van Prajna Paramita en de Diamant Sutra zetten de deur open voor een rekkelijke benadering van doden: wie is het die ik dood als het zonder zelf is? Boeddhisme (kerk) loopt in China ook vaak aan de leiband van het confucianisme (staat).

      Heersers die oorlog wilden voeren, hielden ook rekening met de boeddhistische gezindheid van te veroveren gebieden. Was deze pacifistisch, dan werd de kans van de zaak onder de voet lopen, hoger ingeschat.

      Ik ben nog niet verder dan dit, er is een heel boek te gaan, en nog een tweede over Azië vanaf de negentiende eeuw, toen boeddhisme van alle soorten, niet alleen Mahayana, tot instrument werd gemaakt voor nationalisme.

      Ik zie een volgend artikel van Taigu voor me opdoemen, maar ik moet daar eerst de research voor doen. De geschiedenis geeft te denken, ook voor de discussie hier, maar laten we niet vergeten dat de discussie hier gaat over de vraag naar de betekenis van het zwaard in de huidige context van de strijd tegen IS in Syrië en Irak.

      Ik spreek graag mijn erkentelijkheid uit aan alle deelnemers aan deze discussie, die ik een goede discussie vind, met allerlei gezichtspunten die we ieder voor ons nader kunnen afwegen. Ik leer van jullie, en als je de ruis van het gemopper over de stijl (dat ik mij ook en terdege aantrek) in mindering brengt, is dit een interactief dharma delen in optima forma waar naar mijn idee ook anderen in positieve zin iets kunnen hebben. Ik breng mijn tekst in, niet om deze koste wat het kost te verdedigen, maar juist omdat een erop volgende discussie zo waardevol kan zijn.

      • Sjoerd Windemuller zegt

        “…de strijd tegen IS in Syrië en Irak.”

        Hoe duidelijk en concreet dit ook geformuleerd lijkt, is dit niet eigenlijk een illusoire vervalsing en misleidend etiket van de menselijke realiteit daar ter plekke, in ons eigen economisch belang van bezit en winst.

  13. Nirvair Kaur Curtis de Ruiter zegt

    “weet ik dat je in de wereld meer nodig hebt dan een mechanische boeddhistische reflex dat alleen totale geweldloosheid het antwoord is”

    PS, GEWELDLOOSHEID NA TE STREVEN IS GEEN MECHANISCHE BOEDDHISTISCHE REFLEX… het is een bewuste keuze die bij het aanvangen van onze Dharma reis gemaakt is door weldenkende mensen….

  14. Dharmapelgrim zegt

    Al met al vind ik bovenstaande een boeiende dialoog; die mij onwillekeurig sterk doet denken aan de dialoog tussen Arjuna met Krsna, zijn wagenmenner (beschreven in de Bhagavad Gita aan het begin van hoofdstuk II)over wel of niet ten strijde trekken en wel of niet doden en gedood worden. Ik mag aannemen dat Siddharta Gautama als vorstenzoon de Bhagavad Gita kende Hindoeïsme / Vedanta – het Boeddhisme bestond uiteraard nog niet! De Boeddhadharma bouwt m.i. ook voort op deze teksten). Ok. Stel je voor: er staan twee legers tegenover elkaar… in beide zijn familieleden, vrienden, kennissen en achtenswaardige leraren aanwezig. Arjuna overziet dat alles, en de moed zakt hem in de schoenen. Hij komt tot de conclusie dat het verkeerd is om te vechten, omdat hij géén bloed aan zijn handen wil krijgen van zoveel naasten … en hij zegt: “Govinda, ik zal niet vechten!” (en zweeg). Dan antwoordt Krsna: (BG.II.12-13) “Je spreekt wijze woorden, maar treurt om iets wat het verdriet niet waard is. Zij die wijs zijn weeklagen noch om de levenden, noch om de doden. (Want) Nimmer was er een tijd dat IK niet bestond, noch jij, noch al deze vorsten; noch zal er in de toekomst ook maar één van ons ophouden te bestaan.”
    Deze woorden begeleiden mij al mijn hele leven, sinds ik ze op mijn 16de voor het eerst onder ogen kreeg. Nu,ruim vijftig jaar later zoemen ze weer eens door mijn hoofd bij het lezen van de dialoog over De Bodhisattva van het Bouwen en Breken. En ik denk daarbij: onder zowel de mannen en vrouwen – jongens en meisjes soms nog – in de kampen van Islamtische Staat als in die van “ons”, bevinden zich familieleden, vrienden, kennissen en achtenswaardige leraren… Ik ben geneigd te zeggen: “Ik zal niet vechten”. En dan hoor ik in mijzelf: “…treurt niet om iets wat het verdriet niet waard is. Zij die wijs zijn weeklagen noch om de levenden, noch om de doden. (Want) Nimmer was er een tijd dat IK niet bestond, noch jij, noch al deze vorsten; noch zal er in de toekomst ook maar één van ons ophouden te bestaan.
    Doe wat juist is!

