Tibetanen in ballingschap, waaronder hoge leiders, activisten en functionarissen van de Centrale Tibetaanse Administratie (CTA), hebben afgelopen zondag krachtig gereageerd op een recente uitspraak van een Tibetaanse functionaris uit de Tibetaanse Autonome Regio (TAR), waarin hij beweerde dat de Chinese regering het laatste woord heeft over de reïncarnatie van de 14e Dalai Lama. Ze weerlegden deze uitspraken en bestempelden de functionaris als een ‘Chinese marionet’, terwijl ze benadrukten dat de beslissing uitsluitend bij de Dalai Lama zelf ligt.
Tibetaanse ballingen voerden aan dat een dergelijke inmenging de religieuze vrijheid en de culturele tradities van Tibet ondermijnt, en verwierpen categorisch de legitimiteit van dergelijke uitspraken en bestempelden de functionaris als een loutere spreekbuis van de Chinese propaganda.
Tsundue, een vooraanstaande Tibetaanse schrijver en activist, noemde de TAR-functionaris een ‘Chinese marionet’ en benadrukte dat de Dalai Lama de algemene vertegenwoordiger is van de Tibetaanse gemeenschap en traditie. ‘Zodra je het woord ‘Tibetaanse functionaris’ gebruikt, is dat een verkeerde benaming. Iemand die alleen Tibetaan is qua afkomst en cultuur vertegenwoordigt niet de Tibetaanse inspiratie, cultuur of traditie. Wat hier ‘Tibetaans’ wordt genoemd, vertegenwoordigt in feite de Chinese regering; daarom vertegenwoordigt hij Chinese propaganda. Het is werkelijk de Dalai Lama die wij, zowel Tibetanen binnen als buiten Tibet, unaniem beschouwen als de algemene vertegenwoordiger van de Tibetaanse gemeenschap en de traditie die hij hooghoudt. Daarom ligt het laatste woord over de reïncarnatie van de Dalai Lama uitsluitend bij hem zelf. We wachten allemaal op zijn beslissing, en die beslissing zal worden gerespecteerd en uitgevoerd door Tibetanen binnen en buiten Tibet en door iedereen die het Tibetaanse boeddhisme volgt over de hele wereld.’
De controverse ontstond na de opmerkingen van de TAR-functionaris, die aansluiten bij het al lang bestaande standpunt van Peking om het selectieproces van Tibetaanse spirituele leiders te controleren, wat leidde tot grote verontwaardiging binnen de wereldwijde Tibetaanse gemeenschap.
De vicevoorzitter van het Tibetaanse parlement in ballingschap, Dolma Tsering, beschuldigde de functionaris van de TAR ervan de Chinese lezing te herhalen en trok de legitimiteit van China om Tibet te controleren in twijfel.
‘De functionaris van de Autonome Regio Tibet heeft herhaald wat China aan de wereld probeert te verkopen. Door te beweren dat zij het recht hebben om de Gouden Urn te selecteren of te kiezen, maken zij de reïncarnatie van de Dalai Lama niet tot hun eigendom. Door reïncarnatie is de persoonlijkheid van de 14e Dalai Lama. Hij heeft verklaard dat hij in een vrij land zal worden geboren, waarmee hij impliceert dat voor hem geboren worden in Tibet de vrijheid van Tibet vereist. Er moet vrijheid van meningsuiting zijn. Er moeten mensenrechten zijn… Mensen moeten de vrijheid hebben om hun familie in Tibet te bezoeken. Op dit moment is Tibet de grootste gevangenis ter wereld. Dus als iemand zegt dat het onze verantwoordelijkheid is en dat we de volledige autoriteit hebben, wil ik hen vragen om eerst hun legitimiteit om Tibet te controleren te rechtvaardigen, omdat hun invasie van Tibet in 1959 in strijd was met de VN-verdragen en -resoluties. Rechtvaardig dat eerst, en rechtvaardig waarom u zegt dat Tibet sinds de oudheid deel uitmaakt van China’, verklaarde ze.
De officiële woordvoerder van de Tibetaanse regering in ballingschap, Tenzin Lekshay, benadrukte het gebrek aan religieuze legitimiteit van China en verklaarde dat de Chinese regering geen rol te spelen heeft in de reïncarnatie van de Dalai Lama.
Lekshay voegde eraan toe dat dergelijke verklaringen van Tibetaanse functionarissen onder Chinese invloed een bewuste tactiek van Peking zijn om schijnbare legitimiteit te verkrijgen.
‘Er zijn een aantal Tibetaanse functionarissen in de Chinese communistische kaders, en zij staan in de losgelddossiers, maar zij staan ook onder Chinese druk. Hebben zij het recht om te zeggen wat zij vinden? Ik betwijfel het. Daarom heeft China er bewust voor gezorgd dat een Tibetaan naar voren komt om te zeggen dat het laatste woord bij de Chinese regering ligt; anders is er geen legitimiteit aan Chinese zijde, dus het is een bewuste poging van Chinese zijde. ‘Want dat is wat ze hebben; ze hebben geen andere keuze dan de Tibetanen toe te laten om erover te praten’, stelt hij
De Dalai Lama, die onlangs zijn 90e verjaardag vierde, had eerder aangegeven dat zijn reïncarnatie buiten het door China gecontroleerde gebied zou kunnen plaatsvinden om de integriteit van de instelling te behouden.
Op 2 juli verklaarde de Dalai Lama dat de Gaden Phodrang Trust, een door hem opgerichte stichting, alleen toekomstige reïncarnaties kan erkennen en dat niemand anders de bevoegdheid heeft om hierover te beslissen. Deze verklaring sluit elke zeggenschap van China in het proces van het benoemen van de volgende Dalai Lama uit.
Geef een reactie