Ben en blijf ik dan voortdurend in verbinding met een gemeenschap van mensen die trouw zijn aan …? Dat hangt er maar vanaf hoe je zo’n gemeenschap voor je ziet. Een sangha van louter boeddhisten? Nee. Ben ik geen lid van. En van andere gemeenschappen met speciale regels en zo? Ook niet. Ik heb het in mijn leven wel geprobeerd hoor, ergens bij te (willen) horen, maar ik was of te jong, of te oud, of te weinig dit dan wel te veel dat en soms waren er wat bezwaren tegen zus of voelde men te weinig enthousiasme voor zo. Kortom: ik ben een loslopende pelgrim geworden die niet bij een of ander select clubje hoort. Toch voel ik mij diep en diep verbonden met de grote anonieme gemeenschap van mensen over de hele wereld die het beste voor hebben met alles wat leeft.
Dharmapelgrim
Over de Lotus-soetra (46) – voorbeeld doet volgen
De ongeloofwaardigheid ligt er in de Lotus-soetra zo duimendik bovenop dat ik alle verhalen daarin beslist niet letterlijk neem. Volgens mij zijn de verhalen die in het Joodse, Christelijke en Islamitische geloof rondgaan niet ongeloofwaardig genoeg, waardoor er nogal wat mensen zijn die denken dat ze wel echt waar zijn. En daar begint dan de ellende, want als je gelooft dat je ongeloofwaardige verhalen toch letterlijk moet nemen, mis je de werkelijke betekenis ervan. En die betekenis is niet in woorden te vatten. En ik ga daar nu ook geen poging toe doen. Ik zou op Tijl Uilenspiegel lijken, die een zak openhield om die met zonlicht te vullen.
Dharmapelgrim – Over de Lotus-Soetra (44) – ollekebolleke
De Lotus-soetra wijdt een hoofdstuk aan dharani’s, een onvertaalbaar begrip, dat ondanks de onvertaalbaarheid toch vertaald wordt, omdat menigeen het tegenwoordig algemeen noodzakelijk vindt de betekenis van een begrip te kennen. Vooruit dan maar: een dharani is een bezwering (luidt de vertaling); een lange mantra (luidt een andere vertaling); een boeddhistisch gezang (luidt weer een andere vertaling); een te reciteren geheugensteun (vertaling nummer zoveel). Ik noem het gewoon een ollekebollekerebusollekeollekebollekeknol.
Over de Lotus-soetra (45): Barmhartigheid
Je hoeft maar naar het nieuws van de afgelopen tijd te kijken: Congo, Jemen, Oekraïne, Gaza, en alle andere godverlaten oorden hebben allemaal barmhartigheid nodig. Maar je hoeft daar niet eens naartoe. Welnee. Iedere stad, ieder dorp, iedere buurt heeft eigen noden en behoeften. Je kunt overal een van de duizend armen van Quanyin zijn. In jouw eigen straat, jouw eigen rijtje huizen, jouw eigen woning! Dat is wat de Lotus soetra jou (en mij) leert.
Over de Lotus-soetra (43): Shapeshifter
De Lotus-soetra wijdt een heel hoofdstuk aan de bodhisattva met de heerlijke stem. Deze bodhisattva verblijft in een heerlijk domein waar de christelijke hemel een beetje armoedig bij afsteekt. Tenminste, wanneer je afgaat op de omschrijving ervan. Om een lang verhaal kort te maken: deze bodhisattva is een shapeshifter.
Over de Lotus-soetra (42): Moeder van alle wijsheid
Hoe beter ik ‘de moeder van alle wijsheid en alle heiligheid’ leer kennen, hoe meer ik meen te verstaan dat ik haar niet letterlijk mag nemen. Neem bijvoorbeeld het stukje tekst dat verhaalt over een bodhisattva die zichzelf in brand steekt en daarna wel 1200 jaar lang blijft fikken. Dat gaat natuurlijk nooit over een brandend fysiek lijf. Los van het feit dat het nooit zolang blijft branden, is het ook nooit bedoeld geweest om letterlijk navolging te krijgen. Dat sommige boeddhistische monniken dat wél deden (o.a. in Thailand, Vietnam, Tibet) en zichzelf eerst met benzine overgoten en daarna demonstratief ‘offerden’ is diep en diep tragisch.