    • Jules Prast zegt

      Je draagt een waardevol extra perspectief aan vanuit de literatuur van vóór Gautema, Dharmapelgrim; dank hiervoor!

        • Dharmapelgrim zegt

          Voor de volledigheid dan ook toevoegen dat de Gita volgens orthodoxe Hindoes te dateren is op 3138 v.Chr. of 3102 v.Chr., maar uit de astronomische gegevens wordt met planetarium software andere dateringen afgeleid, variërend van 2700 v.C. tot 800 v.C.
          Ook toevoegen dat vele (zo niet alle)”heilige boeken” kenmerken van fictie bevatten; inclusief de door volgelingen van Boeddha geschreven teksten. (Hij heeft – meen ik – zelf geen letter op papier gezet). Kortom: het is goed dat er indologen zijn … Of de Pali sutta’s in de nikaya’s géén elementen van fictie bevatten? Hoe zeker is dat? En waar ligt precies de grens van fictie / non-fictie? Naar mijn mening is alles wat er over het onzegbare wordt gezegd fictie.

          • Arjan Schrier zegt

            Hoi mede pelgrim,

            Hoe de datering van de Veische teksten precies gedaan wordt weet ik (ook?) niet. Uiteindelijk doet dat er ook niet toe. Als er morgen iemand iest nuttigers weet te melden dan doe ik daar mijn voordeel mee.

            Hoe dan ook de Brahmanen bestonden als caste. De Boeddha verwierp hun claim op spirituele superioriteit. Goedheid is niet erfelijk.
            Maar het argument dat een krijger maar moet gaan doden, ook zijn ooms op het slagvel van Kurukashetra stuitte mij, op m’n 17 de tegen de borst. Laat Krishna dat lekker zelf doen. En waarom een onstervelijke ziel zich zowiezo ergens druk over zou moeten maken ontging me een beetje. En het verhaal hoe die atman dan weer reincarneerd… interessant maar dat was het dan ook. En ik was toen (1988) eigenlijk ook net aan het afkikken van een andere theistische stroming, het gerformeerde geloof, dus mij sprak het allemaal niet zo aan. De Hare Krishna’s hadden alleen wel lekker eten en alles was ook lekker exotisch.

    • Arjan Schrier zegt

      Hier verwoordt de auteur het eeuwigheidsgeloof van het IK. Nimmer was er een tijd dat IK niet bestond.

      Het geloof aan een IK sterft een zachte door inzicht. En wel inzicht in de https://nl.wikipedia.org/wiki/Vijf_khandhas

      Onderaan staan twee links. Deze teksten zijn m.i. authentiek. Ze pre-dateren in ieder geval de Zen teksten.

      Verlichting, leuker kunnen we het niet maken, makkelijker wel. De ont-belasting dienst.

  15. G.J. Smeets zegt

    Geachte Jules Prast,
    je blogstuk legt m.i. een VRAAG voor: wat doen zelfverklaarde boeddhisten als geweld onontkoombaar aan hen als staatsburgers wordt opgedrongen?
    Je blogstuk poneert naast die vraag ook een STELLING: dat NL boeddhisten weinig te melden hebben over staatsburgerlijk antwoord op opgedrongen geweld.

    Heb ik zo de strekking van je blogstuk goed gegrepen? Zo ja, ben je het met me eens dat de lopende gedachtenwisseling hier au fond gaat over de scheiding kerk/staat?

    • Jules Prast zegt

      Ik weet het niet.
      De dhamma verschijnt in het westen en boeddhistisch sociaal handelen lijkt vooralsnog onontgonnen terrein.
      De labels kerk/staat erop drukken komt ons misschien uit, maar welke verklarende waarde heeft dit voor boeddhisme?

      • G.J. Smeets zegt

        “Ik weet het niet.”
        Dat is een helder en van harte geaccepteerd antwoord op mijn vraag.

  16. Nirvair Kaur Curtis de Ruiter zegt

    ‘is dit een interactief dharma delen in optima forma waar naar mijn idee ook anderen in positieve zin iets kunnen hebben’.

    Zeer zeker en met dank…

    BE WELL…

  17. Margreet zegt

    Beste Jules,

    na het lezen van je overweging vroeg ik me als eerste af wat jou triggerde om je tot het Boeddhisme te wenden? Wat zocht je in eerste instantie? Hoezo kwam je tot het Boeddhistische pad?
    In je gedachtengang zie ik een twijfel bij jou ten aanzien van de houding van het met ‘liefde en mededogen’ bezien van je naaste. Twijfel en sceptis.
    Hoe jouw samsara is, wat je ervaringen zijn, jouw belevingen, ik kan me er geen voorstellingen van maken, want in mijn wereldje zijn er weer hele andere dingen die mijn innerlijk beroeren en beweging geven. Mij kunnen verleiden tot negatieve emoties, twijfel, boosheid.

    In alle twijfel die ik dan wel eens kan hebben of het wel juist is om in die houding van liefde en mededogen te blijven volharden komt er altijd weer die overtuiging terug dat actie altijd reactie geeft. En als ik geweld met geweld ga beantwoorden, hoe groot is dan de kans dat de ander in vrede gaat reageren….. Ik hoop dat jij in jouw denken de kracht van je eigen liefde vindt, de wijsheid en verantwoordelijkheid voor niet alleen jouw leventje, maar ook voor dat van de ander..

    • Jules Prast zegt

      Beste Margreet,

      Dankjewel voor je aardige reactie; aardig in die zin dat je een toon vindt die maakt dat je vragen mij persoonlijk diep treffen.

      Mijn sanghagenoot en medecolumnist Connie Franssen heeft mij een keer geïnterviewd voor een kort portret in Boeddha Magazine:

      https://julesprast.files.wordpress.com/2014/09/boeddha_magazine_crisis_prast.pdf

      Over mijn weg naar de boeddha-dhamma tref je ook informatie aan in dit artikel van eigen makelij:

      https://julesprast.files.wordpress.com/2012/08/sarcoscoop_jun_2012_aanvaarden_wat_is.pdf

      In ongeveer vier jaar tijd heb ik nu bijna 200 blogartikelen gepubliceerd over boeddhisme; de meeste hebben hun weg gevonden naar het Boeddhistisch Dagblad, op dit na, dat ik beschouw als een dierbaar kleinood:

      http://site.boeddhaweg.nl/2012/05/01/hoe-het-hart-begon-te-zingen/

      Toen mijn hart begon te zingen, was er een glimp van ontwaken, maar niets is ooit zo bij mij binnengekomen als de geschriften van de boeddhistische hervormer Shinran Shonin (Japan, 13e eeuw):

      http://site.boeddhaweg.nl/2014/01/10/ik-kan-niet-hopen-goed-te-doen-voor-levende-wezens/

      Over mijn grote spirituele vriend Shinran heb ik wel eens hardop rijmelend gestameld, in iets wat ik maar ‘verzen’ noem, zonder enige pretentie:

      http://site.boeddhaweg.nl/2014/02/14/mijn-vriend-shinran/

      Loslaten heet bij mij toevertrouwen en boeddhanatuur anderkracht. Op dit smalle richeltje, altijd pal langs de afgrond, wandel ik met mijn andere geestelijke (zen)vrienden, Bodhidharma, Linji, Hisamatsu en Thich Nhat Hanh. In anderkracht berust alles, de vogels die de wolken doen bewegen en tsjilpen terwijl wij mediteren, alle tegenspraak van de wereld en ook de compassie, nu eens de instant-bevrijding van de glimlach op het gelaat van de ander, dan weer (maar al te vaak helaas) de wanhoopsdaad tegen beter weten in.

