• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » Goedpraten

Goedpraten

11 oktober 2019 door André Droogers

“Moslima’s uitschelden is gelukkig niet zo dodelijk als kogels en messen” (Ephimenco in Trouw).
“Drugs moeten mogen, want alcohol mag ook” (vaak gehoord).
“De regering heeft nu geen meerderheid meer in de Tweede Kamer. Maar ach, dat had ze in de Eerste Kamer ook al niet” (Frans Weisglas in radiointerview)

Wat hebben deze uitspraken gemeen?

Steeds wordt iets goedgepraat dankzij de vergelijking met iets anders. Wat nu problematisch lijkt, wordt afgezwakt door de vergelijking met eerder, liefst groter ongemak. Ook al blijft ongemak nog steeds ongemak en zit er ruis op de vergelijking, toch is het een algemeen aanvaarde tactiek om een meningsverschil te beslechten.

Deze voorbeelden zijn maatschappelijk. Maar ook als het gaat om de persoonlijke duiding van tegenslag in het leven leidt vergelijking vaak tot vergoelijking.

Wanneer misère hen treft, zoeken mensen bijvoorbeeld nogal eens troost in de gedachte dat het veel erger had kunnen zijn. Ze citeren gevallen van drastischer leed, waartegen de eigen malheur vervolgens wordt weggestreept. In een innerlijke dialoog leiden mensen zichzelf eventjes om de tuin.

In religies wordt die redenering gelegitimeerd door een beroep op een goddelijke regisseur. In zijn bovenmenselijke wijsheid verdeelt die de ellende over de mensen, de een wat meer, de ander wat minder. De lichtere dosis wordt geduid als geloofsbeproeving, gebedsverhoring, of aanleiding tot dankbaarheid. “Must get down on knees, and give thanks that others in the world are suffering far worse than me” (uit Anna Burns, Milkman).

Mensen zijn vindingrijke betekenistoekenners, zowel maatschappelijk als persoonlijk. Hoewel een goedpratende vergelijking nog manker gaat dan met de doorsnee vergelijking al het geval is, wordt deze denkwijze gezien als heel normaal. Bevredigende zingeving hoeft in de praktijk niet noodzakelijk alle regels van de correcte redenering te volgen. Het zingevingslandschap wemelt van de kromme paadjes.

Nu ik erover doordenk: zou de populariteit van de Mattheus Passion en The Passion ook op deze neiging tot vergelijken gestoeld zijn?

 

Categorie: Columns Tags: André Droogers, denkwijze, religie, vergelijking

Lees ook:

  1. Religie en godsdienst
  2. Succes en failliet
  3. Democratie
  4. Religie en medium

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Kay zegt

    12 oktober 2019 om 09:32

    Prima beschreven onderwerp. Toch nog een opmerking. Er is ook zoiets als slachtofferisme. Als religie ben je slachtoffer van onderdrukking en discriminatie, je ziet dat heel sterk in de islam. Omdat een heel aantal moslims zich hier onderdrukt voelen gaan ze vaak lijden aan de slachtofferrites omdat ze zich vaak superieur voelen tegen over anderen en die hun superioriteitsgevoelens wille opleggen aan anderen. Vaak zijn het mensen met een fanatiek en fundamentalistisch geloof. Salafisten hebben vaak het gevoel dat ze zich onderdrukt voelen, en terecht. Maar hun fanatisme en fundamentalisme willen we hier niet hebben. Deze intolerante gelovigen zullen niet totdat stoppen ze alleen kunnen heersen. Veel mensen voelen deze arrogantie en intolerantie in dit fanatisme en reageren dat af op minder onschuldige uitingen zoals gedrags- en kledingcodes. Helaas zitten aan deze gedrags- en kledingcodes ook nogal eens een politiek achter die minder onschuldig is.

  2. Bolletje zegt

    12 oktober 2019 om 14:24

    Kay

    Ik ben geen fan van de islam en al helemaal niet van salafisme. Maar ik laat hen met rust. Zoek het uit allemaal, met je gedoe. Ik ben ook niet weg van christenen, die negeer ik ook gewoon.

    Máár, vergeet dit niet, de hetze tegen moslims loopt de spuigaten uit. De agressie van extreem rechts, naar moslims toe, krijgt gevaarlijke trekjes. Moslima’s, die op straat bespuugd worden, wier hoofddoekje afgerukt wordt etc, etc.

