• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Beeldende kunst » Ardan » Ardan – Subtiele agressie.

Ardan – Subtiele agressie.

22 september 2024 door Ardan

Van de week las ik een quote van Pema Chodron uit haar boek ‘Comfortable with Uncertainty.’

En die luidde in het Nederland vertaald:

‘Als we beginnen met mediteren of een bepaalde vorm van spirituele oefening gaan doen, denken we vaak dat we een beter mens gaan worden.

Dat is eigenlijk een subtiele agressie tegen wie we in feite zijn.

Het is net zoiets als zeggen: Als ik jog ben ik een beter mens. Of als ik een mooier huis heb, ben ik een beter mens…

‘Maar liefdevolle vriendelijkheid -maitri (In het Sanskriet)- naar onszelf betekent niet dat we ergens van af moeten. Maitri betekent dat we nog steeds gek kunnen zijn, of boos. We kunnen nog steeds verlegen zijn of jaloers of vol met gevoelens van niets waard zijn. Meditatie gaat er niet om om van onszelf af te komen en een beter mens te worden. Het gaat over vriend worden met wie we al zijn.’

Prachtige quote

Een prachtige quote vind ik dit. En misschien komt het bij veel mensen wel over als : Ja natuurlijk, we moeten niet proberen om van iets af te komen, maar juist proberen om te zijn wie we zijn. ‘What else is new?’

Maar zijn wie je bent is makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe vaak heb je niet een verwachting van jezelf als je bijvoorbeeld gaat mediteren? Je gaat zitten  met de hoop dat je je geest tot kalmte kunt brengen. Met de hoop dat niet alle gedachten door je hoofd heen dwarrelen. En soms zelfs beoordeel je je meditatie als ‘slecht’ of ‘goed’, afhankelijk van of de meditatie voldeed aan je verwachtingen.

Die verwachtingen  zijn dus al een subtiele agressie tegen wie je in feite bent. Zoals Pema Chodron dat zo mooi formuleert.

Als ik ga schilderen merk ik dat ook. Ik heb ideeën en beelden in mijn hoofd over wat een goed schilderij is en wat niet. Het is alsof er iemand over mijn schouder meekijkt en beoordelingen geeft:

‘Dat doe je helemaal verkeerd’.

Als een werkelijk persoon dat zou zeggen, zou ik antwoorden met: ‘waar bemoei je je mee!’ Maar mijn innerlijke kritiek stemmetje laat ik rustig zijn gang gaan.

En dus is het zo belangrijk, denk ik dan, om die instructie van Pema Chodron heel letterlijk op te volgen. In je meditatie, maar ook in je gewone leven.

Onvoorwaardelijk houden van

Mijn beide zussen hebben allebei een kind. En ze houden onvoorwaardelijk van dat kind. Ze zullen niet minder ervan houden als hun zoon of dochter iets doms gedaan heeft, of faalangstig is, of boos of jaloers is. En het gekke is: Bij onszelf doen we dat wel. We houden niet van onszelf als we faalangstig zijn, of jaloers. Dat vinden we verkeerd. En dat moet weg. Dat moet veranderen. Volgens mij verandert het op die manier nooit. Ergens vanaf willen, of jezelf bekritiseren betekent alleen maar dat het dubbel zo hard terugkomt. Dus écht vriend zijn met wie je al bent. Lekker gek kunnen zijn, of boos kunnen zijn, of jaloers, verlegen, onzeker wat dan ook. Zonder restricties. Dat zou zo mooi zijn.

Het zou een hoop pijn oplossen. Het zou ook betekenen dat we naar elkaar wat milder worden.

Want vaak zijn mensen die een ander bekritiseren vooral niet blij met zichzelf.

Dus als we nou eerst die liefdevolle vriendelijkheid naar onszelf konden beoefenen…

Dan zou dat zomaar kunnen betekenen dat een heleboel agressie naar anderen ook zou kunnen verdwijnen. En uiteindelijk zelfs een moordpartij als gisteren in Parijs voorkomen had kunnen worden.

Er is eens een onderzoek geweest naar de seksuele fantasieën van enerzijds een groep jonge mannen die zich in meer- of mindere mate agressief uitten tegenover homo’s en homoseksualiteit fel afwezen. En anderzijds een groep jonge mannen die dat helemaal niet deed. Het zal je misschien niet verbazen dat de eerste groep veel meer opgewonden werd van homo erotische voorstellingen dan de tweede groep.

Het begint dus met subtiele agressie naar jezelf. En kan uitmonden in een enorme agressie naar anderen. Het klinkt als een enorm cliché.  Maar is mijn inziens wel helemaal waar. Hoezeer ben je in staat om écht vriend te zijn met jezelf.

Ardan overleed op 9 augustus 2024, hij tekende dertien jaar lang belangeloos cartoons voor het BD. Een mensenmens. Deze tekst werd eerder in het BD geplaatst.

Categorie: Ardan, Boeddhisme, Geluk, Zen Tags: agressie, ardan, liefdevolle vriendelijkheid, Pema Chödrön, vriend

Lees ook:

  1. Ardan – hoe is het met jouw verlichting
  2. Ardan – gewoon even loslaten
  3. Ardan – niets
  4. Ardan – u bent er al

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Ardan

Ardan Tozan Timmer (1966 - 2024) was beeldend kunstenaar, zenbeoefenaar en kok. In juni 2016 is hij door zenmeester Jiun Hogen roshi in het International Zen Center Noorder Poort in Wapserveen geordineerd tot zenleraar met de naam Tozan. ardantimmer.nl. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het pad uit het woord
    • Het jaar 2025 – dag 128 – eigen vrijheid eerst
    • Boeken – De Vallei van Troost
    • ‘Gebruik de rechter niet als zondebok voor falend beleid’
    • Boeddha’s pleegmoeder is een voorbeeld voor boeddhisten op Moederdag

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.