Op de vraag ‘wat doet de corona-crisis met de psyche van mens en maatschappij?‘ geven psychologen, filosofen en andere sociale wetenschappers in de Volkskrant interessante bespiegelingen. Zo stelt een hoogleraar psychologie: ‘Menselijk contact is bijna net zo essentieel als water of voedsel’.
Een reeks mogelijkheden van groepsgedrag tijdens en na de crisis passeren de revue. Zoals liefde en begrip, en zorg voor kwetsbaren, maar ook het afsluiten voor anderen en hang naar autoritaire leiders.
In de reeks bespiegelingen kun je tussen de regels door lezen dat van belang is hoe je tegen de werkelijkheid aankijkt. Die kijk bepaalt jouw werkelijkheid.
Een belangrijk begrippenpaar in de werkelijkheidsbeleving is mijns inziens ‘ik en de ander’. Als ‘betrokken zijn op de ander’ gevestigd is in het bewustzijn dat alle verschijnselen verweven zijn (incluis jouzelf) is het een sleutel die het hart kan openen. Niet enkel voor de kleine kring van dierbaren, maar ook voor hen die leven buiten de eigen buurt, de eigen stads- en landsgrenzen. Voor hen die zwerven ‘op de vlucht voor of op zoek naar’, voor alle levende en voelende wezens.
Wat doet deze crisis met ons bewustzijn, wat brengt het ons aan lessen en wat gaan die beteken? ‘We zullen doorgaan’ is één van de liederen die in de hang naar rituelen van verbondenheid wordt gezongen.
Doorgaan waarmee? Een cruciale vraag. Gaan we na de crisis terug naar ‘gekte as usual’ of zal er sprake zijn fundamentele gedachteomkeringen als het gaat om hoe we met de wereld, de anderen, de dieren en de natuur omgaan?
Ik ben geen ‘minder, minder, minder’ figuur als het om medemensen gaat. Maar in en na de crisis minder oud denken en doen zou een zegen zijn.
Johan Janssens zegt
Goede tekst en laten we hopen dat we niet teruggaan naar de
‘gekte as usual’.
Ik vrees alleen dat er een lange periode van sociale onrust zal komen omdat al het geld dat nu wordt uitgegeven door de overheid, door de banken,…. gerecupereerd zal worden op de kap van ons allen.