Vele discussies nemen niet de moeite om ‘religie’ te definiëren, alsof iedereen weet wat er met het woord bedoeld wordt. Pogingen tot definitie pikken er meestal een of enkele kenmerken uit.
Edel Maex
Geloven in het ongelooflijke
De zekerheid van de leraar legitimeert de machtsrelatie met de leerling: er is iets heel bijzonders dat alleen de leraar kan kennen. Maar is geloven in het ongelooflijke een ‘leap of faith’ of een ‘lapse of reason’.
Aanwijzingen voor de tuinier
Er hangt iets mythisch rond mediteren. Je moet er op zijn minst ontspanning en rust in vinden, je gedachten kunnen stoppen, vervelende emoties kwijt raken, in het hier en zijn. Voor beoefenaars met een boeddhistische achtergrond zijn de aspiraties veel hoger: verlichting, nirvana, satori, kensho, de dood van het ego, the unnamable it, de absolute werkelijkheid…
De ultieme vraag van het leven
Ik heb het altijd vreemd gevonden dat mensen in het boeddhisme antwoorden meenden te vinden op uiteindelijkheidsvragen. De Boeddha wijst ze alvast systematisch af. Als iemand er toch mee aankomt dan brengt hij het gesprek heel snel weer down to earth
Seculier
Batchelor verlegt de focus van de vier edele waarheden naar de vier taken die daaraan verbonden zijn: het lijden begrijpen, de reactiviteit die eruit voortkomt onderbreken, het ophouden van de reactiviteit zien, van daaruit leven
Ook als ik naakt ben…
Er is een beeld uit het nieuws dat mij heel erg bijblijft. In de dagen na de massale aanrandingen op nieuwjaarsnacht in Keulen demonstreerde de kunstenares Milo Moiré naakt voor de domkerk met een plakkaat waarop: ‘Respektiert uns! Wir sind kein Freiwild, selbst wenn wir nackt sind!’ Respecteer ons! We zijn geen loslopend wild, zelfs als we naakt zijn!
Is mindfulness religieus?
De analyse van Koert van der Velde probeert een nieuw fenomeen als mindfulness op te sluiten in een kooi van oude vormen en terminologieën.
Mindful wakker liggen
Wat doe je als je ’s nachts wakker ligt? Sommige mensen denken dat als je mediteert of aan mindfulness doet, dat het je dan niet meer overkomt. Dat heb je met die hype.
De mening van de Boeddha
De middenweg is niet gemakkelijk te gaan. We laten ons zo graag bedwelmen door zekerheden.
Empathie of mededogen?
Paul Bloom, een psycholoog, is een boek aan het schrijven over empathie. Hij praat er honderduit over in interviews en op YouTube: hij is er tegen.
Wat nooit overgaat
Enige tijd geleden, na een lezing over de klimaatproblematiek, sloot Matthieu Ricard zijn verhaal uitdagend af met: ‘Er is een geheime mantra die ik van mijn leraar geleerd heb. Ik weet zelfs niet of ik wel de toelating heb om hem door te geven: “Ik kom niets tekort”. ’
Word je van meditatie beter?
Ik heb nooit iemand ontmoet die is beginnen mediteren met de intentie om in de wereld van de goden herboren te worden.
Erawan Shrine, een verhaal van groot lijden en onrecht
Het is een kwetsbaar gegeven. Een plek in de stad waar iedereen welkom is, open en onbeschermd, waar je kunt neerknielen en bij je diepste nood zijn. En dan plaatst iemand een bom.
Moet ik een leraar hebben? (vervolg)
Ik heb mijn hart verloren aan de dharma. Maar het blijft onvervreemdbaar mijn weg, die ik zelf te gaan heb en die mij op onbekende paden brengt.
Nobody knows
Wat een ontgoocheling om in het hart van de traditie waar ik zo ben van gaan houden, hetzelfde leed en geweld aan te treffen. Tot en met regelrecht seksueel misbruik.
Edel Maex- Wat is misbruik?
Waar zit onze kwetsbaarheid als leerling tegenover een boeddhistische leraar?
Imagining the blue light, lessen van Sri Kumaré
‘Dit is het verhaal van de grootste leugen die ik ooit vertelde en van de grootste waarheid die ik ooit ontdekte.’ Met deze woorden kondigt Vikram Gandhi zijn documentaire film Kumaré aan.
Moet ik een leraar hebben?
Op een manier is de vraag de moeite van het stellen niet waard. Als ik iets wil leren is het interessant om iemand te hebben die mij dat kan leren.
Genade
Je hoeft het niet van boven te krijgen. Het is geen willekeur. Het is je geboorterecht. Het is alomtegenwoordig. Tout est grâce. We kunnen in er ieder ogenblik aan deelnemen.
Buigen naar…
Voor sommige boeddhistische tradities klinkt jezelf erkennen als vloeken in de kerk. Het zelf, het ego is hier een obstakel op de weg naar verlichting. De radicale onderwerping aan de leraar is de weg om van het zelf bevrijd te worden
Dharmaregen
Er is niemand die je vraagt: waar wil je aan werken? Welk doel wil je bereiken? Waar wil je volgend jaar staan? Er is enkel de uitnodiging om stil te worden en je geest en je hart te openen. Let it rain.
Vrijheid
De vrije wil staat weer volop in de belangstelling. Dat is natuurlijk al enkele eeuwen zo, maar de neurowetenschappen geven het debat weer een nieuwe kleur.
Ommekeer
Stel je voor dat je morgen op het werk aan je collega’s enthousiast gaat vertellen over je ervaring van zelfloze liefde. Laat ons hopen dat het bij meewarige blikken blijft. Maar ook als je het als kind aan je mama probeert te vertellen, of aan je vriendjes. Zo krijgen mensen ‘eelt op de ziel’ en vergeten ze de vanzelfsprekendheid van deze ervaring.
Het teken van een groot man
Het ‘teken van een groot man’ is boeddhistisch jargon voor de lichamelijke kenmerken van de Boeddha. Volgens Indiase overlevering vertoont een groot heerser of een grote religieuze leider dat al bij de geboorte door een aantal lichamelijke kenmerken.