• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Silent Illumination (1) – Hongzhi’s Stille Verlichting

Silent Illumination (1) – Hongzhi’s Stille Verlichting

8 november 2022 door gastauteur

‘Wat ons bewustzijn betreft leven we in een toestand van slaap. We zien maar een deel van de werkelijkheid. Toch koesteren we de illusie dat we de gehele werkelijkheid zien. We denken geboren te zijn; geestelijk gezien verkeren we in een prenatale fase: wij moeten nog geboren worden. Zijn we wel wakker, vraagt Elisabeth Dinnissen[1] zich af en ze vervolgt: de sleutel om wakker te worden voor de gehele werkelijkheid is de stilte ingaan.’ Bij Elisabeth schuiven we dan geleidelijk in de richting van een steeds grotere zelfverwerkelijking, het is de weg van de geleidelijke verlichting.

De Japanse zenmeester Dōgen ziet dat heel anders, want op het kussen brengen we onze ware natuur tot uitdrukking, die in ieder levend wezen inherent aanwezig is. Schouwen in de ware natuur, noemde Bodhidharma het. De boeddhanatuur brengen we tot uitdrukking via de poort van ‘silent illumination’, het begrip dat Hongzhi Zhengjue introduceerde: stille verlichting.

Hongzhi was een ch’anmeester uit de 12de eeuw en de eerste die instructies gaf over silent illumination, de meditatievorm van alleen maar zitten, waarin we het wezen van onze ware natuur ervaren. Silent illumination is het gewaar zijn van de hartgeest. We zijn ons enerzijds bewust van de verlichtende levensbron in ons, zoals Hongzhi de ware natuur noemt en anderzijds spoort het aan om betrokken te zijn bij wat zich aandient en open en ontvankelijk te verkeren in onze dagelijkse omgeving die bol staat van illusies en verwarring. Keer op keer herhaalde Hongzhi dat we al verlicht zijn, maar dat gewoontepatronen de verlichtingservaring blokkeren. We moeten stoppen met het belemmeren van onze verlichting. Dat is de beoefening!

Hongzhi neemt een belangrijke plaats in in de geschiedenis van de ontwikkeling van ch’an-meditatie. Hij behoorde tot de caodong-school (tsow-dong Chinees; sōtō, Japans) en hij is de belangrijkste voorloper van Dōgen, die de geschriften van Hongzhi mee naar Japan nam. Het was een uitgebreide verzameling van teksten, die alom werden gewaardeerd om de poëtische kracht ervan. Na zijn dood verzamelden zijn leerlingen de teksten in de uitgave: ‘Uitgebreid Verslag van ch’an-meester Hongzhi in 9 delen’. In het Westen is een deel van de teksten beschikbaar, waaronder de uitgave ‘Cultivating the empty field’, van Taigen Dan Leighton[2], met  instructies voor meditatie. Het zijn oefeninstructies om ons bewust te worden van de verlichtende levensbron in ons. De instructies helpen om betrokken en aanwezig te zijn bij en met de omgeving waarin we leven. “Dit heldere lege veld, benadrukt Hongzhi, dat zich immanent in ieder van ons uitstrekt, kan op geen enkele manier ontwikkeld, of kunstmatig worden veredeld. We hoeven alleen maar te erkennen dat het er is en ervoor te zorgen, dat onze drukke, plaagzieke geest vol met gedachten en conditioneringen, zich niet langer mengt met onze aangeboren stralende zuiverheid.”

De eerste instructie van de 56 die Hongzhi geeft is: Beoefening van de Ware Werkelijkheid. “Om de ware werkelijkheid te beoefenen hoef je alleen maar sereen te zitten in stil gewaarzijn. Stil en sereen, voorbij alle woorden; helder en levendig, laat het zich zien. Als je dit helemaal hebt doorgrond raak je niet meer van slag door uiterlijke omstandigheden en de dingen die gebeuren. Deze lege en volkomen ontvankelijke geest verlicht alle dharma’s op een subtiele, waarachtige manier. Wees ontvankelijk en volkomen vervuld en laat je niet in de war brengen door begeerte, behoeften, wensen of gedachten, maak een einde aan je gewoontepatronen en verwezenlijk het Zelf, stop met je te vereenzelvigen met je emoties en laat je er niet meer door bevangen raken.

Leef ruimdenkend, eerlijk en betrouwbaar en teer niet op anderen. Kritiseer jezelf op een vriendelijke, liefdevolle manier, zonder te oordelen. Een rechtschapen en onafhankelijke geest bezit het vermogen om onheilzame situaties te vermijden en het goede te doen. Hier rust je in zuivere puurheid. Stralend en doortastend kun je elk ogenblik alle dingen bijsturen en op een harmonische, adequate manier omgaan met de gebeurtenissen. Onbelemmerd gaat alles haar gang, wolken drijven bevallig tot aan de toppen van de bergen, het maanlicht glijdt sprankelend omlaag in de bergstromen. De hele omgeving is helder verlicht en transformeert zonder de geringste weerstand en weerspiegelt de onderlinge samenhang en verbondenheid, zoals een doos en een deksel, of pijlpunten die elkaar raken in de volle vlucht. Hongzhi verwijst hier naar de Identiteit van Veelheid en Eenheid van Shih-t’ou Hsi-ch’ien.