    Ik vind dat als je een nadenkend mens bent, dat jij je dan verzet tegen de anti islam hetze. Het verbale geweld, van de gemiddelde PVV pagina, over de islam, daar lusten de honden geen brood van. Het geweld doet denken aan het geweld in de vorige eeuw, jegens joden. Het begint met eindeloze scheldkoren en zo ontaardt het uiteindelijk. PVVers schrijven tweets vol verkrachtingsfantasie en haat, over ‘de moslims’. Dit is allang geen kritiek meer op religie. Zo is het misschien ooit begonnen, maar dit is het allang niet meer. De islam is gewoon een soort algemene zondebok geworden, van rechts, waar ze alles op af kunnen schuiven. Zie het als een bliksemgeleider. Economische crisis ? Kijk, een moslim !

    • Kay zegt

      12 oktober 2019 om 20:42

      Het woord Kafir wordt gebruikt in de koran, sira en hadith en wordt vertaald als “ongelovige”. Ongelovige is een neutrale term. De Koran definieert het woord Kafir niet als neutraal woord. Een Kafir is niet alleen iemand die het niet eens met de Islam, maar een Kafir is slecht, walgelijk, de laagste vorm van leven. Kafirs kunnen worden bedrogen, gehaat, geknecht, gemarteld, gedood, voorgelogen en bedrogen. Het gebruikelijke woord “ongelovige” weerspiegelt dus niet de politieke realiteit van de Islam.

      Er zijn vele religieuze namen voor Kafirs: polytheïsten, afgodendienaars, mensen van het
      Boek (christenen en Joden), boeddhisten, atheïsten agnosten en paganisten. Kafir dekt hen allen, omdat wat de religieuze naam ook is, ze kunnen allemaal op dezelfde manier worden behandeld. Wat Mohammed zei en deed over polytheïsten kan worden gedaan aan een andere categorie Kafir.

      Islam wijdt een grote hoeveelheid energie aan de Kafir. De meerderheid (64%) van de koran is gewijd aan de Kafir, en bijna alles van de Sira (81%) behandelt Mohammed’s strijd met hen. De Hadith (tradities) besteedt 32% van de tekst aan Kafirs. Over het algemeen besteedt de trilogie 60% van de inhoud aan de Kafir.

      Ik zie het communisme, maoisme, fascisme en islamisme eenzelfde groot probleem hebben dat het individuele leven ondergeschikt moet zijn aan de ideologie of religie, het individu is niets zonder de religie of ideologie.

      Voor de duidelijkheid ik zie de geschiften van de islam inhoudelijk fanatieker en perverser dan Hitlers “mein kampf”
      (reactie is ingekort)

      • Joop Ha Hoek zegt

        13 oktober 2019 om 11:27

        Deze dialoog wordt in het BD niet verder voortgezet, heeft niets meer te maken met de oorspronkelijke tekst van Droogers.
        De uitgever.

Primaire Sidebar

Door:

André Droogers

André Droogers is emeritus hoogleraar culturele antropologie, in het bijzonder religieuze en symbolische antropologie, aan de Vrije Universiteit, Amsterdam. andredroogers.nl 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 3 juni 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 3 juni 2025
    Zenmeditatie in Maastricht
  • 4 juni 2025
    Zen Spirit zenmeditatie Arnhem, 1e helft 2025 8 januari-25 juni
  • 4 juni 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • 5 juni 2025
    Introductieworkshop ‘Leven vanuit Vrijheid’
  • 6 juni 2025
    Yoga en meditation
  • 6 juni 2025
    Exploring wisdom and emptiness
  • 7 juni 2025
    Workshop Kum Nye | Ons ware zelf belichamen | Live en Online
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Deconstructie van het godsbeeld van Pseudo-Dionysius

    Hans van Dam - 23 mei 2025

    Over het verschil tussen weten-wat-niet en niet-weten.

    De wolk van niet-weten

    Hans van Dam - 22 mei 2025

    Over beeldloze mystiek en mystiekloze beelden.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2025 – dag 153 – haat
    • Boeddha in de bajes – Spirituele verdieping
    • Mijn hart bloedt maar we zijn niet machteloos. We zijn aan het opstaan.
    • Zenmummies
    • Menno – pre-klinische periode

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.