Vandaag was ik op een verjaardagsfeest en na de felicitaties en de taart en soep kwam het gesprek naar aanleiding van de recente gemeenteraadsverkiezingen op haat. De ene haat is de andere niet, zei de gastheer, in ieder geval de beleving ervan. De ene haat veroorzaakt meer reuring dan de andere.

Vorige week kwam er een eind aan de (voorgenomen) coalitie van de liberaal islamitische politieke partij Nida met de linkse partijen in de Rotterdamse gemeenteraad, omdat bekend werd dat in een bericht/mail/tweet uit 2014 Nida Israël had vergeleken met IS. Hoe de vertegenwoordiger van deze partij in praatshows ook dit bericht toelichtte- het was gemaakt voordat bekend werd hoe bloeddorstig en verschrikkelijk IS te werk gaat, het moest in de juiste context worden gezien, en er ook sprake was van vrijheid van meningsuiting. Het hielp niet. Media en politici vielen over deze partij heen en coalitiegenoten trokken zich terug. De haat was voelbaar tegen ‘die islamieten.’

In onze maatschappij neemt de haat tegen Joden toe, zeggen Joodse organisaties. Gebouwen en mensen worden door de politie beschermd. In enkele gemeenten hebben politieke partijen zich solidair verklaard met deze burgers en veroordelen deze uiting van haat. Maar er zijn geen luide openbare protesten van de burgerij in zijn geheel. Waarom niet? Went Jodenhaat?

De PVV van Geert Wilders kwam een week geleden in het nieuws door het uitzenden van een tv-spotje, gericht tegen de Islam, waar het bloed letterlijk van afdroop. Je zou zo’n spotje haatzaaiend kunnen noemen, een hele godsdienst en de volgelingen daarvan zou zich schuldig maken aan geweld, homohaat, vrouwonvriendelijk gedrag en het schenden van mensenrechten. Ik vond het nogal generaliserend. Ook Wilders zal zich ongetwijfeld beroepen op zijn vrijheid van meningsuiting. Nederland zweeg massaal over dit filmpje, slechts een paar organisaties deden aangifte bij de politie. Wilders staat bekend als een vriend van Israël. Waarom was er geen brede kritiek, went de retoriek van Wilders? Vinden de Nederlanders dat hij gelijk heeft?

Voor de ouderen onder ons: Lang geleden hing de echtgenote van de directeur van de Nederlandsche Bank en president van de Europese Centrale Bank Wim Duisenberg, Gretta, een Palestijnse vlag aan de gevel van haar huis. Gretta Duisenberg zette zich actief in woord en daad in voor de belangen van de Palestijnen in hun conflict met Israël. Dat deed ze met verve en nam geen blad voor de mond.

Na twee weken besteedden verschillende Nederlandse media aandacht aan het feit dat de president van de Europese Centrale Bank een Palestijnse vlag aan zijn huis had hangen, waarop internationale media het bericht overnamen. Gretta Duisenberg werd in korte tijd de bekendste Nederlandse actievoerder voor de Palestijnse zaak. In een telefoongesprek met haar Joodse buurvrouw Rosa van der Wieken, die zich stoorde aan de aanwezigheid van de vlag, zou ze hebben gezegd dat het “de puissant rijke joden in Amerika zijn die Israël in stand houden, waardoor ze in Israël de Palestijnen kunnen onderdrukken”. Duisenberg lichtte later toe dat ze had gedoeld op “de rijke Joodse lobby in Amerika”.

Cartoonist Ruben Oppenheimer mag advocaat en thans Kamerlid voor het Forum voor Democratie Theo Hiddema ‘louche’ noemen in een cartoon. Dat heeft het gerechtshof in Den Bosch in 2015 bepaald. Daarmee is het eerdere vonnis van de rechtbank Maastricht vernietigd. Oppenheimer tekende voor de Maastrichtse stadskrant De Ster een cartoon waarin hij Hiddema als ‘louche’ betitelde.

De Maastrichtse rechtbank vond in kort geding dat de term ‘louche’ gepresenteerd werd als een feit waarvoor onvoldoende feitelijke onderbouwing aanwezig was.

Het gerechtshof oordeelt dat het de vrijheid van een cartoonist is dat te roepen en dat de context voldoende duidelijk was. Ook moet Hiddema tegen een stootje kunnen omdat hij zelf regelmatig deelneemt aan het publieke debat.

Tot zo ver haat, haatzaaien en hatelijkheden. De Boeddha zegt hierover: …nooit komen uitingen van haat in deze wereld tot rust door haat, maar door niet te haten komen ze tot rust, dat is een eeuwige wet. We leven in een gedegenereerde tijd waarin haat geen ophef veroorzaakt maar soms ook wel. Afhankelijk wie het predikt.

Moedig voorwaarts!

BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak, heimwee naar Chef, de Kloosterbunker, Bunkerstad, woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen, het abonnement op te zeggen- wat niet kan. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren. De politiek de rug toe te keren. Of aan de drugs te gaan. Kwaad spreken over Feyenoord. Breken met de familie. Het haten van planten en groenten. Aantijgen of beschuldigen. Het stopzetten van gedachten. Sprookjes verwerpen. Houden van Donald Trump. Sommigen voederen geen vogels meer.