• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » De functie van een zenmonnik

De functie van een zenmonnik

30 augustus 2023 door Zeshin van der Plas

Op onze open dag kwam tot mijn grote vreugde een Japanse vriend ons bezoeken. Maar zijn komst was iets minder vrolijk dan normaal  hij vroeg mij of ik bereid was de Soshiki-ceremonie (overlijdensceremonie) voor zijn moeder wilde doen als die overleden was. Het ging niet zo goed met haar en met mijn vriend ging het ook niet zo goed. Het is niet zo vreemd dat hij met dat verzoek bij mij kwam. Ik ben niet meer dan een simpele monnik en dan ook nog een gajin (buitenlander), maar waar moet hij dan heen in Nederland?. Maar ook in Japan zou hij dit verzoek aan mij gedaan hebben. Ooit heeft hij mij het verhaal vertelt van de priester in zijn dorp toen hij nog in Japan woonde.

In zijn dorp had een nieuwe priester zijn intrek in de dorpstempel genomen, hij dronk, was lui en deed de sutra’s in sneltreinvaart om maar snel klaar te zijn. Kortom hij gooide er met zijn pet naar. Het dorp deed zijn beklag bij het Soto zen hoofdkwartier en het bericht wat terug kwam was; ‘ze hadden er kennis van genomen’. Na herhaaldelijk aandringen kwam het antwoord dat de priester nog niet crimineel genoeg was om hem uit zijn functie te zetten. Ze vermelde dat deze priester een goed instrument voor hun was voor de beoefening  van ‘Karuna’ (Mededogen).  Hoe slecht ik de ceremonie ook zal uitvoeren, ze zal altijd vol van mededogen zijn.

Toen ik naar een Japans klooster vertrok had ik geen idee waar ik terecht zou komen, laat staan dat ik wist wat het kloosterleven inhield. Zonder dat ik het wist was ik aan een opleiding begonnen, elke Japanner weet dat je voor twee zaken in een klooster kan verblijven. De eerste is de priester opleiding, en de tweede is een tijdje in retraite gaan. Maar je kunt in Japan niet zo maar in retraite gaan, je moet toestemming van het bedrijf hebben waar je werkt. Bijna niemad vraagt dan ook of hij een paar weken op retraite mag. Als iemand gaat word hij meestal door het bedrijf gestuurd om dat hij slecht functioneert. Ook pubers die gezakt zijn voor hun examen worden soms voor een paar weken naar een klooster gestuurd. Veel monniken zijn de maatschappij ontvlucht om hun verplichtingen te ontlopen, ze zijn er niet uit religieuze overtuiging. Ook zijn er monniken die de monniksopleiding volgen om in de voetsporen van hun ouders te treden. Ze worden geacht om de familie tempel in hun dorp te gaan leiden. Er zijn  talloze reden waarom iemand zijn hoofd kaal scheert.

En dan wandelt er zo’n Hollandse kaaskop het klooster binnen. Nu had ik het geluk dat er nog een paar buitenlanders in het klooster waren, dus de Roshi (Zenmeester) kende het klappen van de zweep. Het eerste wat hij vroeg is; “Wil je een kopje thee?”. En vervolgens keuvelden we zo goed als zijn Engels het toe liet, over Hollandse molens, tulpen en de lange relatie van Hollanders met Japan, tussen neus en lippen door vroeg hij wat voor werk ik deed en hoeveel broers en zusters ik had en of mijn ouders nog leefde. Wat ik niet in de gaten had is dat hij de motivatie aan het checken was.