Geen illusies meer
Ik heb vrienden gemaakt, en weer verloren
Mensen geholpen en in de steek gelaten
Over de Lotus-soetra (41): Tekenen van macht
Het eenentwintigste hoofdstuk van de Lotus-soetra is volgens kenners heel belangrijk omdat het twee hoofdbestanddelen van de soetra bij elkaar brengt: de Wet van de verschijning en de Wet van de oorsprong. De eerste heeft te maken met de mens Shakyamuni, de ander met de Eeuwige Boeddha. En ik denk dan: dat hadden we toch al gehad? Maar ok, beter dubbel dan helemaal niet: Shakyamuni boeddha is de in een menselijk lichaam verschenen Eeuwige boeddha. De eerste gaat dood, net zoals jij en ik, de ander gaat nooit dood, want die was, is en zal altijd zijn, onveranderlijk in een oneindige variatie van manifestaties waar Shakyamuni er slechts één van is.
Over de Lotus-soetra (40B): Intermezzo
Deze bijdrage gaat over het schrijven van deze column over de Lotus=soetra. Ik heb het gevoel dat het nodig is een en ander toe te lichten, om misverstanden te voorkomen. Om te beginnen meen ik te mogen concluderen dat er mensen zijn die denken dat ik een deskundige ben op het gebied van soetra’s in het algemeen. Nee! Dat ben ik niet. Ik ben geen soetra-loog, soetra-soof of soetra-bolleboos. Het lezen van de Lotus-soetra brengt mij op allerlei gedachten, en die schrijf ik op.
Over de Lotus-soetra (40): Materialisme
Zelf meen ik dat wanneer ik zelf de boeddhanatuur heb, anderen die ook bezitten. Zowel de heel ‘goede’ als notoir ‘slechte’ mensen en alle mensen daartussen hebben dus ook de boeddhanatuur. Dat kan gewoon niet anders.
Over de Lotus-soetra (39): Nooit Misprijzen
Vanmorgen stonden er twee Jehova-getuigen voor mijn deur. Twee vriendelijke dames. Ik doe voor Jehova getuigen altijd de deur open en sta ze ook altijd even te woord. Ze doen hun best, en ik misprijs hen ook nooit, hoewel ik het absoluut niet met een aantal zaken eens ben. Volgens mij kunnen ze evenwel met hun al dan door indoctrinatie aangewakkerde geloofsijver een voorbeeld voor velen zijn. Ze blijven volharden in hun geloof dat ieder mens, uiteindelijk gered kan worden door zich volledig aan hem toe te vertrouwen. Namu amida Jehova.
Weet je wel…
Wanneer ik lees dat er weer eens een idiote verkorte HBO opleiding van start gaat, denk ik: wat zijn veel opleidingen eigenlijk niks anders dan harken om geld mee binnen te halen. Geld, geld, geld… grappig toch om in een wereld vol rijkelui te leven (ABBA). Het verschil tussen weten en kunnen is groot en lijkt mij toe steeds maar groter te worden. Het verschil tussen weten en wijsheid is wellicht nog groter. Maar ja… kunde en wijsheid zijn in de huidige westerse maatschappij weinig waard. Het draait om geld, weet je wel.
Over de Lotus-soetra (38): Prediking
De Lotus-soetra besteedt naar mijn smaak te veel tekst aan het aanprijzen, bejubelen en ophemelen van de prediking van Boeddha’s leer, en natuurlijk ook van de predikers die dat allemaal voor hun rekening nemen. Het zijn geweldenaars, helden, lichtende voorbeelden en ga zo maar door. Ik kan daar niet zo goed tegen. Dat ligt aan mij, en dát het aan mij ligt komt wellicht doordat ik een Calvinistisch landje woon waar ‘Doe maar gewoon’ zo’n beetje tot nationale geloofsbelijdenis is verheven.
Over de Lotus-soetra (37): Gelovige – geloviger – gelovigst
Iedere morgen laat ik rond een uur of zeven mijn hondje uit en dan wandel ik langs een opvanglocatie voor Oekraïense vluchtelingen. En ieder keer loop ik dan langs Wasili, een man van mijn leeftijd. Hij zit meestal op zijn knieën, met zijn gelaat naar de opkomende zon. Hij bidt. Zijn bijbel ligt verderop op een picknicktafel. Het tafereel ontroert mij iedere dag weer.
Over de Lotus-soetra (36): Manifestaties
Volgens Boeddha is ieder wezen goed. Dat wil zeggen: perfect. Iedere leeuw is een perfecte leeuw. Iedere gazelle is een perfecte gazelle. Ieder mens is een perfect mens… ook als deze mens een been mis, een hoog of laag IQ heeft, ergens op de LHBTIQA+ schaal zit of tijdelijk als Dharmapelgrim op aarde rondloopt. Ieder wezen is goed zoals het is, omdat De Eeuwige Boeddha niks anders doet dan zichzelf manifesteren in de schepping. Beweren dat iets of iemand niet perfect is, is stellen dat er wat aan De Eeuwige Boeddha mankeert.