      Onze onmacht mag geen voorwendsel worden om de ander dan maar schade te berokkenen, zoals in de geschiedenis van Mahayana veelvuldig is gebeurd. De dhamma heeft zich altijd geleend voor machtsmisbruik. Maar wij zijn ook lang niet altijd bij machte op de kracht van ons diepe verlangen het goede te doen, daar harmonie te brengen waar disharmonie heerst. Wij ontkomen er niet aan het domein van de disharmonie binnen te gaan en ons daar te bewegen met beperkte middelen, zonder zekerheid op welslagen. Dit is het verhaal van het leven; boeddhisme is geen vrijbrief, maar behoort zelf met al wat het heeft aan ethiek en wijsheid, tot die beperkte middelen.

      Namu Amida Butsu!

      Taigu

  18. G.J. Smeets zegt

    Beste Sjoerd,
    “Daarvoor moet je niet een vage, rommelige religieuze groepering vragen een uitspraak te doen.” [14 dec. om 00:19]

    Ik ben het daar wel mee eens: scheiding van kerk en staat.
    Los van de politieke kwestie wel / niet deelnemen in een defensieve oorlog en de morele overwegingen daaromtrent, wil ik benadrukken wat ikzelf vooral in het blogstuk lees: dat de boeddhistische canon weinig te bieden heeft wat betreft maatschappelijk bedoeld collectief handelingsperspectief. De beperking van de canon is dat er weliswaar handvatten zijn tegen homocide maar over eco-cide nauwelijks een boeddhistisch woord. Terwijl de natuurlijke habitat (met name het leven in de diep-oceanen) de conditio sine qua non is voor al het andere. Afijn, sans rancune accepteer ik die beperking van canon & sangha en doe mijn eco-boodschappen elders. Onder meer hier
    https://klimaatverandering.wordpress.com/?s=G.J.+Smeets

    • Jules Prast zegt

      Ecoboodschappen kun je juist wel weer goed bij boeddhisme doen, van Theravada (bijv. Bhikkhu Bodhi) tot en met Mahayana (bijv. Thich Nhat Hanh).

      • G.J. Smeets zegt

        Ga je gang. Ik doe mijn eco-boodschappen direct bij de specialist waar ook Bhikku Bodhi en Thich Nhat Hanh hun inkopen doen.

        • Jules Prast zegt

          :-)

          Overigens: een reactie van een eco-deskundige op ‘Parijs’ (COP21) zou in het BD niet misstaan. Ben jij deskundig op dit gebied en zo ja, voel je je geroepen?

          De Financial Times wist gisteravond op zijn website te melden dat het alom bezongen akkoord uren na het beklinken ervan al scheuren begon te vertonen, op basis van reacties van politici (VS, UK) en bronnen bij multinationals.

          Dus: is het glas half vol, half leeg, beide, of noch het een, noch het ander?

          • G.J. Smeets zegt

            Of ik deskundig ben moet je zelf maar bepalen via de link die ik opgaf. En nee, ik voel me niet geroepen om in het BD te reageren op Parijs COP21, dat is aan de redactie.
            Wat betreft je opm. over de scheuren in het Parijs-akkoord, dat was uiteraard te voorzien. Het is eco-cide while we speak. Het is een thema waarvoor de boeddhistische canon geen woordenschat heeft. En voor zover ik het overzie en begrijp laten de reagerende BD lezers het thema links liggen. De redactie heeft afgelopen maanden expliciet aandacht besteed aan de klimaatkwestie:
            https://boeddhistischdagblad.nl/?s=klimaat

            Nagenoeg niemand van de lezers heeft er *inhoudelijk* op gereageerd met ter zake doende informatie. Vandaar dat ik mijn eco-boodschappen elders doe.

    • Jules Prast zegt

      Dank je voor de link. Ik respecteer je beslissing de uitkomst van COP21 niet in het BD aan een evaluatie te onderwerpen; het was maar een suggestie. Je schrijft, wanneer je je link volgt, wel interessante, goed leesbare analyses van ontwikkelingen op het gebied van klimaatveranderingen. Dit merk ik ook op ten behoeve van meelezers met belangstelling voor deze materie.

