De vraag is of we dit probleem alleen rationeel moeten willen bekijken. We beschikken nu eenmaal over morele gevoelens. We willen graag rechtvaardigheid, we voelen compassie met het lijden van mens en dier.
Tweespraak Rob van Boven en Luuk Mur
Rob van Boven (1951) is psycholoog en psychotherapeut met belangstelling voor het boeddhisme. Luuk Mur ( 1952) is psycholoog en lid van de Dzogchen Community Nederland. Beide mannen gaan over boeddhistisch gerelateerde zaken in gesprek in Tweespraak.
Tweespraak – Psychotherapeut Rob van Boven en psycholoog Luuk Mur praten over …slechte mensen
Femke Halsema concludeert dat rechts links te slim is af geweest. Zou het niet meer voor de hand liggen om het juist te vieren dat zowel links als rechts het nu eens zijn over genoemde waarden?
Tweespraak – Psychotherapeut Rob van Boven en psycholoog Luuk Mur praten over …eindeloos gelijkhebberig discussiëren
Het ‘kostbare’ gelijk willen hebben, kan ook voortkomen uit een geloof dat als we een conflict hebben er een kloof zou zijn in onze verbondenheid. Als we dit conflict kunnen opheffen door de ander te overtuigen van ons gelijk zou de kloof overbrugd zijn.
Tweespraak – Psychotherapeut Rob van Boven en psycholoog Luuk Mur praten over …politici.
‘Een politicus zal niet snel in therapie gaan, eenvoudig omdat een politicus zichzelf niet ter discussie stelt. Hij heeft, ‘weet’ hij, het gelijk aan zijn zijde en de ander heeft dus ongelijk. En zolang hij geniet van zijn machtsspel zal hij geen last hebben van zichzelf. Therapie zou een nederlaag zijn en dat doen we niet in het machtsgebeuren. Misschien kan er een apart ministerie van verbondenheid en rechtvaardigheid komen.’
Tweespraak – ‘We zitten in een tredmolen, die ons maar opzweept naar meer consumptie’
We hoeven niet meer, zoals onze evolutionaire voorouders, te volharden in de illusies van het ‘zelf’. Het is niet meer nodig dat we onbevredigd blijven zoeken naar meer, beter en anders. We kunnen gaan inzien dat de slechtheid die we het karakter van de vijand toedichten een illusie is. Het boeddhisme gaf ons behalve een diagnose van het lijden van de mens ook een therapie.
Tweespraak – slechte en goede mensen
Mensen beoordelen mensen binnen een aantal seconden en de eerste indruk is vaak blijvend.
Tweespraak – mindfulness voor zich schuldig voelende moralisten
Mindfulness meditatie maakt je er bewust van hoe gevoelens een startpunt kunnen zijn van je hypnotische gedrag. Door dit grotere bewustzijn wordt de hypnose zwakker. Dat kan een resultaat zijn van mindfulness, van oordeelloos gewaarzijn.
Tweespraak – Boeddha zei: wees je eigen autoriteit, maak je niet afhankelijk van anderen
Zelf zoeken naar wie je werkelijk bent is belangrijker dan welke tekst of leraar dan ook.
Tweespraak – De illusie van een echt bestaand ‘ik’ is misschien wel de belangrijkste les van Boeddha.
Net zoals onze gedachten een objectieve werkelijkheid creëren buiten onszelf, zo projecteren ze ook de illusie van een echt bestaand ‘ik’ binnen onszelf’.
Tweespraak – ‘Behoeftes hebben we, of we nu verlicht zijn of niet’
Spiritueel wakker zijn kan alleen in het NU ervaren worden, daarom wordt bij Dzogchen gesteld dat het pad en het doel één zijn. Wakker bewustzijn is een bewustzijn zonder geloof, vrij van behoefte aan controle, vrij van conditionering, vrij van welke agenda of strategie dan ook.
Tweespraak – ‘Je doet dus niets in deze oefening, je bent gewoon’
In de meditatieoefening houd je jezelf voor dat je zo natuurlijk mogelijk probeert te zijn. Gedurende de gehele meditatie laat je je ervaringen precies zo zijn als ze zijn. Dit doe je door gewoon te ZIJN.
Tweespraak – ‘Gedachtes krijgen gewicht, omdat ze passen in een bepaald geloof’
Luuk: Meditatie wordt vaak als de belangrijkste methode gezien om spiritueel wakker te worden. Bij mediteren maak je je los van je verplichtingen en afleidingen, waardoor er een optimale situatie ontstaat om in rust te komen in relatie met de overlever. Zoals inmiddels bekend is de overlever in het geheel niet spiritueel geïnteresseerd. Integendeel zelfs, deze is bezig zich te handhaven in zijn wereld van ik tegenover de ander.