Ga dan verder en blijf jezelf ontwikkelen en voeden om stabiliteit te verwerven en rijpheid te belichamen. Als je dan overal volkomen helder in harmonie bent en de scherpe kanten verwijdert zonder je op dogma’s te baseren, kun je een volledig mens worden genoemd, zoals dat is met de witte os of de wilde kat.[3]

Hongzhi zei: “Vele levens van misverstanden en onbegrip komen enkel door  wantrouwen, obstakels en verwarring die we creëren in een scenario van isolement. Wij doen deze beoefening om ons isolement aan te pakken en ons hart liefdevol te verzorgen, dat schreeuwt van pijn vanwege de scheiding. Dan blijkt dat er niets is dat moet worden gedaan. Alles is er al.”

Hongzhi, zei: “ Wanneer de smetten der oude gewoontes hun werking verliezen, verschijnt het oorspronkelijke licht: het zet je schedel in lichterlaaie en laat geen ruimte meer voor andere zaken. Uitgestrekt en weids, zoals lucht en water zich mengen in het herfstgetij, zoals sneeuw en maan dezelfde tint delen, zo is dit veld zonder begrenzing en zonder richting: het is één indrukwekkende entiteit, zonder rand of naad. Dan, wanneer je je naar binnen keert en alles volledig laat vallen, vindt verwerkelijking plaats. Precies op dat moment van het totale wegvallen, zijn overwegingen en gesprekken duizend, nee tienduizend kilometers ver verwijderd. Toch valt er geen principe te onderscheiden; waar kun je dan de vinger op leggen, welke uitleg zou je kunnen geven? Mensen die de bodem van de emmer hebben verloren zijn één en al vertrouwen”.

Tekst Elsbeth Wolf
[1] Uit: Brugjes naar de diepte, 2011, Zr Elisabeth Dinnissen.
[2] Taigen Dan Leighton, ‘Cultivating the empty field’, 2000.
[3] Wit staat voor zuiverheid en verlichting. Plaatjes van de os, op het eerste plaatje heeft de os een witte bles op haar snuit, op het tiende plaatje verschijnt de witte os.
Bron: 2022, Hongzhi, november, silent illumination, zitten in verbondenheid

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Boeddhisme, Geluk, Zen Tags: Dogen, Elisabeth Dinnissen, Hongzhi, slaap, verlichting, werkelijkheid

Lees ook:

  1. Dôgen over meditatie en verlichting
  2. Woorden van de levende Boeddha
  3. Boeken – Dôgen over meditatie en verlichting
  4. Karma, een oproep tot meer behoedzaamheid

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

gastauteur

diverse schrijvers 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

23 mrt
Zen Meditatie Introductie
23 mrt 23
03 jun
Zen in Twente ochtend met Doin Sensei op 3 juni
3 jun 23
04 jun
Lezing 3 principal aspects of the path
4 jun 23
04 jun
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
4 jun 23
04 jun
Rotterdam - geleide meditatie (vipassana meditatie)
4 jun 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    A-sociale media

    Erik Hoogcarspel - 31 mei 2023

    Als boeddhist kun je Internet misschien als oefening gebruiken. Het is in feite een karikatuur van saṃsāra. De begeerte, de afgunst, de woede, de illusie en de leegte zijn er nog gemakkelijker te begrijpen. Als je het scherm van je mobieltje kunt leren zien als een soort ingewikkelde lamp waar niets gebeurt, kun je misschien ook begrijpen dat de werkelijkheid waarin je leeft een soort openheid is waar echt niets gebeurt.

    De afsluiting van de A12 en het boeddhisme

    Joop Ha Hoek - 30 mei 2023

    Mag je de snelweg A12 een paar uur afsluiten om de mensheid te behoeden voor de ondergang? Is het erg om als automobilist even stilte staan of op die dag de weg te vermijden. Was de Boeddha ook een dwarsligger? Zanger/componist Hans de Booij  schuwde als boeddhist het eenvoudige handwerk niet.

    Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

    Joop Ha Hoek - 29 mei 2023

    ‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in  mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´

    Waarover praten we als we het over identiteit hebben?

    Kees Moerbeek - 28 mei 2023

    Zolang de identiteitsstrijd werd gevoerd uit naam van gemarginaliseerde of als minderwaardig beschouwde minderheidsgroepen, stond deze op het programma van links. Zodra de referentiegroep echter een meerderheid werd, of een groep die zichzelf superieur opstelde naar andere groepen, werd het bestempeld als een rechts of extreemrechts geluid.

    Daoïsme, de mystieke traditie, een bloemlezing

    Erik Hoogcarspel - 27 mei 2023

    Jan de Meyer (1961) is sinoloog en vertaler. Hij doet al 40 jaar onderzoek naar het daoïsme en hij heeft een nieuwe bloemlezing geschreven van de belangrijkste teksten van het daoïsme. De meeste lezers zijn al bekend met twee beroemde teksten uit deze Chinese traditie: de Laozi en de Zuangzi. Beide teksten zijn al verschillende malen in het Nederlands vertaald, onder andere door de bekende sinoloog Kristoffer Schipperṣ.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2023 – dag 133 – rijkswegen
    • Aanleg stuwdam – China jaagt lokale Tibetaanse bevolking van hun land
    • De Boeddha
    • “Ik dacht dat ik gek werd.” in 2Doc: Alleen thuis met een dienstwapen
    • VrijdagZindag – Dilemma

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens