De barmhartige primaat
Een beroemd voorbeeld van het bijzondere inlevingsvermogen van bonobo’s is het verhaal van De Waal over de bonobo vrouw Kuni. Kuni zag een vogeltje tegen het glas van haar verblijf in een dierentuin aanvliegen. Ze pakte het verdoofde diertje op en klom ermee naar de top van de hoogste boom. Daar vouwde ze voorzichtig de vleugeltjes van het beestje open, met in elke hand tussen haar vingertoppen een vleugeltje. Vervolgens liet ze de vogel los, maar helaas stortte het weer neer. Kuni klom uit de boom en bleef de wacht houden over het gewonde dier. Aan het eind van de dag was de vogel hersteld en vloog veilig weg.
Prutszennies? Vanwaar dit oordeel? Er bestaan m.i.noch topzennies noch prutszennies, zoals er ook geen volleerde zennies bestaan of zennies die halverwege zijn (halverwege wat?) Suzuki zei: Zen-mind Beginners-mind. Zodra je denkt dat je gevorderd bent: begin opnieuw!
Hai Connie: Mooi ‘verhaal’ van deze ‘prutszennie’. Dat voelt gewoon warm.
Een prutszennie is je ware. Ik houd van je zelfrelativeringsvermogen (daar kun je ook met scrabble best wat punten mee verdienen) en je luchtige warme schrijfstijl.
Inderdaad, verfrissend dat zelfrelativeren van Connie. Prachtig ook hoe ze het verwoordt.
Er is op zichzelf niks mis met oordelen. Een mens die niet oordeelt is overigens een kort leven beschoren. Dat is een ijzeren natuurwet! De historische Boeddha had er ook een handje van en gelukkig maar. Zo geeft hij bijvoorbeeld in het achtvoudige Pad heel duidelijk aan welk gedrag (denken en spreken zijn dat ook) heilzaam is en welk gedrag niet. Hij put hierbij uit eigen ervaring.
Ook Dogen en natuurlijk Suzuki oordeelden. De laatste beweert dat beginners-zen het summum is. Vanwaar zijn oordeel?
Het venijn van het oordelen zit hem m.i. in de uitgangspunten op basis waarvan iemand tot een oordeel komt en vooral het handelen dat volgt op het oordeel.
Het meeste gedrag dat mensen vertonen is (vaak) aangeleerd, routinematig gedrag. Het is a.h.w. een scenario dat afgedraaid wordt. We kunnen niet anders. Er zijn momenten (bijvoorbeeld tijdens shikantaza) dat zo’n scenario tegen het licht gehouden wordt. In tijden van persoonlijke crisis kan iemand tot de conclusie komen dat hij/zij in bepaalde situaties telkens weer plat op de bek gaat, vanwege achterhaalde gedragspatronen (aangeleerd bijvoorbeeld tijdens de jeugd).
De historische Boeddha nodigt ons uit om vragen te stellen bij wat we doen en open te staan (= te durven) om iets te leren. Niet als doel op zich, maar om onze kwaliteit van leven (als individu en mensheid) te verbeteren. Maar ‘doe ermee, wat je wilt’, zegt hij erbij.
De historische Boeddha was niet iemand van simpele uitspraken en in steen gebeitelde ge-/verboden. Hij had een broertje dood aan mensen, die blindelings achter anderen aanlopen. Hemzelf incluis. Dus oordeel, twijfel, wees mens en durf, maar blijf er bij voor het beste resultaat. Hardstikke eng natuurlijk, maar wat kan er mis gaan?
Een heleboel woorden weer en mijn mening graag voor een ander.
een modale Haagse prutser :-)
Dank jullie wel! Het is fijn te zien dat ik voor echte mensen schrijf.