Tweespraak – ‘Iemand met de geloofsvergissing gelooft dat ze weinig waard is
Luuk: ‘Je bent niet je lichaam, je bent niet je emoties, je bent niet je geloof, je bent niet de groep waar je bij hoort, je bent niet je bezittingen.’
Tweespraak – ‘De echte wereld is iets heel anders dan de indruk die je zintuigen je voorschotelen’
Rob: In mijn werk kom ik regelmatig de vraag tegen wie ben ik. In deze vraag zit een aanname dat er een -ik- is. Ik kan meegaan met de stelling dat er geen -ik-, is in de zin dat -ik- geen entiteit is, maar een aanduiding, een benaming voor een aantal verschijnselen.’
Tweespraak – ‘Ik vroeg aan deze man waarom we het ego niet gewoon omarmen’
Craig Hamington is bekend door zijn online trainingen op het terrein van spiritueel wakker worden. Hij legt daarbij eerst uit wat spiritueel wakker worden niet is. Het is niet een speciale veranderde bewustzijnstoestand zoals extase, of een religieuze ervaring, of een diepe band ervaren met iemand anders. En ook niet de talloze specifieke bewustzijnstoestanden die worden beschreven in de literatuur.
Tweespraak – ‘ik was er bijna helemaal aan onderdoor gegaan’
‘Je je hoeft niets te veranderen, je bent niet je baan, je bent niet wat anderen van je denken, je bent ook niet wat je van jezelf denkt. Laat je gedachten er zijn zoals ze komen. Ze gaan net zo makkelijk weer weg. Dat soort dingen zei hij tegen me en het werkte.’
Tweespraak – ik voel me laf, had de vader willen aanspreken
Doorlopend kritiek uitoefenen, dat is hetgeen we vaak met onszelf doen. Hoe kan je je goed voelen onder zoveel negatieve kritiek?
Tweespraak – een ‘hypnose’ stuurt aan hoe we denken, voelen en handelen
We leven in een tijdsgewricht waarin steeds meer mensen gaan inzien dat wat we denken, onze waarden en overtuigingen over de werkelijkheid, voor een belangrijk deel illusies zijn.
Tweespraak – Veel huwelijken en vaste relaties stranden
Rob: ‘Het is mijn standpunt dat liefde floreert als beide geliefden zichzelf zijn in hun verbondenheid. De ander in zijn of haar waarde laten gaat niet ten koste van verbondenheid. Jezelf zijn in verbondenheid vraagt om eerlijk naar jezelf te zijn en deze informatie toe te vertrouwen aan de partner.’
Tweespraak – ik ervaar dagen als een worsteling, ondanks alle opgedane inzichten.
Problemen ontstaan dan tot op zekere hoogte, omdat we leven alsof we moeten overleven. Ik denk dan met name aan liefdesrelaties die fijn beginnen. We kleuren op een gegeven moment de relatie zo in met ons geloof dat we denken iets te moeten bewijzen of onze vrijheid te moeten bevechten.
Tweespraak – stoppen met denken is geen optie
Toen mijn dochter nog jong was fantaseerde ze eens tijdens een wandeling: “als ik het weer zou zijn, dan zou ik lachen als de zon, huilen als de regen en rennen als de wind”.
Tweespraak – Wat we voelen en denken dat zijn we niet
We hebben ons er wel mee geïdentificeerd, de één meer dan een ander. Er zijn verschillen tussen mensen als het gaat om de mate van identificatie, onwetendheid en bewust zijn. Zowel psychotherapie als Dzogchen wijst ons een weg uit het onbevredigende geconditioneerde platland, waarin we ons afhankelijk gemaakt hebben van de erkenning van anderen.
Tweespraak – Boeddhisten zeggen wel dat we een “crazy monkey-mind” hebben.
Allerlei gebeurtenissen passeren in onze gedachten de revue. Het lijkt wel alsof er doorlopend een soort interne beveiligingsdienst bezig is die controleert of alles wel onder controle is of de veiligheid gewaarborgd is. Ondanks of juist door de beveiliging ervaren we een beangstigende wereld.
Tweespraak – ‘De onderverdeling van negatieve en positieve gevoelens vind ik ronduit stuitend’
‘Wat mij betreft bestaan er geen negatieve gevoelens. Alle gevoelens hebben signaalfunctie voor ons. Ze vragen om actie.’
