Onwetendheid (P. avijja; moha) is geen synoniem van intellectueel niet-weten maar van verkeerd-weten. Van foutief-weten. Van misleidend-weten. Miccha-ditthi.
Avijja is ons identificeren met processen en fenomenen die zich buiten onszelf manifesteren. Ons vereenzelvigen met zaken waar we géén énkele impact op hebben. Avijja is ons verliezen in illusoire verhalen en drama’s.
Onwetendheid vormt de belangrijkste oorzaak van samsara, de eindeloze cyclus van geboorte, leven en dood. Van passie, verlangen en begoocheling, allemaal dingen die leiden tot dukkha. Tot pijn en ellende. Omdat we niet kunnen/willen begrijpen wie we écht zijn; wat we hier wérkelijk doen; waarom verschijnselen plaatsvinden.
In onze onwetendheid projecteren we illusoire manieren van bestaan op onszelf en op anderen. We zoeken schichtig naar zekerheden in een omgeving die slechts bestaat uit verandering en vergankelijkheid. Zo lopen we permanent op dun ijs, zonder het gevaar ervan in te zien. Niet verwonderlijk dat dukkha dan ons loon vormt.
Geef een reactie