Toen ik Japan op het vliegveld arriveerde moest ik bij het inchecken ook mijn beroep op geven. Toe ik aangaf geen beroep te hebben riep de douaneambtenaar verbaast uit “How  possible????”.  Zonder beroep zijn kent men niet in Japan. Dus toe ik de Roshi vertelde dat ik geen werk had was voor hem duidelijk dat ik voor de monniksopleiding kwam (voor hem wel, voor mij niet). Mijn motivatie lag ook wel in die richting maar wist ik veel dat ik een monniksopleiding van drie jaar (1000 dagen in opleiding) ging volgen. Er is mij in al die tijd ook nooit expliciet vertelt dat ik een monniksopleiding deed. Na de mondelinge “checkup” van de Roshi werd mijn doorzettingsvermogen getest. De Roshi vroeg uiteindelijk wat ik kwam doen. Mijn antwoord was ‘I like to do zazen’. Nou dat kon, ik werd in de ‘gaitan’ (voorportaal van de meditatiehal) gezet. De monnik die mij bracht legde uit hoe ik moest mediteren en vertrok. Pas om 9 uur, na de avondmeditatie kwam hij naar mij toe om mij naar mijn slaapplaats te brengen. Ik had 8 uur aan een stuk in de gaitan gezeten (incl. kinhin). Die test had ik dus ook doorstaan, maar dan wel zonder te weten dat het een test was.

Wat ik tot nu geschreven heb is een inleiding op een vraag die ik de Roshi een jaar later stelde. Ik vroeg hem tijdens “Kikan” (een soort aanmoedigingstoespraak die de klooster bevolking moet inspireren)  “Wat is de taak van een monnik?’. Zijn antwoord was kort; “He cares for the dead”. En dat is precies wat een monnik doet, ik heb meerdere begrafenissen meegemaakt, de Hondo (Boeddhatempel) word dan bijna herbouwd, er word een compleet wit nieuw altaar geplaatst.

Voor de tempel staat het vol met bloemen en het hele gebeuren duurt drie dagen. Maar dat is niet het enige, op een keer zei Kodo-san de toenmalige hoofdmonnik; “You come with me, put Koromo on”. We gingen naar een huis in het dorp waar we met alle egards werden ontvangen. Kodosan gaf mij een romaans sutraboek en maakte mij duidelijk dat we voor het huisaltaar moesten gaan zitten. Met een penseel maakte hij cirkels in de lucht en we deden wat sutra’s en branden wat wierook. Op bepaalde tijden moet een monnik een ceremonie voor de voorouders bij mensen thuis doen. Een tempel heeft een grote relatie met het dorp, veel ‘Ihai-tabletten” (Doden-bordjes) staan in de ‘Ihaido’ een speciale plek in de tempel, Er worden daar sutras voor de overledenen gedaan,

bij de bordjes staan kommetjes die regelmatig van vers water worden voorzien. Dan is er nog een keer per jaar het Obon- en nieuwjaars-festival waar de tempel een belangrijke rol in speelt. Het Obon-festival is een Japanse boeddhistische feestelijk ritueel om de geesten van de voorouders te eren. Een keer per jaar worden de geesten van de voorouders uitgenodigd op terugkeren naar voorouderlijke familie plaatsen. Ze worden bij de begraafplaatsen van de tempel opgehaald en thuis onthaald waar een altaar met lekkere hapjes voor hun klaar staat. Na driedagen worden ze met feestelijke lantarens op bootjes die hun weg op de rivier naar het dodenrijk wijzen weer uitgeleide gedaan. Na 49 dagen dat iemand overleden is word er een ceremonie gedaan, op de overlijdensdag van een voorouder word een ceremonie gedaan.

Kortom een monnik zorgt voor de doden.

Categorie: Boeddhisme, Columns, Geluk, Gezondheid, Zeshin van der Plas Tags: ceremonie, doden-bordjes, sterven

Lees ook:

  1. Alleen maar geven – Maar wat houdt ‘alleen geven’ in?
  2. Mildheid en meedogenloosheid
  3. Dood door … wat?
  4. Dick – Alleen maar nu

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Zeshin van der Plas

Zenleraar, oud-globetrotter, oprichter van Suiren-ji zencentrum. Schrijver van versjes, liefhebber van het leven. www.zencentrum.nl 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Paus Leo XIV – ‘help ook elkaar om bruggen te bouwen – met dialoog, met ontmoeting’
    • Aardbeving van magnitude 3,7 schokt Tibet
    • Vrijdag Zindag – Wat Schoof had willen zeggen
    • Je kunt niet gezond zijn op een zieke planeet
    • Het pad uit het woord

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.