Over de Lotus-soetra (35): Door het dal van de schaduw des doods
Het einde der tijden duidt in de Lotus-soetra op het einde van deze aardbol. Dat einde komt er. Zeer waarschijnlijk komt het einde van de mensheid een stuk eerder. Lang voordat een tot rode reus uitdijende zon de planeet aarde opslokt, zullen de omstandigheden hier ter plekke namelijk zodanig zijn dat er geen enkel leven meer is.
Over de Lotus-soetra (34): de zevende parabel
Het is maar een parabel, en parabels moet je nooit letterlijk nemen. Maar je moet zo’n verhaaltje ook niet glimlachend opzijschuiven en denken dat het je niets te zeggen heeft, want dat heeft het juist wel. Parabels vertellen vaak meer dan er op het eerste gezicht, bij eerste lezing, staat. Boeddha zegt aan het einde van zijn parabel: ‘Als ik u zeg dat ik ga sterven en de wereld ga verlaten, heb ik daarmee dezelfde bedoelingen als de geneesheer vader uit dit verhaal’.
Over de Lotus-soetra (33): Wat is de Tathagata
Wanneer iemand het over Shakyamuni als de Tathagata heeft, heeft ie het over de in Shakyamuni vleesgeworden WET. De mens is vleesgeworden Waarheid geworden. Dat was ie nog niet toen hij als zoon van een stamhoofd in de watten werd gelegd en ook nog niet toen hij definitief de poort uitreed om de waarheid te zoeken. Hij was het zelfs nog niet toen hij onder een lindeboom ging zitten mediteren met de idee ‘ de dood of de gladiolen’. Het werden uiteindelijk dus gladiolen, in die zin dat hij de Tatahagata werd.
Over de Lotus-soetra (32): Leer op eigen benen staan
Shakyamuni Boeddha gaat dood. De Eeuwige Boeddha blijft, want de Eeuwige Boeddha is en blijft wat ie altijd was en zijn zal: de WET; en die WET is de Waarheid. Er is geen andere. Daar moet niet alleen Ananda het mee doen, daar moeten wij het allemaal mee doen. En wat anderen zeggen, doet niet ter zake. Er bestaat geen enkele andere formule die de kern van welke andere religie dan ook krachtiger weergeeft dan deze: Neem eigen verantwoordelijkheid en doe het zelf.
Dharmapelgrim – Nog een keer ChatGPT
Als echte Dharmapelgrim zeg ik: Pas op met ChatGPT en alle andere (toekomstige) AI robots die teksten genereren. Ze worden steeds beter, maar missen iets heel belangrijks.
Over de Lotus-soetra (31): De eeuwige Boeddha
De Lotus-soetra maakt uitdrukkelijk onderscheid tussen de Eeuwige Boeddha en de Historische Boeddha. Het komt simpel gezegd hier op neer: de eeuwige Boeddha is ongeboren, door alle tijden heen aanwezig en houdt nooit en te nimmer op te bestaan. De historische Boeddha (Shakyamuni) werd in een vrouw verwekt, kwam daar als baby uit tevoorschijn, ademde, poepte en pieste, groeide op en deed allemaal menselijke dingen, werd ziek en ging dood. Punt.
Over de Lotus-soetra (30): Uit de grond
Die bodhisattva’s die al miljoenen en miljoenen jaren actief zijn, bieden Boeddha hun diensten aan. Maar dat weigert Boeddha! En vervolgens rijzen er talloze andere bodhisattva’s op uit de grond. Zij zijn het die op aarde het belangrijke werk van Boeddha’s leer verkondigen en bewaren gaan doen. Wat betekent dat?
Over de Lotus-soetra (29): Blij en ongedwongen (2)
Blij en ongedwongen in het leven staan, is onmogelijk wanneer je krampachtig vasthoudt aan eigen taal, eigen ideeën en eigen gelijk. Er is immers maar één WET, en dat betekent automatisch ook één gelijk … en dat gelijk is niemands eigendom. Kort en bondig: iedereen die denkt gelijk te hebben, heeft ongelijk! Ik zou zeggen, wees daar maar blij om. Het voorkomt veel ellende.
Hallo, waarmee kan ik u helpen?
In zijn columns hanteert Dharmapelgrim een vrijmoedige en zeer lezenswaardige duiding van de Lotus soetra. Maar de ChatGPT kent geen humor.