      Inmiddels staat er op de website waarnaar je link verwijst, wel een analyse van het klimaatakkoord van COP21 door een andere auteur:
      https://klimaatverandering.wordpress.com/2015/12/14/cop21-het-klimaatakkoord-van-parijs-2015/

      • Nic Schrijver zegt

        Wie nu nog een analyse wil over klimaatverandering heeft liggen slapen.
        Het is klip-en-klaar dat het CO2 gehalte omlaag moet.
        Daartoe kun je initiatieven ontwikkelen die uit den treure herhaald zijn.
        Koop groenestroom,eet minder of geen vlees,neem de trein etc…
        Een andere analyse lezen houdt je weg van wat er werkelijk aan de hand is.
        We staan met zijn allen in de modder en teveel zijn er blind voor. Doe wat NU nodig is.
        Veel wijsheid toegewenst in deze.

      • G.J. Smeets zegt

        Aardig van je.

        Wat betreft je suggestie, die had ik goed begrepen. Ik kan eraan toevoegen en benadrukken dat ecologen, en klimatologen in het bijzonder, gedetailleerd laten zien en uitspellen wat anatta betekent: anarchistisch rommeltje van feedbacks en voorstelbare maar onvoorspelbare vertraagde effecten :)

  19. Jan Muller zegt

    Een bevreemdende indruk maakt dit artikel en ook de daarop volgende discussie op mij. Wel boeiend, daar niet van. Nu ik het wat langer heb laten bezinken begin ik door te krijgen waarom. Afgezien van de eigenaardige uithaal naar nutteloze boeddhisten door de schrijver.

    Het lijkt, met name in de discussie, vaak te gaan over ideologie. En over identiteit. Over de vraag: wat doet een goede boeddhist? Wat is een goede boeddhist? En wat zeggen boeddhistische bronnen daarover?
    Mag een goede boeddhist de wapenen opnemen? Of is dat onboeddhistisch? En zo zijn er nog veel vragen te bedenken. Over vlees eten, euthanasie (laten) plegen, klimaatverandering, sociaaleconomische rechtvaardigheid, noem maar op.
    In de discussie komt ook een verlangen naar een collectieve boeddhistische visie en actie naar voren. Als we even doordenken doemt een visioen op van een boeddhistische zuil: niet alleen milieugroepen, maar ook politieke partijen, scholen, padvinderij, zorginstellingen, ziekenfondsen, banken, waar maatschappelijke actie in een kader van boeddhistische ideologie en identiteit wordt geplaatst. Een veilig toevluchtsoord voor goede boeddhisten in een moeilijke wereld.

    Maar is dit echt waar de Boeddhadharma over gaat? Ideologie en identiteit? Is dit de spirituele praktijk waar de Boeddhistische tradities ons toe uitnodigen? Is dit een zijn met de Boeddha, Dharma en Sangha? Ik kan het niet goed onder woorden brengen, maar ik denk eigenlijk van niet. Wat is Boeddha? Wat is Dharma? Wat is Sangha? Wat is de betekenis van de geloften van de boddhisatva: ik neem mij voor geen kwaad te doen, ik neem mij voor goed te doen, ik neem mij voor goed te doen voor anderen? Wat betekent dat: leven met de geloften?

  20. Nirvair Kaur Curtis de Ruiter zegt

    Jan Mulder,

    In het hart van de roos geschoten!

    Wat is Boeddha? Wat is Dharma? Wat is Sangha?
    Wat betekent dat: leven met de geloften?

  21. nic schrijver zegt

    Ik wens de redactie de wijsheid toe in het vervolg artikelen te plaatsen die de weg naar vrede wijzen.
    Andere artikelen zijn helaas tenovervloede buiten dit Boeddhistisch Dagblad te vinden.

    • Carla zegt

      Voel met je mee Nic Schrijver. En hoop tegelijk dat er geen onderscheid te lezen valt, in de eventuele commentaren aldaar, tussen Boeddhisten, Christenen, Joden, Moslims, Atheïsten enz. Ten slotte zijn wij (m.i.) allen in eerste instantie mens. Allen hunkerend naar vrede. Welke (religieuze) stroming een ieder ten dienste staat om die vrede een klein stukje dichter bij te brengen, maakt niet uit. Toch!